9.2 reactiewarmte

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Hoort deze diagram bij een exo- of endotherme reactie?

1. Exotherm
2. Endotherm

Bij een exotherme reactie komt er energie vrij. 

De eindproducten bevatten minder energie dan beginproducten.

Het netto energie-verschil is negatief.

Bij een  endotherme reactie moet continu energie worden toegevoegd. 

De eindproducten bevatten meer energie dan de beginproducten.

Het netto energie verschil is positief.

leerdoelen

• Je leert wat vormingswarmte is. 

• Je leert hoe je de reactiewarmte van een chemische reactie kunt berekenen.

Vormingswarmte

Energie die nodig is om een mol van die stof te vormen

- Binas tabel 57 (A anorganisch en B organisch (met C,H (O)))

- in 10⁵ joule per mol stof

- negatief betekent energie komt vrij

let op!

- Elementen (zoals O₂ of C) hebben geen vormingswarmte = 0

- sommige stoffen komen vaker voor (verschillende fase)

reactiewarmte

Voor elke reactie is energie nodig of komt energie vrij

Die hoeveelheid energie kun je berekenen = reactiewarmte

Deze bereken je met:

vormingswarmte eind - vormingswarmte begin

Voorbeeld(zie binas tabel 57)

De vorming van lachgas uit de elementen stikstof en zuurstof:

  2 N₂ (s) + 2 O₂ (g) → 2 N₂O(g)  

vormingswarmte eind: 

2 mol N₂O = + 0,816 per mol * 2 = 1,632 x 10⁵ joule

vormingswarmte begin = 0 (want elementen)

reactiewarmte = eind- begin = 1,632 - 0 = 1,632 x 10⁵ joule

 

vormingswarmte per mol

Soms moet je de vormingswarmte per mol stof berekenen.

dan moet je dus nog delen door het aantal mol stof.

voorbeeld:

We hebben net de vormingswarmte van deze reactie berekend:

2 N2 (s) + 2 O2 (g) → 2 N2O(g)  = 1,632 x 105 joule

Dat is per mol N2O = (1,632:2) = 0,816*105 joule

geef de reactiewarmte van methanisering:

uitwerking

eind = CH₄     = -0,75 (binas 57B)
              2 H₂O = (gas, binas 57A) = -2,42 * 2 = -4, 84

Begin = 4 H₂ = element = 0 * 4 = 0

                  CO₂ = - 3,935 

totaal = eind - begin = (-0,75  + - 4,84) - (0 + -3,935) = -1,655*105 joule

Leerdoelen checklist

• Je kunt benoemen wat de vormingswarmte en de reactiewarmte is;  

Maak opdracht 11 en 12 (beiden optioneel)

• Je kunt de reactiewarmte berekenen aan de hand van de vormingswarmten uit Binas.
  

Maak opdracht 13, 15 en 16