week 16

• Spaans
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

¡Hola!

¿Qué vamos a hacer?

 

• Herhalen pretérito perfecto
• vocabulario: bijvoeglijke naamwoorden met SER en ESTAR
• Verschil gebruik SER en ESTAR

Semana 16

La Semana Santa

puntmuts = ‘capirote’ genoemd. 

Boetelingen =  ‘nazarenos’

De vorm van de puntmuts is ontstaan uit het geloof dat men vroeger dichter bij de hemel was wanneer men deze droeg.

De puntmutsen vinden hun oorsprong in de periode van de Spaanse Inquisitie. Voor de uitvoering van de doodstraf werd de veroordeelde sinds de middeleeuwen gekleed in een geel bovenkleed (hopalada) en een kap (capirote), terwijl hij op een kar of paard naar het schavot werd geleid. Evenzo moesten degenen die door de inquisitie waren veroordeeld voor religieuze misdaden, een ‘sanbenito’ (een kledingstuk om publiekelijk berouw te tonen) en capirote (puntmuts) dragen om zich bloot te stellen aan openbare vernedering.

La Semana Santa

Het was pas in de 17e eeuw dat men de verbinding tussen de puntmutsen en de Semana Santa-processies legde, toen de religieuze broederschappen in Sevilla deze mutsen begonnen te gebruiken voor de boetedoeners. Al snel verspreidde het gebruik van de puntmuts zich door heel Spanje, en tegenwoordig is er geen Semana Santa-processie zonder ‘capirotes’. Sommige puntmutsen kunnen tot wel 1,10 meter hoog zijn, terwijl andere maten hebben van 90, 75 en 70 centimeter; meestal zijn ze echter ongeveer 60 centimeter hoog.

Elke broederschap (hermandad) heeft specifieke kleuren gekozen die de essentie van de ‘hermandades’ weerspiegelen. Hierdoor zijn de puntmutsen en vaak ook de bijbehorende kleding in diverse kleuren uitgevoerd. De rode kleur wordt meestal geassocieerd met het bloed en de passie van Christus, wit symboliseert zuiverheid, terwijl zwart staat voor rouw. Daarnaast komen er ook paarse, groene, blauwe en zelfs zilverkleurige puntmutsen voor.

La Semana Santa

Hoewel de puntmutsen traditioneel een essentieel onderdeel vormen van de Spaanse religieuze Semana Santa, hebben ze wereldwijd ook een negatieve connotatie. Dit komt doordat de Amerikaanse Ku Klux Klan witte gewaden met puntmutsen draagt, wat ervoor heeft gezorgd dat deze mutsen bij veel mensen onmiddellijk geassocieerd worden met discriminatie en geweld.

Bij de Ku Klux Klan vervullen de gewaden twee belangrijke praktische functies. Ten eerste konden ze op deze manier hun identiteit verhullen, waardoor strafrechtelijke vervolging of wraakacties moeilijker of zelfs onmogelijk werden. Bovendien zorgden de gewaden ervoor dat de leden eruitzagen als spookachtige verschijningen, wat bedoeld was om angst in te boezemen bij hun slachtoffers.

spanjevandaag.com

Rosalía, Malamente

• Welke typische Spaanse elementen hoor en of zie je in de clip?
• Welk element van de Paasweek in Spanje zie je in de clip?

El pretérito perfecto.

Welke hulpwerkwoorden voor de voltooide tijd ken je in het Nederlands?

haber

(yo)

(tú) 

(él/ella/ud) 

(nosotros) 

(vosotros) 

(ellos/ellas/uds.) 

hebben, zijn

voltooid deelwoord

hablar --> hablado

comer --> comido

vivir --> vivido

he

has

ha

hemos

habéis

han

El pretérito perfecto.

Welke hulpwerkwoorden voor de voltooide tijd ken je in het Nederlands?

haber

(yo)

(tú) 

(él/ella/ud) 

(nosotros) 

(vosotros) 

(ellos/ellas/uds.) 

hebben, zijn

voltooid deelwoord

hablar --> hablado

comer --> comido

vivir --> vivido

he

has

ha

hemos

habéis

han

(no)

(me)

(te)

(se)

(nos)

(os)

(se)

wederkerende werkwoorden

• Tussen de vorm van haber en het voltooid deelwoord mag niets komen te staan!
• Persoonlijke voornaamwoorden staan voor de vorm van haber:

    vb: me he levantado temprano. - Ik ben vroeg opgestaan.

    vb: Lo ha comprado José. - Die heeft José gekocht. 

onregelmatige vormen 

abrir

descubrir

hacer

poner

ver

decir

escribir

ir

ser

volver

morir

romper

pretérito perfecto

abierto

descubierto

hecho

puesto

visto

dicho

escrito

ido

sido

vuelto

muerto

roto

Mi padre .............(trabajar) en el aeropuerto.

Paco y yo ................. (vivir) en Madrid.

¿Ya ...............................(ducharse, tú)?

Vosotros .........................(hacer) los deberes.

Juan y Pepe .............. (decir) que no.

Yo ............... (escribir) una carta de amor.

Zet de zin in de pretérito perfecto:
Yo como un bocadillo.

Zet de zin in de pretérito perfecto:
Tú trabajas por la mañana.

Zet de zin in de pretérito perfecto:
Maite es una abogada.

Zet de zin in de pretérito perfecto:
Se lava los dientes todos los días.

Ser y estar

                                        Ser = zijn                  Estar = zijn/zich bevinden

soy

eres

es

somos

sois

son

Yo

Tú

Él/ella/usted

Nosotros

Vosotros

Ellos/ellas/ustedes

estoy

estás

está

estamos

estáis

están

¿Dónde estás?

Estar

¿Cómo estás?

Estar

Lista de vocabulario: Blok 7

¿Cómo eres? 

Ser

Lista de vocabulario: Blok 6

Pitufo bromista es

1. vivo
2. muerto
3. divertido
4. aburrido

Pitufo gruñon siempre
está

1. vivo
2. muerto
3. de mal humor
4. de buen humor

Pitufo dormilón
siempre está

1. alegre
2. nervioso
3. contento
4. cansado

Pitufo Tontín es

1. travieso
2. torpe
3. aburrido
4. cansado

Pitufo Gafotas es

1. tranquilo
2. torpe
3. inteligente
4. alegre

Vocabulario 2.1 

een vrolijk persoon zijn

een leuk persoon zijn

onaardig zijn

ondeugend zijn

aardig zijn

Rustig zijn

ser tranquilo/a

ser antipático

ser travieso/a

ser alegre

ser divertido/a

ser simpático/a

Vocabulario 2.1 

lief/aanhankelijk zijn

luidruchtig zijn

lui zijn

een intelligent persoon zijn

onhandig/kluingelig  zijn

een saai persoon zijn

ser aburrido

ser perezoso/a

ser inteligente

ser cariñoso/a

ser ruidoso/a

ser torpe

Vocabulario 2.2

slecht gehumeurd zijn

goed gehumeurd zijn

rustig zijn

bezorgd zijn

vrolijk zijn

nerveus zijn

estar nervioso/a

estar tranquilo/a

estar preocupado/a

estar de mal humor

estar de buen humor

estar alegre

Vocabulario 2.2

je goed/slecht voelen

moe zijn

tevreden/blij zijn

je perfect voelen

vergezeld zijn

verdrietig  zijn

supermoe/uitgeput zijn

estar triste

estar contento/a

estar perfecto/a

estar bien/mal

estar cansado/a

estar acompañado

estar muerto

librito p. 23

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
Pepe ............. un chico guapo.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
Laura, ¡qué guapa ............. hoy! Me gusta tu vestido.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
Paola ............. en la playa.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
El reloj ............. de metal.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
Tú ............. triste.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
Ellos ............. impuntuales.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
La tienda ............. abierta.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
Las patatas Bravas ............. ricas.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
............. las ocho y media.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
............. a 20 grados.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
(Yo) ............. de los Países Bajos.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
¿Dónde .............. Mauricio?

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
............. malo llegar tarde.

Vul de juiste vorm in van ser of estar?
La fiesta............. en el centro de Madrid.

Los deberes

L: Blok 6 TM 8

Pretérito perfecto

M: LA p. 85/86 OPDR1 TM3

LE 5.2 TM 5.5

El lenguaje telefónico               

1. In welk gesprek is de andere persoon aan het praten?
   
2.  In welk gesprek is de persoon die ze zoeken niet thuis?
   
3. Bij welk telefoongesprek hebben ze iemand anders gebeld?

LA: pág.89 ej. 4