7.2 Systematische namen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Alkanen(-aan)

Wat voor bindingen?

allemaal enkel

Homologe reeks?

verhouding C : H

n = aantal C-atomen

CnH2n+2

Als je 3 C atomen hebt

C3 H2x3+2 = C3H8

Welke naam heeft dit molecuul.

Zijgroepen

zijgroep met 1 C = methyl

Zijgroep met 2 C = Ethyl

Zijgroepen krijgen de uitgang -yl

Soms moet je ook de locatie van de zijgroepen aangeven.

naamgeven

• 1. Zoek het skelet (stam).
• 2. aantal C + dubbele bindingen?
• 3. nummer de C's van het skelet links-> rechts en rechts -> links
• Aan welke C's zitten de groepen? Telling met laagste cijfer, neem je.
• 4. zijgroep methyl of ethyl?
• 5. vaker voorkomende groep,  dan (di =2, tri =3, tetra =4)
• 6. Meerdere groepen? Dan alfabetische volgorde, eerste letters.
• 7. Dit molecuul heet: 2,3,4-trimethyl-hexaan

Hoe heet dit molecuul?

Het skelet bestaat uit ...C dus: 

?dubbele binding? dus:

Maar wel een zij groep?

Zijgroep bestaat uit ...C dus: 

Zijgroepen krijgen de uitgang: -yl 

Naam: 

Hoe heet dit molecuul?

Het skelet bestaat uit 3C dus: Prop-

Geen dubbele binding, dus: -aan.

Maar wel een zij groep?

Zijgroep bestaat uit 1C dus: meth-

Zijgroepen krijgen de uitgang: -yl (Methyl)

Naam: Methylpropaan 

Volgorde naamgeving

(plaats-groep)-koolstofskelet

• Skelet= 6C dus Hex-
• bindingen= allemaal enkel dus -aan (Hexaan)
• Groep= 2x methyl op de tweede C (2,2-dimethyl)
• + 1x ethyl op de vierde C (4-ethyl)
• Naam: 4-ethyl-2,2-dimethylhexaan

Alkenen (-een)

• Hebben 'n dubbele binding
• onverzadigd

Namen alkenen

• Je moet soms de locatie van de dubbele binding aangeven.

• 5 C dus pent.
• Dubbele binding tussen C1 en C2 dan: pent-1-een

Namen alkenen (zelf)

• 4 C dus but-
•  Dubbele binding tussen C2 en C3 dan: But-2-een

Naam alkenen

• 1. Zoek het skelet.
  
• 2. aantal C + dubbele bindingen?
  
• 3. nummer de C's van het skelet links-> rechts en rechts -> links
  
• Telling met de laagste dubbele binding, neem je.
  
• 4. zijgroep methyl of ethyl?
  
• 5. vaker voorkomende groep, dan (di =2, tri =3, tetra =4)
  
• 6. Meerdere groepen? Dan alfabetische volgorde, eerste letters.
  
• 7. Dit molecuul heet: 5,5-dimethyl-hex-2-een

Zelf proberen

isomeren

Zelfde: molecuulformule 

Andere: structuurformule & naam

                     Butaan                                                        methylpropaan