Aarde p1 en p2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 2: Schatkist Aarde

Paragraaf 2.1 Wereld: het gezicht van de aarde verandert

Leerdoelen

Je weet hoe de aarde veranderde in de afgelopen 4,5 miljard jaar.

Je begrijpt waardoor het leven op aarde grote veranderingen onderging.

Je kunt met behulp van de geologische kalender verschillen tussen perioden aflezen.

Toen de aarde ontstond is deze snel afgekoeld?

1. Juist
2. Onjuist

Als gevolg van vulkanische activiteiten kwam er veel CO2 in de atmosfeer

1. onjuist
2. juist

Van de ene op de andere dag ontstond leven in de oceaan

1. Juist
2. Onjuist

Zet onderstaande ontwikkelingen in de juiste volgorde:
Dieren op het land - ontwikkeling ozonlaag - planten op het land
EN leg je antwoord uit!

Wat is er allemaal nodig om leven op het land mogelijk te maken?

Wat is de juiste volgorde?

1. weekdieren, schelpdieren, vissen, landplanten, reptielen en zoogdieren.
2. vissen, weekdieren, schelpdieren, landplanten, reptielen en zoogdieren.
3. vissen, landplanten, reptielen, zoogdieren, weekdieren en schelpdieren.
4. weekdieren, schelpdieren, vissen, reptielen, zoogdieren en landplanten.

Geologische tijdschaal; Samenvatting van de 4,6 miljard jaar durende geschiedenis van de aarde. 

Geologische tijdschaal

Een geologische tijdschaal is een indeling van de geschiedenis van de aarde in geologische tijdperken.

Een geologische tijdschaal is verdeeld in tijdperken (era). In deze tijdperken is het leven op aarde ontwikkeld.

Elk tijdperk is onderverdeeld in periodes. Periodes kunnen weer zijn opgedeeld in tijdvaken

In een geologische tijdschaal geven getallen de tijd aan in miljoenen jaren geleden.

In de geologische tijdschaal hiernaast zie je hoeveel miljoen jaar geleden een periode begon en eindigde.

Stel: je graaft een heel diep gat en je komt Dino fossielen tegen. Is het mogelijk dat als je nog dieper graaft je resten van menselijk leven tegenkomt? Leg uit!

Aan de slag!

Afmaken van de opdracht "earth viewer" in classroom

Dit is huiswerk voor de volgende les.....

Klaar? 

Dan kan je starten met paragraaf 2.1

Maak opdrachten: Alles

§2.2 Dagboek van de aarde

Zet onderstaande ontwikkelingen in de juiste volgorde:
Dieren op het land - ontwikkeling ozonlaag - planten op het land
EN leg je antwoord uit!

Wat is er allemaal nodig om leven op het land mogelijk te maken?

Wat is de juiste volgorde?

1. weekdieren, schelpdieren, vissen, landplanten, reptielen en zoogdieren.
2. vissen, weekdieren, schelpdieren, landplanten, reptielen en zoogdieren.
3. vissen, landplanten, reptielen, zoogdieren, weekdieren en schelpdieren.
4. weekdieren, schelpdieren, vissen, reptielen, zoogdieren en landplanten.

Wat was geen gevolg van het opbreken van het supercontinent Pangea?

1. De dino's stierven uit.
2. Opwarming van de aarde.
3. Hogere zeespiegel
4. Veel CO2 uitstoot

Zet de juiste gevolgen van het opbreken van Pangea uit de vorige vraag in de goede volgorde. Maak er een logisch verhaal van.

Geologische tijdschaal

Relatieve ouderdom: op basis van elkaar

Absolute ouderdom: op basis van radioactiviteit

Stel: je graaft een heel diep gat en je komt Dino fossielen tegen. Is het mogelijk dat als je nog dieper graaft je resten van menselijk leven tegenkomt? Leg uit!

Wat is een fossiel?

1. Beiden (B&C)
2. Een versteend overblijfsel van een skelet
3. Een versteende afdruk van een dier of plant
4. Geen van beide (B noch C)

Hoe ontstaat een fossiel?

Elk dier kan fossiliseren, als het maar snel wordt begraven onder sediment, zodat het niet wegrot of uiteen valt.

Fossilisatie dino

Ontstaan van fossielen

1. Een dier sterft.
2. De resten van het dier worden snel bedolven 

onder modder of zand

1. De sedimentlagen bouwen elkaar 
2. De druk neemt toe op de onderste laag
3. De onderste laag versteend met het fossiel

Drie soorten gesteente

1. Sedimentgesteente

2. Stollingsgesteente

3. Metamorfgesteente

Vormen samen de gesteente cyclus

Stollingsgesteente

Gesteente ontstaan door afkoeling van magma of lava.

Voorbeelden:

Magma -> Graniet

Lava -> Basalt                                                              

Sedimentgesteente

Gesteente dat opgebouwd is uit lagen sediment (bijv. )zand en klei die over elkaar heen werden afgezet.

Zandsteen                                                         Kalksteen

Sedimentgesteente

Metamorfgesteente

Gesteente dat door hoge druk en hoge temperatuur veranderde

Sedimentgesteente

Stollingsgesteente

Metamorfgesteente

Maken:

Paragraaf 2.2: alles