Les 4 - Legeringen en Metaalproductie

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom

Ga op je plek zitten

Pak je spullen (schrift, pen, boeken) op tafel

Doe je jas uit, je tas van tafel

Lees van je HB blz. 105 t/m 107 (Zs)

Planning

1. Zelf lezen
2. Uitleg legeringen
3. Zelfstandig werken (Zs)
4. Uitleg metaalproductie + film
5. Zelfstandig werken (Zf)
6. Afsluiting

Voordelen legeringen

Legering = een mengsel van verschillende metalen

• IJzer + chroom + koolstof = roestvast staal
• Koper + zink = messing
• Koper + tin = brons
• Lood + tin = soldeer
• kwik + zilver = zilveramalgaam

Messing

Brons

Zilveramalgaam

Zs

Lees het stuk over legeringen op blz. 103 en 104

Maak (als je klaar bent) de opgaven 23 t/m 26

Erts

Grondstof voor metaalproductie.

Wanneer is iets een erts? 

• Als het voldoende van het metaal bevat dat het winstgevend is om het te zuiveren (een economisch winbare hoeveelheid).

Reacties met ertsen

• ijzererts reageert met koolstofmono-oxide. Hierbij ontstaat ook koolstofdioxide.
• aluminiumoxide (= geen bauxiet) wordt gelektrolyseert. Hierbij ontstaat ook zuurstof.
• chalcopyriet (= geen kopererts) wordt verbrand. Hierbij ontstaat behalve koper ook ijzeroxide en zwaveldioxide.

Video hoogovens

Jullie gaan een film kijken over de hoogovens van Tatasteel in IJmuiden.

Let goed op.

Aan het eind worden een aantal vragen over de film gesteld.

Let verder vooral op welke grondstoffen nodig zijn voor ijzerprodcutie, en welke handelingen met het ijzer verricht worden.

Vragen

1. Via wat voor soort reactie maak je van ijzererts zuiver ijzer?
2. Wat voor soort koolstof wordt bij de ijzererts gedaan om te reageren?
3. Hoe wordt het vloeibare, gezuiverde ijzer dat direct uit de hoogoven komt ook wel genoemd?

Via wat voor soort reactie maak je van ijzererts zuiver ijzer?

1. Via een thermolyse
2. Via een verbrandingsreactie
3. Door ijzer te kraken
4. Via een elektrolyse

Wat voor soort koolstof wordt bij de ijzererts gedaan om te reageren?

1. Grote ronde stukken koolstof
2. Kleine hoekige brokken koolstof
3. Grote hoekige brokken koolstof
4. Kleine ronde stukken koolstof

Hoe wordt het vloeibare, gezuiverde ijzer dat direct uit de hoogoven komt ook wel genoemd?

1. Zuiver staal
2. Zuiver ijzer
3. Ruw ijzer
4. Ruw staal

Zf

Lees van je HB blz. 105 t/m 108

Maak daarna de opgaven 30 t/m 36, 38 en 39

IJzererts wordt met een chemische reactie eerst omgezet in ijzeroxide. Uit dit ijzeroxide kan vervolgens ijzer worden gemaakt. Wat is de formule van ijzeroxide?

1. FeO
2. FeO3
3. Fe2O3
4. Fe3O2

Een grondstof van koper die uit kopererts gehaald wordt is chalcopyriet. Wat is de molecuulformule van chalcopyriet?

1. CuFe
2. CuS2
3. CuFe2S
4. CuFeS2

Met wat voor type reactie wordt zuiver aluminium verkregen

1. verbranding
2. thermolyse
3. elektrolyse
4. fotolyse

Volgende les

• Afval verwerken (kunststoffen)
• Huiswerk (voor maandag): Opgaven 23 t/m 26, 30-36, 38, 39

Einde

Pak je spullen en blijf rustig op je plek zitten tot de bel gaat.