4h3 recensieopdracht en start woordenschat

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Deze les

- Toelichting boekopdracht recensie (in grote lijnen)

- Verder met woordenschat
      - Waarom doen we dit?
      - Terugblik leesstrategieën
      - Uitleg toets (schrijfopdracht 50% + repetitie 50%)

- online oefenopdracht woordenschat
- pws inspiratie

De leesopdracht bij boek #3

• Een recensie schrijven (klad in les 1, uitwerken in les 2)
    Over vier weken (na woordenschat)
• De precieze opdracht krijg je dan
• Je krijgt al wel tips voor tijdens het lezen

De leesopdracht bij boek #3

Wat hoort er in een recensie?

• onderwerp aankondigen
• inhoud samenvatten
• mening + argumenten over verschillende kenmerken
• slot: is het boek een aanrader?

De leesopdracht bij boek #3

Voorbeelden uit een recensie van tzum.nl over Vaslav  van Arthur Japin (2010) 

Je kondigt eerst het onderwerp aan en vat de inhoud van het boek samen.

Op het hoogtepunt van zijn roem staakt de legendarische balletdanser Vaslav Nijinski zijn optreden, richt zich tot zijn publiek en zegt: ‘Nu is het kleine paardje moe.'

De rest van zijn leven, nog 31 jaren, brengt hij door zonder te dansen en zonder te spreken. De eerste echte superster die de wereld heeft gekend, een abrupt einde aan zijn carrière. Hij neemt afscheid van de werkelijkheid en leeft verder in zijn eigen fantasie.

Hoe komt iemand tot zo’n beslissing en wat betekent dit voor de mensen om hem heen, zijn voormalige geliefde, zijn vrouw en dochtertje, en hun bedienden?

Drie ooggetuigen vertellen – elk vanuit een volstrekt ander perspectief – wat er zich voor, tijdens en na die noodlottige dag, 19 januari 1919, heeft afgespeeld: zijn echtgenote Romola, die als een tijgerin heeft gevochten om hem te veroveren. De legendarische Sergej Diaghilev, die Vaslav wil vernietigen nadat deze hem als minnaar had afgewezen. En Vaslavs bediende, die uit de dramatische beslissing van zijn meester de moed put om ook zijn eigen leven radicaal om te gooien.

[...] In zijn vijfde roman Vaslav kiest Japin voor een bekendere historische figuur: Vaslav Nijinski (circa 1890-1950), een van de beroemdste mannelijke dansers aller tijden. Het dramatische verhaal van de Russische danser, die meerdere dagboeken naliet, leent zich bij uitstek voor een historische roman, maar het biedt de schrijver vanwege de bekendheid ervan tevens minder artistieke vrijheid. [...]

Onderwerp + jouw mening

[...] Dankzij de verhalen van Peter, Diaghilev en Romola leert de lezer de danser zelf steeds beter kennen, maar vooral ook hoe één iemand zijn omgeving kan beïnvloeden.  [...]

(Het thema is de diepere laag van het boek. Wat is de boodschap? Wat kan je ervan leren?)

thema+ jouw mening

[...] Hoewel het boek naar het titelpersonage is vernoemd, is het eigenlijk veel meer het verhaal van drie mensen wier leven sterk door Vaslavs aanwezigheid in hun midden werd beïnvloed. Japin laat ze stuk voor stuk aan het woord. Een sterk punt is hierbij dat zij ieder een volstrekt eigen geluid hebben; het is niet de schrijver die aan het woord is, maar de personages zelf. [...] 

opbouw + jouw mening

[...]  Op het eerste gezicht is Romola’s verhaal de vreemde eend in de bijt: haar verantwoording van de geschiedenis, ruim dertig jaar later opgetekend dan de andere hoofdstukken, heeft niet altijd evenveel met het centrale gegeven, namelijk Vaslavs dramatische laatste dans, te maken. Als historische vertelling wordt het verhaal er echter completer van, waardoor het toch toegevoegde waarde heeft. [...] 

opbouw + jouw mening

[...] Peter, de bediende van de Nijinski’s, is zonder meer de meest aandoenlijke van de vertellers: op een nuchtere toon laat hij weten hoe hij zich verbaast over de naïviteit van zijn werkgever, in real time opgetekend op de dag dat Vaslav voor het laatst zal dansen. Met zijn prozaïsche beschrijvingen van de zweverig op hem overkomende acties van zijn werkgever zorgt hij voor de komische noot in de roman. [...]

personages + jouw mening

[...] Het boek is geschreven als een dans, vol kunstige vergelijkingen en uitmondend op een climax in de vorm van Vaslavs zwanenzang. [...]

Noteer citaten waarbij de stijl van de schrijver je opvalt...

stijl + jouw mening

Is het een aanrader?

Zorg dat je over 4 weken je boek uit hebt

Wat komt er terug in de recensie:

samenvatting - onderwerp - thema - opbouw - personages - stijl - aanrader?

Woordenschat - H4

Uitleg woordraadstrategieën 

Lesdoel: ik kan de betekenis van onbekende woorden uit de vorm, samenstelling of de context afleiden. 

Planning 

Woordkennis is voor tekstbegrip heel belangrijk.

Hoeveel procent van de woorden van een tekst moet je kennen om de tekst te begrijpen?

Waarom doen we dit?

Woordkennis is voor tekstbegrip heel belangrijk.

Hoeveel procent van de woorden van een tekst moet je kennen om de tekst te begrijpen?   

                                                              90% - 95%
                                                         (Bron: Stichting Taal voor het Leven)

Woordraadstrategieën

Wat te doen als je een onbekend woord tegenkomt in een leestekst.

- Kijk naar de context (tekstdeel rondom het woord)

- Kijk naar een woorddeel

Een moeilijk woord! Wat nu?

De betekenis van moeilijke en onbekende woorden kun je vaak uit de tekst afleiden door een woordraadstrategie toe te passen.

• Je herkent een synoniem van het woord.
  
• Er wordt een omschrijving of definitie van het woord gegeven.
  
• Het woord wordt uitgelegd met een voorbeeld.
  
• Tegenstelling: er staat een woord met een tegenovergestelde betekenis in de tekst.
  
• Je kent een deel van het woord.
  
• Je herkent het woord uit een andere taal.
  
• Een afbeelding kan je helpen.
  

Kijk naar de context
Wat betekent evident?

Het talent van de toneelspeelster is evident, maar of ze ook het doorzettingsvermogen heeft dat voor grote rollen noodzakelijk is, is onduidelijk.

Welke woordraadstrategie heb je gebruikt?

Het talent van de toneelspeelster is evident, maar of ze ook het doorzettingsvermogen heeft dat voor grote rollen noodzakelijk is, is onduidelijk.

evident = duidelijk

 In de tekst staat een woord met een tegenovergestelde betekenis

Het talent van de toneelspeelster is evident, maar of ze ook het doorzettingsvermogen heeft dat voor grote rollen noodzakelijk is, is onduidelijk.

evident = duidelijk 

Wat betekent interpretatie?

Bij internationale conferenties geeft de interpretatie van de slotverklaring vaak problemen, doordat de verschillende partijen een andere uitleg aan die tekst geven.

Welke woordraadstrategie heb je gebruikt?

Bij internationale conferenties geeft de interpretatie van de slotverklaring vaak problemen, doordat de verschillende partijen een andere uitleg aan die tekst geven.

interpretatie = uitleg

In de tekst staat een synoniem.

Bij internationale conferenties geeft de interpretatie van de slotverklaring vaak problemen, doordat de verschillende partijen een andere uitleg aan die tekst geven.

interpretatie = uitleg

Misschien ken je iets van het woord?

Uit een andere taal?
Woord: doubleren dubble (Engels) double (Frans)

Een stukje van het woord?
Woord: Accentueren > accent

Misschien helpt een illustratie?

sociogram

Hoe gaan we de lessen woordenschat afsluiten?

De toets bestaat uit een schrijfopdracht en een repetitie

• 4 april krijg je een toets over de woorden uit paragraaf 1 en 3
• Om een nieuw woord te leren moet je het 6x tegenkomen
   > veel oefenen en woordjes leren
   > maar ook: de strategieën gebruiken
• 4 april is ook de deadline voor het inleveren van de schrijfopdracht

Schrijfopdracht: spannend verhaal

• Je schrijft een kort (spannend) verhaal van minimaal 350 woorden
• Verwerk vijftien moeilijke woorden naar keuze en markeer ze in de tekst
• Gebruik een eigen idee of kies uit twee startfragmenten
• Verwerk minstens één dialoog in je verhaal

Voorbeeldje:
'Doorgaans appt hij me binnen een uur terug,' zei Iris. 'Hoe kan het dat het nu zo lang duurt?' 'Hij zal je dan toch niet zo belangrijk vinden,' antwoordde Maaike onverbiddelijk. 

Oefenen

Maak de online planning (woordenschat les 2).

Deze opdracht staat alleen online en niet in je boek.

Klaar? 
Bekijk de schrijfopdracht in teams (mapje woordenschat)

Ga hier alvast mee aan de slag (sla het bestand goed op!)

Toets Formuleren nog inhalen? Plan een inhaaluur in bij de docent!

• Hedendaagse maatschappijkritische romans
• Jeugdliteratuur
• De leeslijst/ leesmotivatie bij scholieren
• Diversiteit in literatuur (kijken naar 'de ander')

• Dialecten
• Verandert grammatica?
  ('hun' als onderwerp)
• Een taal leren (als tweede taal)
• Nederlands/Vlaams
• Verengelsing van het Nederlands

Communicatie

• chatbot
• reclameteksten

PWS inspiratie en voorbeelden

Literatuur                                     Taalkunde

• Hedendaagse maatschappijkritische romans
• Jeugdliteratuur
• De leeslijst/ leesmotivatie bij scholieren
• Diversiteit in literatuur (kijken naar 'de ander')
• 
  

• Dialecten
• Verandert grammatica?
  ('hun' als onderwerp)
• Een taal leren (als tweede taal?)
• Nederlands/vlaams
• Verengelsing van het Nederlands

Communicatie

• chatbot
• reclameteksten

PWS inspiratie en voorbeelden

Literatuur                                     Taalkunde