Interpunctie les 3: puntkomma en dubbele punt

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

We eten straks kinderen.

We eten straks, kinderen.

Komma's redden mensen levens

Interpunctie les 3: puntkomma en dubbele punt

Maar eerst even herhalen: komma's, aanhalingstekens en hoofdletters.

Maak een zin waarin je de komma gebruikt bij een 'bijstelling'.

Maak een zin waarin je een komma gebruikt bij een signaalwoord.

Waarom begint Pasen met een hoofdletter, maar paasfeest niet?

Clarice vroeg Hanibal Lecter zijn de lammeren al gestopt met krijsen

Puntkomma: geen punt en geen komma!

Een puntkomma houdt het midden tussen een punt en een komma. De zin ervoor en erna hangen nauw met elkaar samen en een punt zou een te sterke scheiding uitdrukken.

Wanneer een punt, komma of puntkomma?

• We hebben een mooie zomer gehad. Jammer is wel dat ik daar zelf door de grote drukte op mijn werk niet zo van heb kunnen genieten.
•  We hebben een mooie zomer gehad; vooral augustus was heerlijk zonnig.
• We hebben een mooie zomer gehad, waarbij vooral augustus eruit sprong.

Wanneer een punt, komma of puntkomma?

• Beginnen jullie maar alvast. Van de meeste vergaderpunten heb ik overigens mijn standpunt al via de mail doorgegeven.
•  Beginnen jullie maar alvast; door het drukke verkeer ben ik wat later.
• Beginnen jullie maar alvast, want ik sta nog in de file.

In welke van de drie onderstaande 'zinnen' hoort een puntkomma?

1. Je moet zo’n kuur helemaal afmaken ... doe je dat niet, dan kunnen de klachten terugkomen.

Je moet zo’n kuur helemaal afmaken ... omdat de klachten anders terug kunnen komen.

Je moet zo’n kuur helemaal afmaken.... de huisarts raadt dat dringend aan, omdat in dat geval de kans het grootst is dat de antibiotica hun werk doen.

Je moet zo’n kuur helemaal afmaken ... doe je dat niet, dan kunnen de klachten terugkomen.

Punt

Puntkomma

Komma

Maar ...

• We hebben een mooie zomer gehad, dat staat buiten kijf.
• Beginnen jullie maar alvast, ik kom er zo aan.
• Je moet zo’n kuur helemaal afmaken, je mag niet zomaar stoppen.

Dubbele punt: vóór een opsomming, een citaat, gedachte.

• Deze combinatie werd hem fataal: seks, drugs, rock-'n-roll en vet eten.
• De quizmaster riep: "En, Pierre, wat hebben ze gewonnen?"
• Ik dacht: zo kan het toch niet verder.

Maak een toets voor je medestudenten

• Werk met je buurman
• Maak een toets met 10 meerkeuzevragen in Powerpoint. 
• De vragen gaan over leestekens (punt, komma, aanhalingstekens, hoofdletters, dubbele punt en puntkomma)
• De vraag is altijd: "Welke zin is goed?" 
• De antwoorden zijn vier zinnen waarvan er één goed is.
• Leg na elke vraag uit waarom de foute drie antwoorden fout zijn.
• Dus totaal 20 slides (10 vragen, 10 uitleg)

We gaan 1 of 2 toetsen doen

Wat is voor jou het belangrijkste, wat je vandaag hebt geleerd?