Signaalwoorden en tekstverbanden

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-4

Lesdoel

Aan het eind van de les weet ik wat signaalwoorden zijn en kan ik deze vinden in een tekst of zin. 

Signaalwoorden

Tekstverband

Wat bedoelen ze met een tekstverband?

Zinnen en alinea's die met elkaar te maken hebben in een tekst

Soorten tekstverband:

- Opsomming

- Tegenstelling

- Tijdsvolgorde/Chronologische volgorde

- Voorbeeld

-Concluderend (nieuw)

Hoe vind je die verbanden in een tekst?

Signaalwoorden verbinden zinnen en alinea's die met elkaar te maken hebben in een tekst.

Wat is een signaalwoord?

• Verbindingswoorden: woorden die zinnen en alinea’s met elkaar verbinden in een tekst. (tekstverband)
• Signaalwoorden laten zien wat er gaat komen in de tekst, zodat je de tekst kan begrijpen. Ze geven een seintje/teken!
• Soort tekstverband en dus verschillende signaalwoorden

Tijd

Voordat, nadat, eerst, daarna, wanneer, vroeger, hierna, , vervolgens, later, ten eerste, ten slotte,  later,  oorspronkelijk, intussen 

Tekstverband: Tijd

Eerst word ik om 7 uur wakker en kleed me snel aan. Daarna ontbijt ik met mijn familie, meestal rond 7:30 uur. Vervolgens pak ik mijn schooltas in en vertrek ik naar school. Later in de middag, om 15:00 uur, ga ik naar huis. Uiteindelijk maak ik mijn huiswerk en heb ik ’s avonds nog wat vrije tijd om te ontspannen.

Tekstverband: Tijd

Eerst word ik om 7 uur wakker en kleed me snel aan. Daarna ontbijt ik met mijn familie, meestal rond 7:30 uur. Vervolgens pak ik mijn schooltas in en vertrek ik naar school. Later in de middag, om 15:00 uur, ga ik naar huis. Uiteindelijk maak ik mijn huiswerk en heb ik ’s avonds nog wat vrije tijd om te ontspannen.

Opsomming

en, ook, verder, daarbij, bovendien, daarnaast, een ander…, ten eerste, vervolgens, eveneens, zowel… als…., niet alleen… maar ook…, tevens, voorts, ten slotte

Opsomming

Sporten heeft veel voordelen voor je gezondheid. Ten eerste helpt regelmatig bewegen om je conditie te verbeteren. Daarnaast zorgt sporten ervoor dat je spieren sterker worden, wat belangrijk is voor je lichaamshouding. Bovendien kan sporten je helpen om stress te verminderen. Tenslotte is sporten ook goed voor je sociale leven, omdat je vaak in teamverband speelt of nieuwe mensen ontmoet.

Opsomming

Sporten heeft veel voordelen voor je gezondheid. Ten eerste helpt regelmatig bewegen om je conditie te verbeteren.  Daarnaast zorgt sporten ervoor dat je spieren sterker worden, wat belangrijk is voor je lichaamshouding. Bovendien kan sporten je helpen om stress te verminderen. Tenslotte is sporten ook goed voor je sociale leven, omdat je vaak in teamverband speelt of nieuwe mensen ontmoet.

Tegenstelling

maar, echter, toch, doch, daarentegen, juist (niet), al(hoewel), desondanks, enerzijds… anderzijds…, in tegenstelling tot, daar staat tegenover dat, terwijl (in de betekenis van hoewel)

Tekstverband: Tegenstelling

In de zomer kan het in Nederland erg warm zijn, met temperaturen die soms oplopen tot boven de 30 graden. Maar in de winter is het meestal koud en liggen de temperaturen vaak rond het vriespunt.  Aan de ene kant is het weer in de zomer stabieler, aan de andere kant is de winter vaak onvoorspelbaar.

Tekstverband: Tegenstelling

In de zomer kan het in Nederland erg warm zijn, met temperaturen die soms oplopen tot boven de 30 graden. Maar in de winter is het meestal koud en liggen de temperaturen vaak rond het vriespunt.  Aan de ene kant is het weer in de zomer stabieler, aan de andere kant is de winter vaak onvoorspelbaar.

Voorbeeld/ toelichting

zo, bijvoorbeeld, zoals, namelijk, stel, neem, onder andere, denk hierbij aan, dat komt voor bij, dat is het geval bij 

Tekstverband: Voorbeeld

Gezonde voeding is belangrijk voor een goed functionerend lichaam. Zo zorgen groenten en fruit voor de nodige vitamines en mineralen die je immuunsysteem versterken. Bijvoorbeeld vitamine C in sinaasappels helpt je lichaam om ziekten te bestrijden. 

Tekstverband: Voorbeeld

Gezonde voeding is belangrijk voor een goed functionerend lichaam. Zo zorgen groenten en fruit voor de nodige vitamines en mineralen die je immuunsysteem versterken. Bijvoorbeeld vitamine C in sinaasappels helpt je lichaam om ziekten te bestrijden. 

Samenvatting / conclusie

kortom, samengevat, al met al, alles bij elkaar genomen, om kort te gaan, met andere woorden, dus, vandaar,

daarom, om die redenen, concluderend, dat betekent, aldus, hieruit volgt

Tekstverband: Concluderend

Regelmatig bewegen heeft veel positieve effecten op je lichaam en geest. Mensen die regelmatig bewegen, hebben ook minder kans op ziektes zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Kortom, bewegen is essentieel voor een gezonde levensstijl. Concluderend kunnen we zeggen dat iedereen zou moeten proberen om dagelijks voldoende te bewegen om gezond te blijven.

Tekstverband: Concluderend

Regelmatig bewegen heeft veel positieve effecten op je lichaam en geest. Mensen die regelmatig bewegen, hebben ook minder kans op ziektes zoals diabetes en hart- en vaatziekten. Kortom, bewegen is essentieel voor een gezonde levensstijl. Concluderend kunnen we zeggen dat iedereen zou moeten proberen om dagelijks voldoende te bewegen om gezond te blijven.

Welk signaalwoord past in de zin:
.... er verkiezingen komen, presenteren de partijen zich aan de kiezers.

1. Nadat
2. Voordat
3. Eerst
4. Want

Welk signaalwoord past in de zin: Eerst zijn er verkiezingen en ..... wordt er een nieuw kabinet samengesteld.

1. ook
2. daarom
3. dus
4. vervolgens

Welk signaalwoord past in de zin: In Mexico is het .... Nederland het hele jaar door warm.

1. in tegenstelling tot
2. ondanks
3. evenals
4. behalve

Welk signaalwoord past in de zin:
Ik hou ervan om aan het eind van de dag even te ontspannen, ........ door een boek te lezen of een wandeling te maken.

1. aangezien
2. omdat
3. want
4. zoals

Welk signaalwoord past in de zin:
..... hoop ik dat jullie nu begrijpen wat signaalwoorden zijn.

1. Al met al
2. Vandaar dat
3. Aan het eind
4. Tenzij