1hv het oog

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

welke route legt een geluidstrilling af door de onderdelen van het oor? 

-->

-->

-->

-->

-->

gehoorbeentjes trillen

zintuigcellen zetten prikkel om in impulsen

impulsen gaan naar hersenen

geluid zorgt voor trillingen in de lucht

trommelvlies gaat trillen

Zet het onderdeel van je oor bij het juiste nummer:

3

4

10

2

7

11

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorbeentjes

gehoorzenuw

gehoorgang

Thema 6

Basisstof 5: De ogen

Kat in het licht.

Kat in het donker.

Een duif en een kolibri.

Het zicht van deze 2 verschillende vogels is aangepast aan hun manier van eten, vliegen en het zien van hun vijand.

Wat ziet een duif?

Een duif kan heel breed om zich heen kijken. Hij ziet dan niet scherp. Vlak voor zich op de grond kan hij wel scherp zien. Dit is handig bij het voedsel zoeken.

Wat ziet een slak?

Een slak ziet niet zoveel. Hij ziet geen kleuren. Hij ziet alleen een beetje verschil tussen licht en donker.

Wat ziet een arend?

Een arend kan vanuit de lucht op een kilometer hoogte zijn prooi zien dankzij zijn bijzonder goede ogen.

Wat ziet een kikker?

Zijn twee ogen zorgen ervoor dat hij niet tegen een boom knalt als hij rondspringt, maar een kikker ziet slecht en het gebeurt regelmatig dat hij zich vergist als hij een prooi vangt.

Wat ziet een bij?

Een bij heeft 5 ogen: 2 facetogen en 3 mini-ogen. Mannetjesbijen hebben wel 7500 facetten per facetoog. Een bij ziet vooral groen,blauw en ultraviolet. Ook kan een bij cirkels, kruizen en stervormen zien.

Wat ziet een slang?

Sommige slangen, bijvoorbeeld de python en de ratelslang, zien infraroodstralen dankzij warmtegevoelige cellen die in kuiltjes aan de voorkant van hun kop zitten. Een slang ziet wazig, maar kan beweging wel goed zien.

Een kameleon kan zijn ogen onafhankelijk van elkaar bewegen.

Een paard ziet vooral:

1. groenig blauw
2. gelig grijs
3. blauwig rood
4. zwart wit

Leerdoelen

Na deze les kan je:

- Beschrijven hoe het oog is opgebouwd

- Beschrijven hoe impulsen ontstaan in het oog door lichtprikkels

Bouw van het oog: buitenkant

Bescherming oog door:

Oogkas

Bouw van het oog: buitenkant

Traanvocht beschermt oog

tegen uitdroging en
reinigt ogen

Traanbuis leid naar

neusholte

Bouw van het oog: buitenkant

Waar dient de ooglens voor?

1. Zorgt dat licht op de gele vlek komt
2. Het houd de pupil altijd open
3. Beschermt het oog
4. Stuurt signalen naar het netvlies

Bouw van het oog: binnenkant

Licht valt op

gele vlek

Blinde vlek =

oogzenuw

Wat is het verschil tussen de gele vlek en de blinde vlek

1. De gele vlek is groter dan de blinde vlek
2. Blinde vlek heeft minder zintuigcellen
3. Een blinde vlek heeft geen zintuigcellen
4. De gele vlek is geel en de blinde vlek zwart

De adequate prikkel

De juiste prikkel voor de ogen

zijn lichtstralen

Licht direct van lichtbron of

kaatst via object naar het oog

Licht op het netvlies

Netvlies bevat zintuigcellen

Impulsen gaan naar hersenen

Hoe ontstaat een impuls in het oog?

1. Een lichtimpuls raakt het netvlies
2. Zintuigcellen in netvlies reageren op lichtprikkel
3. De iris en de lens zetten prikkels om

Pupilreflex

Veel licht

Weinig licht

Pupilreflex

Spiertjes in de iris

trekken samen

Je pupillen, dat zwarte gedeelte van je oog, worden groter en kleiner bij minder en meer licht.

veel licht in de omgeving

het is donker in je omgeving

Opdrachten maken

Thema 6, par 5

zie som en its voor opdrachten

Volgende les

Hoe werkt het zenuwstelsel?

Herhaling basisstof 5

RUIMTELIJK KIJKEN

met optische Illusies

Wat je (niet)ziet bestaat niet?

Sommige optische illusies ontstaan door het plaatsen van (kleur)vlakken naast elkaar. 

Door deze plaatsing maken de hersenen beweging of diepte 

Test jezelf

Laat jij je door je ogen/hersenen bedriegen? 

Volg de kwis en kom er achter!

Hoeveel zwarte bolletjes zie je hier?

1. 28
2. 14
3. 7
4. geen

Is het middelste rondje links groter dan het rechter middelste rondje?

1. ja
2. nee

Zijn de lijnen in dit figuur evenwijdig(recht) of krom?

1. Evenwijdig
2. Krom
3. Geen van beide

Welke lijn is het langst?
Onder of boven

1. Boven
2. Onder
3. Geen van beide

Wat zie je op de afbeelding?

1. Oude vrouw
2. Jonge vrouw
3. Oude en Jonge vrouw
4. Ik zie geen vrouw

Hoeveel poten heeft deze olifant?

1. 4
2. 5
3. 1
4. 8

Wat zie je in deze tekening?

1. Een man en een vrouw
2. Een man met een saxofoon
3. Een vrouwengezicht
4. Ik zie alleen vlekken

Escher

Eeuwige beweging

Optische Illusies / Gezichtsbedrog: Vanzelf gietende vloeistof! Een optische illusie is verschil tussen realiteit en wat de hersenen denkt te zien. De informatie die is verzameld wordt door het oog verwerkt een beeld in de hersenen. 

0

De danseres

Als ze tegen de wijzers van de klok draait, dan gebruik je vooral de linkerhelft van je hersenen. Dat is de helft die zich bezig houdt met cijfertjes, met details, met het concrete...

Als ze in de richting van de wijzers van deklok draait, dan gebruik je vooral de rechterhelft van je hersenen. Die helft houdt zich bezig met meer abstracte zaken, met intuïtie, met beelden...

Daag je zelf uit en probeer de danseres in beide richtingen te zien draaien!

Zelf aan de slag!

Verbind de 9 punten met 

elkaar door 4 rechte lijnen

te trekken, zonder je pen

van het papier te halen...

De oplossing

Een belangrijke eigenschap 

is in staat zijn

'out-of-the-box' 

te denken.

Optische Illusies / Gezichtsbedrog: Vanzelf gietende vloeistof! Een optische illusie is verschil tussen realiteit en wat de hersenen denkt te zien. De informatie die is verzameld wordt door het oog verwerkt een beeld in de hersenen. 

https:

Vind zo snel mogelijk de hond tussen de panda's