5.1 Ecologie op alle organisatieniveaus en 5.2 organismen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Thema 5 Ecologie

Leg uit hoe geografische isolatie kan leiden tot reproductieve isolatie.

Leg de eilandtheorie uit.

Wat is sympatrische soortvorming?

Leerdoelen 5.1 Ecologie op alle organisatieniveaus

• Je kunt uitleggen dat de organisatieniveaus binnen de ecologie hun eigen emergente eigenschappen hebben.
  
• Je kunt biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem benoemen.

Ecologie

bestudeert de wisselwerking tussen organismen en hun omgeving

Organisatieniveaus

• Molecuul
• Cel
• Weefsel
• Orgaan
• Organisme
• Populatie
• Levensgemeenschap
• Ecosysteem
• Biosfeer/systeem aarde

Emergente eigenschappen

Specifieke eigenschappen voor een niveau

• Populatie: dichtheid, geslachtverhouding, geboorte en sterfte cijfer
• Levensgemeenschap: biodiversiteit en complexiteit

Leerdoelen 5.1 behaald??

• Je kunt uitleggen dat de organisatieniveaus binnen de ecologie hun eigen emergente eigenschappen hebben.
• Je kunt biotische en abiotische factoren binnen een ecosysteem benoemen.

De opdrachten:

Bestudeer blz. 86 t/m 90

Maak opdr. 1 t/m 6 + ook nakijken.

Leerdoelen 5.2 Organismen

• Je kunt invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven.
• Je kunt veranderingen van abiotische en biotische factoren en hun onderlinge wisselwerking beschrijven.

Macroklimaat: groot gebied waar (vrijwel) hetzelfde klimaat heerst

Microklimaat: abiotische factoren verschillen op ieder klein plekje

Bodem

Zand: zuurstof + plek voor wortels

Klei: water en mineralen 

Ook van invloed zijn:

• Humus
• pH
• Grondwaterstand

Licht

Fotosynthese

• Zonplanten
• Schaduwplanten

& invloed van daglengte

Water

Landplanten vochtig milieu

• Dunne cuticula (waslaagje) tegen verdamping
• Veel huidmondjes
• Kleine wortelstelsels

Landplanten droog milieu

• Dikke cuticula (waslaagje) tegen verdamping
• Weinig huidmondjes
• Ontwikkelde wortelstelsels

Temperatuur

heeft invloed op de werking van enzymen (regelen chemische processen in organismen)

Tolerantie

het vermogen van organismen om schommelingen in een abiotische factor te verdragen

Verspreidingsgebied: waar soort op aarde voorkomt

Tolerantiegrens: de uiterste waarde waarbij organismen van de soort kunnen overleven

Beperkende factor: de factor die bepaald hoeveel organismen van een soort in een bepaald gebied kunnen leven

Leerdoelen 5.2 behaald??

• Je kunt invloed van de belangrijkste abiotische factoren op organismen beschrijven.
• Je kunt veranderingen van abiotische en biotische factoren en hun onderlinge wisselwerking beschrijven.

De opdrachten:

Bestudeer blz. 92 t/m 96

Maak opdr. 8 t/m 10 + ook nakijken.

De opdrachten:

5.1 en 5.2

Maak opdr. 1 t/m 10 + ook nakijken.

opdr. 3 overslaan.