Verlichting en Verlicht absolutisme

Verlichting en Verlicht absolutisme

Absolutisme & de Verlichting (4.1 & 4.2)

Aan het einde van de les kan je uitleggen ...

Lodewijk XIV (14e)

• Opstanden vanwege hogere belastingen (oorlogen) > Vlucht (11 jaar oud)
• In 1653 gekroond tot koning (15 jaar oud)
• Vanaf 1661 alleen aan de macht > "Advies: een echte koning besluit alles zelf"
• Adel niet te vertrouwen > Paleis in Versailles > veel feesten, jachtpartijen en bijeenkomsten
• 1200 adelijke gezinnen, 4800 bedienden (7475)

• Te machtige mensen werd opgesloten
• Zag zichzelf als middelpunt van Frankrijk > bezit versieren met goud en treed op als Apollo(Zonnegod) > de Zonnekoning
• Adel minder belangrijk in het leger > nieuwe rangen te behalen door verdiensten en talent > beter en angstaanjagend leger

Lodewijk XIV en geloof

• Katholiek en protestants (hugenoten)
• 1598 Edict van Nantes: vrijheid van geloof, eigen bestuur en onderwijs
• Lodewijk verklaart Edict van Nantes ongeldig > grote migratie(200.000) of bekering
• Droit Divin: Het 'goddelijk recht', het idee dat de koning door God is aangesteld om over zijn onderdanen te regeren en allen verantwoording schuldig is aan God

• 1 koning, 1 geloof. Koning maakte de wetten en bestuurde het leger
• Droit Divin werd gebruikt om uit te leggen waarom Lodewijk XIV zo veel macht had
• Volgens adviseur moest Lodewijk wel zijn macht gebruiken om het volk te helpen
• Absolutisme: Manier van regeren waarbij de vorst alle macht in handen heeft omdat God hem al die macht gegeven zou hebben

Zoeken naar kennis en rijkdom

• Colbert (minister van financiën) schakelde wetenschap in om Frankrijk rijker en machtiger te maken
• Overal vaklieden vandaan om in staatsfabrieken te werken (luxeproducten voor de koning)
• Colbert probeert belastingen te verbeteren en te verhogen
• Geestelijken en adel betaalden geen belasting > Rijke burgers kopen adelijke titels > wordt verboden

• Colbert benoemt 30 opzichters (intendanten), elk hield in een deel van Frankrijk sterk toezicht hield op de belastingen > 'de dertig tirannen', Colbert 'man van marmer'
• Werkte wel, alleen gaf Lodewijk het geld snel weer uit
• Verder veel oorlog: Spanje, Nederlanden, Heilige Roomse Rijk > niet populair onder Europese landen
• Realisatie dat hij veel geld verspilt had > gaf het advies om geen oorlogen te voeren

Gevolgen van het absolutisme

• Adel uitgeschakeld
• Moderne economie
• Frankrijk werd een cultureel voorbeeld voor Europa
• Burgers de dupe van oorlogen: huizen worden geplunderd en hoge belastingen
• Beginnend verzet tegen de adel: met modder naar de stoet van Lodewijk gooien (Het volk was moest)

Enclopedie  van Diderot van 1751 

Lodewijk XV vindt kennis en wetenschap belangrijk > verzamelen leek slim > Niemand van de natuur heeft het recht gekregen om over iemand anders te heersen"

Ook negatief over de kerk > encyclopedie verboden en Diderot oppakken > na zijn tijd boeken laten drukken in Zwitserland (stiekem kopen)

Wetenschappelijke revolutie > rationalisme > nieuwe ideeen over rechten van burgers > tegen absolutisme

Verlichting