2.7 Veilige seks

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

Verwachtingen vandaag!

• KB: Mijn boek en schrift liggen open op: 2.6 blz 122 (huiswerkcontrole)
  
• BB: Mijn boek ligt open op: 2.6 blz 144  (huiswerkcontrole)
• Ik heb alleen de benodigde spullen op tafel: Boek, etui en schrift
• Als ik wat wil zeggen steek ik mijn hand op 
• Als de docent praat ben ik stil
• Ik respecteer een ander en zijn eigendommen

Leerdoelen herhalen

• Je kunt benoemen hoe gender en geaardheid kunnen verschillen.
  
• Je kunt functies van seksualiteit noemen en verschillen in opvatting, normen en waarden daarover omschrijven.

2.7 Veilige seks

Thema 2 Voortplanting en seksualiteit

Leerdoelen 2.7

• Je kunt benoemen hoe je wensen en grenzen kunt bewaken en respecteren in een seksuele relatie.
• Je kunt ziekteverschijnselen en genezingsmogelijkheden noemen van seksueel overdraagbare aandoeningen.
• Je kunt de werking van enkele voorbehoedsmiddelen beschrijven en aangeven of ze betrouwbaar zijn of niet.

Wensen en grenzen

• In een seksuele relatie zijn er dingen waarvan je hoopt dat ze gebeuren. Dat zijn je wensen.
• Er zijn ook dingen die je niet wilt of die je niet fijn vindt. Dat zijn je grenzen.
• Ook de ander heeft wensen en grenzen. Het is belangrijk dat je deze ook kent. Jullie moeten iets beiden willen voordat het gebeurt.
• Geeft je partner een grens aan, stop dan wat je aan het doen bent. 
• Check regelmatig of een ander het nog fijn heeft. En let goed op de signalen van een ander, weet je het niet zeker stop dan.
• Bij een seksuele relatie is er consent nodig. Consent betekent toestemming.
• Je geeft elkaar toestemming om seksuele handelingen te verrichten.
• Wanneer je iets niet zeker weet, dan vraag je consent. Dan check je of je niet een grens overgaat. 

Seksueel geweld en misbruiik

• Seksueel geweld en seksueel misbruik zijn ongewenste intimiteiten, aanranding, verkrachting en incest.
• Ook online kan seksueel geweld voorkomen. Bijvoorbeeld door grooming, ongewenst sturen van seksueel getinte beelden of slutshaming.
• Seksueel geweld komt vaker voor dan mensen denken. Veel gevallen worden nooit bekend.
• De dader kan alleen worden gestraft als slachtoffers vertellen wat er is gebeurd. Dit kan bijvoorbeeld bij de huisarts of vertrouwenspersoon op school.

SOA'S

• Tijdens geslachtgemeenschap kun je bacteriën, schimmels of virussen overdragen die ziekten veroorzaken. 
• Deze ziekten heten soa's (seksueel overdraagbare aandoeningen). 
• Ook bij orale seks of ander contact met vagina, penis of anus kun je besmet raken. 
• Je kunt geen soa oplopen op een vies toilet of door uit een glas van een ander te drinken.
• Je kunt je tegen soa's beschermen, door bijvoorbeeld een condoom.
• Als je jonger dan 25 jaar bent, kun je gratis een soa-test laten doen. 

Bacteriële soa's

De volgende soa's ontstaan door een bacterie, dat betekent dat deze goed te behandelen zijn met antibiotica. Belangrijk is dat je hier zo snel mogelijk bij bent.

• Chlamydia: veroorzaakt ontstekingen in de urinebuis, anus en baarmoederhals. Je merkt niet altijd klachten, maar kan het wel doorgeven. Zonder behandeling kan je onvruchtbaar worden.
• Gonorroe: veroorzaakt pijn bij plassen en vieze afscheiding. Zonder behandeling kunnen er ontstekingen ontstaan in eileider en bijballen die zorgen voor onvruchtbaarheid.
• Syfilis: Zorgt voor zweertjes, als je niet wordt behandeld, kun je klachten krijgen als huiduitslag, vermoeidheid en griepachtige klachten. Jaren later worden ook je organen worden aangetast en kun je hieraan overlijden.

Soa's door virussen

• Hepatitis B: zorgt voor ontstekingen in de lever, de klachten ontstaan pas na 3 maanden, zoals vermoeidheid, spierpijn en koorts. Er is geen medicijn voor, maar je kan wel wel tegen ingeënt worden.
• Herpes genitalis: zorgt voor blaasjes en zweertjes rondom geslachtsorganen. Ze zijn na 3 weken weg, maar het virus blijft in je lichaam en kan later terug komen. Ook een koortslip wordt hierdoor veroorzaakt.
• Hiv/aids: Aids zorgt ervoor dat het afweersysteem van je lichaam kapot gaat. Je bent dan niet meer beschermd tegen ziektes. Je kunt hiervan niet genezen, maar er zijn medicijnen die het afremmen. Ook is er een medicijn (prEp) tegen de besmetting.
• HPV en genitale wratten: Je kunt wratten krijgen rondom de geslachtsorganen, in een later stadium kan je kanker krijgen. Tegenwoordig wordt je ingeënt tegen HPV.

Anticonceptie

• Als je seksueel actief bent maar geen kinderen wilt, kun je voorbehoedsmiddelen (anticonceptiemiddelen) gebruiken.
• Dit wordt ook wel geboorteregeling genoemd.
• Voorbehoedsmiddelen zorgen ervoor dat er geen bevruchting plaatsvindt.
• Door voorbehoedsmiddelen te gebruiken is de kans dat je zwanger raakt minimaal. 

Soorten anticonceptie

• Condoom (mannen en vrouwen)
• Anticonceptiepil
• Koperspiraaltje
• Hormoonspiraaltje
• Pessarium
• Sterilisatie

Onbetrouwbare methoden

Sommige methoden zijn betrouwbaar dan andere. Geboorteregeling zonder voorbehoedsmiddelen is niet erg betrouwbaar. Deze onbetrouwbare methoden zijn:

• Periodieke onthouding
• Coïtus interruptus (voor het zingen de kerk uit)

Aan het werk!

Maken: 2.7: 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9 en 10

BB Maken: 2.7: 1 t/m 8 + 10 t/m 16

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 2.7

Veel goed? -> Maken 11+ online extra  2.7

 

Leerdoelen herhalen

• Je kunt benoemen hoe je wensen en grenzen kunt bewaken en respecteren in een seksuele relatie.
  
• Je kunt ziekteverschijnselen en genezingsmogelijkheden noemen van seksueel overdraagbare aandoeningen.
  
• Je kunt de werking van enkele voorbehoedsmiddelen beschrijven en aangeven of ze betrouwbaar zijn of niet.