Dans Cultuur van het Moderne

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Wat weet jij allemaal over
moderne dans?

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

1900-1945 - Moderne dans

 

Amerika Loïe Fuller, Isadora Duncan, Martha Graham

 

Europa  Les Ballets Russes, Triadisch ballet

Moderne dans anno nu

Dans

Voor 1900 – Academische dans

Romantisch ballet/Sprookjesballetten

Academisch Ballet

Moderne Dans

Verhalend

benen en voeten uitgedraaid

pointesdans op spitzen

grote luchtsprongen

witte tutu's

virtuositeit in divertissementen

nadruk op expressie

horizontaal gericht

blote voeten

hoekige bewegingen

losse kleding/ abstracte kostuums

paralelle beenposities

Kennis over moderne dans toepassen

Je gaat zo een aantal vragen maken over moderne dans.

De videofragmenten kan je voorafgaand aan de vraag, maar ook tijdens een vraag bekijken door een dia terug te gaan.

Bekijk nu eerst: 'De Hexentanz'

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Mary Wigman

• Expressionistische choreografe en danseres
  
• Gevoelens van verdriet, woede, machteloosheid en lijden komen tot uiting in deze heksendans. (Hexentanz (1914) 
• Bewegingen als knielen, hurken, vallen, kruipen.
  
• Muziek speelt ondergeschikte rol,
  alleen slagwerk, geen melodie.
  
• Deze dansvorm, de Ausdruckstanz,
  verspreid zich over heel Europa.

 

 

Dans waarbij het gaat om de expressie van de allerdiepste beleving van de danser zelf. 

Bekijk de video: Mary Wigman met haar Hexentanz uit 1913.
Mary Wigman ontwikkelt de Ausdrucktanz, een expressionistische dans. Daarin breekt ze met alle tradities van het ballet. Zo draagt ze een masker.
Leg uit aan de hand van 3 aspecten van haar dans hoe ze met de traditie van het ballet breekt.

Wigman is geïnspireerd door het Japanse Noh-theater waarin de acteurs maskers dragen. In de Hexentanz draagt Wigman ook een masker. De muziek bij de dans is gebaseerd op gamelanmuziek. Ze gebruikt beiden om de expressie van haar dans te vergroten.
Leg dit voor uit voor beiden.

Wigman studeerde onder andere bij Rudolf Laban. Deze danstheoreticus vindt dat dans uitdrukking kan geven aan ideeën, gevoelens en innerlijke conflicten. Wigman wil dan ook met haar dans angst uitdrukken.
Leg aan de hand van twee aspecten uit hoe ze dat doet.

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1e helft 

20e eeuw

1914-1918

Eerste wereld oorlog

1939 - 1945

Tweede wereld oorlog

1945

Oprichting VN

1900

Freud publiceert 

"De Droomduiding"

1908

Henry ford introduceert de lopende band

1917

Russiche Revolutie

1919

Begin ontwikkeling 

radio als massamedium

1924

Stalin aan de macht 

in de Sovjet-Unie

1929

Beurskrach 

New York

1929-1939

Economische 

crisis

1933

Hitler aan de 

macht in Duitsland

1937

Wereld tentoonstelling 

Parijs

1905

Oprichting

Die Brücke

1913 

Les Ballets Russes,

Le Sacre du printemps

1915

Kazimir Malevich,

Zwart vierkant

1917

Original Dixieland Jazz Band,

Livery Stable Blues

1917

Oprichting 

De Stijl

1923 Arnold Schönberg,

Twaalftoonssysteem

1924

Surrealitisch manifest

1926 

Martha Graham,

Grahamdans

1927

Eerste geluidsfilm

(talkie)

1927- 1960 

Golden Age

Hollywoodfilms

1937

Opening tentoonstelling

Entartete Kunst

Dans

Martha graham

• Grondlegger van de moderne dans
  
• Dansen vanuit de buik; Contraction (samentrekken) en Release (ontspannen)
  
• Heftige gevoelens en innerlijke conflicten
  
• Hoekige, afgebroken bewegingslijnen in dramatisch geladen choreografieën
  
• Martha Graham Dance Company

 

 

Bekijk voor de volgende vragen: 

'Lamentation' van Martha Graham

Tekst: Martha Graham 

(Uit: Van Hofballet tot Postmoderne dans)

Als een artistieke reuzin rijst in de danswereld het beeld op van Martha Graham (1894-1991). Als legendarische danseres, geniale choreografe en onovertroffen pedagoge, moet Graham worden gerekend tot een van de allergrootsten in de dansgeschiedenis. Haar invloed is onschatbaar, vooral omdat ze de grondlegger is van de Grahamdans. Het laatste is een verzamelnaam voor zowel de techniek die Graham ontwierp alsmede voor haar dansstukken (..)

De Grahamtechniek is de enige moderne danstechniek die zich - wat systematische opbouw, weelde van uitgewerktheid en veelzijdige bruikbaarheid betreft - kan meten met de academische ballettechniek. Vooral door zijn vastgelegde systematiek en methodiek is de Grahamtechniek nu ook even traditioneel als de academische ballettechniek. Maar deze twee traditionele danstechnieken zijn fundamenteel verschillend, wat te maken heeft met de verschillende opvattingen omtrent de lichamelijke oorsprong van alle bewegingen (...) 

Bekijk de solodans 'Lamentation' waarmee Martha Graham bekend is geworden en lees de tekst. Haar dansen worden wel 'gedanst psychodrama' genoemd vanwege de expressieve en emotionele inhoud.
Noem drie kenmerken van deze Grahamdans in 'Lamentation'. Geef aan waarin ze afwijken van het academische ballet.

In Grahams werk zijn invloeden van Mary Wigmans Ausdrucktanz terug te vinden.
Noem twee invloeden van Mary Wigman die in het fragment 'Lamentation' zijn terug te vinden.

Grahams expressionistische dans maakt dat ze tot de modernen behoort.
Noem naast dit expressionisme nog twee zaken die maken dat ze tot de moderne kunstenaars gerekend mag worden.

Bij welke modernistische stroming past de dans van Fuller ?

1. Kubisme
2. Surrealisme
3. Jugendstill
4. Futurisme

Loie Fuller 'Serpentinedans'

Vernieuwend:

het gebruik van chemicaliën bij de belichting

www.facebook.com

Isadora Duncan ( 1877 - 1927)

• Grondlegster moderne dans
  
• Gaat in tegen academische regels
  
• Contact met de grond is een voorwaarde
  
• Dansen op blote voeten, wapperende kleding, los haar
  

 

Expressie

 Isadora Duncan

 

 

 

Modernisme

Grondleggers van de moderne dans

9.2 Geboorte van hiphop

Het triadisch ballet

1922

Bauhaus

Form follows function

Totaal Kunstwerk

Bronnen: 

De Bespiegeling 

https://musicmap.info/ 

Modernisme 

Bauhaus

Bauhaus design buizenstoel Tijdloze esthetiek / Nieuwe materialen/reproduceerbaarheid

Oskar Schlemmer

rigide, abstracte en gestileerde bewegingen van dansers die gekostumeerd waren als geometrische figuren. 

Het ballet was verder gebaseerd op het idee van de drieëenheid :

-drie episodes

-drie dansers

-12 dansen 

-18 kostuums.

De naam verwijst naar de vele driedelingen waaruit het ballet bestaat. Ten eerste bestaat het ballet uit drie aktes; geel kleurt de eerste akte, roze de tweede en zwart overheerst in de derde akte. Ten tweede vullen de drie primaire vormen - bol, kubus en piramide - en kleuren - rood, groen blauw - het verdere toneelbeeld. Ten derde zijn de twaalf verschillende dansen en achttien verschillende kostuums, getallen die allemaal terug te voeren zijn op drie, tevens het aantal dansers: een vrouw en twee mannen.

 De mensfiguur in

relatie tot de ruimte. 

Leg in je eigen woorden uit hoe 'form follows function' naar voren komt in het triadisch ballet.

De bewegingen van de dansers worden bepaald door de kostuums. Beschrijf aan de hand van twee karakters uit het fragment hoe je dit kan zien.
Betrek de vormgeving van de kostuums en de vormgeving van de dans in je antwoord.

WERKBLAD

LES 7  OEFENVRAGEN EXPRESSIONISME IN DE DANS