4.1 - B - Van stad tot wereldrijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

4.1 - Van stad

tot wereldrijk

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe het Romeinse keizerrijk ontstond.

• Je kunt het bestuur van het Romeinse wereldrijk uitleggen.  

Planning

• Rome wordt een keizerrijk
• Ceasar Augustus
• Quizvragen
• Zelfstandig werken
• Afsluiting

Romeinse keizerrijk 

 

• Succesvolle legeraanvoerders (zoals Caesar) werden steeds machtiger. Zij negeerden de senaat. Soldaten waren geen boeren maar beroepssoldaten en steunden hun generaal.
• Regelmatig brak er een strijd uit om de politieke macht in Rome tussen generaals. 
• Tijdens deze burgeroorlogen kwam Caesar als winnaar uit de strijd. 

Romeinse keizerrijk (2)

• In 44 v. C. dwong Caesar de senaat om hem te benoemen tot dictator (alleenheerser) voor het leven.
• De senaat zag dat haar eigen positie in gevaar kwam en besloot om Caesar te vermoorden. 
• Ze hoopten dat de senaat haar macht nu weer zou terugkrijgen.
• Na nieuwe burgeroorlogen greep Octavianus (de adoptiezoon) van Caesar de macht. 

Caesar Augustus

• De senaat geeft Octavianus de titel Augustus ('de verhevene').
  
  
• Augustus maakt een eind aan de burgeroorlogen. De senaat wordt weer in het leven geroepen (maar stelt niets voor). 
  
  
• Augustus wordt de eerste keizer (princeps) van het Romeinse keizerrijk.

Eén goede keizer...

...wil niet zeggen dat zijn opvolgers dat ook altijd waren...

Tiberius was geadopteerd door Augustus en was tussen 14 en 37.  Hoewel hij als goede keizer begint, gaat het als snel bergafwaarts...

...en wordt hij vermoord(?) in opdracht van zijn achterneef Caligula, die vervolgens één van de wreedste en slechtste keizers ooit wordt.

Na 4 jaar ellende wordt Caligula vermoord en opgevolgd door zijn oom Claudius. Een goede keizer, en dat had eigenlijk niemand verwacht...

...de (4e) vrouw van Claudius wil dat haar zoon Nero keizer wordt en laat haar man vergiftigen. Nero wordt één van de beruchtste keizers...

0

Het bestuur

De veroverde gebieden buiten Italië werden provincies die belasting moesten betalen aan de overheid.

• Deze belastingen werden gebruikt om Rome te verfraaien. 

• De centrale overheid zorgde voor vrede in het Romeinse Rijk (pax Romana).

Leerdoel 3

Reconstructie van het Forum Romanum zoals het er tijdens het Romeinse Rijk moet hebben uitgezien.

Het Forum Romanum (Romeins marktplein) was het politieke, juridische, religieuze en commerciële centrum van Rome. 

Aantekeningen

• In Rome breekt een strijd uit om de macht. Soldaten voelden zich meer verbonden met hun generaal op het slagveld. Uiteindelijk komt Ceasar als winnaar uit de strijd. Caesar benoemt zichzelf tot dictator en wordt daarom door de senaat vermoord.  
  
• De adoptiezoon Octavianus (Augustus) hersteld de orde. De senaat benoemt Augustus tot keizer. 

Waarom werd Julius Caesar vermoord?

1. Hij was een slechte keizer
2. Hij werd te machtig
3. Hij had de keizer beledigd
4. Hij had een veldslag verloren

Wat is de juiste volgorde over het
bestuur van het Romeinse Rijk?

1. koninkrijk-republiek-keizerrijk
2. republiek-keizerrijk-koninkrijk
3. keizerrijk-koninkrijk-republiek
4. koninkrijk-keizerrijk-republiek

Julius Caesar was de eerste
keizer van het Romeinse Rijk

1. Waar
2. Niet waar

Hoe noem je de mannen die
Caesar vermoord hebben?

1. Gouverneurs
2. Soldaten
3. Overheid
4. Senatoren

Wat betekent de
titel 'Augustus'

1. De verhevene
2. Dictator voor het leven
3. Keizer van het Romeinse rijk
4. Redder van de Republiek

Op de afbeelding zie je de bijeenkomst van:

1. De senaat
2. De consuls
3. De volksvergadering
4. Het volk

Zelfstandig werken

• Maak opdracht 6, 7, en 8.
  
  
• Ben je klaar? Maak opdracht 9 en 5. 
  
  
• Ook klaar?  Maak opdracht 1 op bladzijde 226.

Leerdoelen

Je kunt uitleggen hoe burgeroorlogen leidden tot het ontstaan van een keizerrijk.