3. Bloedvaten

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

De bloedvaten

Leerdoelen:

• Je moet de verschillende bloedvaten kennen en herkennen
• Je kunt de verschillen tussen de bloedvaten benoemen
• Je kunt de naam van de bloedvaten in het lichaam noemen.
  

Naam van de bloedvaten

De slagaders worden genoemd naar het orgaan waar ze heen stromen.

De aders worden genoemd naar het orgaan waar ze vandaan stromen.

De haarvaten worden genoemd naar het orgaan waar zij zich in bevinden.

uitzonderingen:

Bloedafvoer van het darmkanaal --> POORTADER --> lever

Kransslagader (slagader rond het hart)

Kransader (ader rond het hart)

Slagaders: bloed gaat hart uit --> Grote bloeddruk/Elastisch met een dikke wand.

Aders: bloed gaat hart in --> Weinig druk/Veel dunnere wand/Door kleppen stroomt het bloed niet terug

Haarvaten: in organen. 

Voedingsstoffen en zuurstof afgeven aan weefsel/afvalstoffen opnemen uit weefsel/wand heel dun

gewone aders en spataders

https:

Poortader

Van maag en darmen --> de lever. 

Zuurstofarm bloed

Veel voedingsstoffen uit darm zitten in het bloed 

0

welke drie soorten bloedvaten zijn er?

1. Aorta, slagaders en aders
2. Aorta, aders en haarvaten
3. Aorta, slagaders en haarvaten
4. Slagaders, aders en haarvaten

Uit wat voor weefsel bestaat een ader?

1. bindweefsel, spierweefsel en dekweefsel
2. bindweefsel en dekweefsel
3. spierweefsel en dekweefsel
4. alleen dekweefsel

In welke bloedvaten is de bloeddruk laag?

1. alleen in aders
2. In haarvaten en aders
3. alleen in haarvaten

Je kunt je hartslag meten bij je pols. Dit is een voorbeeld van een

1. aorta
2. slagader
3. ader
4. haarvat

Begintaak

Zoek op en noteer (BS.3):

Waar bevinden zich de kransslagaders en de kransaders?

Welk orgaan voorzien de kransslagaders van bloed?

Hoe kun je problemen in de doorbloeding van deze kransslagaders verhelpen?

Bloeddruk wordt meestal bij je arm gemeten. Er komen twee getallen uit: een hoger getal en een lager getal. Het hogere getal geeft de druk aan als het bloed uit de kamer de aorta in geperst wordt. Het lagere getal geeft de druk aan als het hart in rust is.

Voor jongeren zijn de getallen lager dan voor oudere mensen, ongeveer 115 bovendruk en 75 onderdruk

Bas 5 Hart- en vaatziekten

Leerdoelen:

• belangrijkste hart - en vaatziekten kunnen noemen
• kunnen uitleggen hoe hart- en vaatziekten behandeld worden
• kunnen uitleggen hoe hart- en vaatziekten voorkomen kunnen worden
  

Slagaderverkalking heet in vaktaal atherosclerose

Het begint met cholesterol-afzetting, bij beschadigde wand

Daarna vindt verkalking plaats. Hierdoor is de cel minder elastisch, de wand rekt minder uit, hierdoor ook hogere bloeddruk

Ergste geval: bloedvat afgesloten, orgaan(deel) sterft af

Bij hart: kransslagader verstopt: hartinfarct

Hartinfarct ontstaat dus bij vernauwde kransslagaders.

Dotteren zorgt voor betere doorstroming. 

Ter voorkoming kan een 'roostertje' geplaatst worden: een stent

Is het vat niet zo te repareren, dan maakt men een omleiding om de verstopping: een bypass

In hersenen atherosclerose en afsluiting: herseninfarct