Hfst 2: waarheid en kennis: taalspel

• Filosofie
• Secundair onderwijs

Hfst 2: waarheid en kennis: taalspel

Correspondentietheorie

Wat betekent 'holisme'?

1. Het geheel is meer dan de delen
2. Afzonderlijke studie van onderdelen
3. Focus op individuele elementen
4. Een benadering van systemen

Wat bestudeert de metafysica?

1. Enkel fysieke verschijnselen
2. De fundamentele aard van de werkelijkheid
3. Sociale interacties

Lesdoelen

• Ik schrijf een filosofisch essay
• Ik leg Wittgenstein taalspel uit;
• Ik leg uit wat Quines holistische opvatting van kennis is
• Ik kan het gedachte-experiment van de gavagai uitleggen en verbinden met de besproken theorie.

Ludwig Wittgenstein (1889-1951)

• zoektocht naar waarheid door taal
• leerling Russell
• Verband taal en werkelijkheid
• = taal is een afbeelding van de logische structuur van de werkelijkheid
• bv. de kat zit op de mat

Wittgenstein

• Elk feit kan beschreven worden in volzinnen
• uitspraken die geen uitspraak zijn over feiten bv. dromen zijn niet de moeite waard om over te spreken
• Er bestaat waarheid, MAAR we kunnen die niet kennen! 

"Waarover ment niet kan spreken, moet men zwijgen"

Wittgenstein en taalspelen

• We spelen met taal bv. grapjes maken, etc...
• Taal is niet statisch, maar ontwikkelt zich in verschillende situaties = TAALSPELEN
• bv. dakpan
• Context!

Wittgenstein en Willard van Orman Quine

• Wittgenstein = er bestaat een fundament van kennis, maar we kunnen ze niet kennen, kunnen niet buiten de wereld stappen
• Quine = fundament van kennis volledig loslaten 

Quine

• waarnemingen zijn theoriegeladen (er zit een theorie achter bv. koe) 
• een wetenschappelijke term krijgt betekenis tegen de achtergrond van het geheel = holistische opvatting van kennis

Quine

• taal is onderbepaald (niet volledig bepaald) = betekenissen liggen helemaal niet vast verankerd in de werkelijkheid
• Fundamentele onvertaalbaarheid = we kunnen nooit zeker zijn van een goede vertaling bv. juiste woordenboek bestaat niet.
• Definitie is een constructie van de mens afhankelijk van de context en de heersende taal (taal is niet statisch!)

Wat bedoelt Wittgenstein met taalspel?

Ik leg uit wat Quines holistische opvatting van kennis is

Verbind het gedachte-experiment van gavagai met de theorie van Quine