Stilleven

• Kunstzinnige oriëntatie
• Kunst
• +3
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2-4

 Stilleven

Leerdoelen

Je leert:

• Wat een stilleven is
• oefenopdrachten met vormgevingsaspecten
• vormgevingsaspecten bewust te gebruiken in je  eindwerkstuk

Stilleven

Een stilleven is een schilderij, tekening of foto waarbij de kunstenaar een aantal onbeweeglijke voorwerpen opstelt en die als model gebruikt voor zijn werk. Vandaar de naam "stil-leven": alle voorwerpen die de kunstenaar afbeeldt zijn stil, ze bewegen niet.

Een stilleven heeft alles met compositie te maken. In het filmpje op de volgende pagina wordt uitgelegd hoe je een goede compositie maakt. Maak ook de quizvragen die je tussendoor krijgt.

Aspecten uit de vormgeving? 

Kleur 

Vorm

Licht

Ruimte

Compositie

In deze opdracht werk je met kleur, licht en compositie

HOE is het weergegeven?

Compositie 

Ordening waar plaats je een figuur of een object in je tekening 

Symmetrisch A-symmetrisch 

Centraalcompositie

Diagonaalcompositie

Verticaalcompositie

Horizontaalcompositie

driehoekscompositie 

Opdracht 1: compositie

Maak 6 foto's van de verschillende composities, print ze uit in zwart/wit en plak ze in je dummy met vermelding van de juiste term

Symmetrische compositie, Centraal compositie, Diagonaal compositie, A-symmetrische compositie, Overall compositie, Driehoekscompositie

Kleur

Kleuren cirkel 

primaire, secundaire en tertiaire kleuren

kleurfamilie, verdonkeren en verhelderen

7 kleurcontrasten 

kleurcontrasten:

licht donker

warm koud

complementair

kleur tegen kleur

simultaan

kwantiteitscontrast

kwaliteitscontrast

opdracht 2: kleur

Maak een lijntekening van de beste compositie. Je kan deze overtrekken van je printje van opdracht 1.  Kopieer deze 8 keer.

Kleur met potlood en/of stift deze in steeds een andere kleurstelling of contrast

Licht 

Lichtbron 

Slagschaduw 

Eigenschaduw 

Plasticiteit 

opdracht 3: licht 

Zet je stilleven in de compositie die je het beste vind. Nu gaan we spelen met licht. Zorg voor een donkere hoek en gebruik een zaklamp. Maak meerdere foto's. Print deze in kleur en plak ze in je dummy 

00:21

Deze man gaat een leuke compositie maken van schillende groenten bij elkaar. Wat is een compositie?

1. De manier waarop hij de groenten gaat neerleggen.
2. De kleuren van de groenten die hij gaat gebruiken.
3. Nadenken over de vormen die hij gaat gebruiken.
4. De groenten op een rijtje neerleggen.

00:46

Hij gaat een goed gevulde compositie maken. Hoe noem je deze soort compositie?

1. Driehoeks compositie
2. Overall compositie
3. Symmetrische compositie
4. Horizontale compositie

00:58

De man wil de rode kool en de bietjes opengesneden afbeelden, waarom?

1. Omdat de klant deze groenten het lekkerste vindt.
2. Omdat deze groenten op de voorgrond komen.
3. Omdat de rode kool een mooie structuur heeft en de bietjes een mooie kleur.
4. Omdat deze groenten anders niet zo opvallen.

01:19

Waardoor wordt bepaald of iets een goede foto is?

1. Door de soort groenten die je kiest.
2. Door welke groenten je vooraan plaatst.
3. Door welke kleuren de groenten hebben.
4. Door de compositie van de foto.

01:46

Waar op de foto komen de opvallende kleuren?

1. Vooraan
2. Achteraan

• verzamel een groepje van 4 of 5 verschillende attributen (je mag ook je eigen spullen gebruiken) 
• Maak van de voorwerpen een compositie 
• Wissel grote en kleine voorwerpen met elkaar af
• Gebruik overlapping (voor en achter elkaar plaatsen)
• Maak een keuze uit de kleurstelling of kleurcontrast
• maak een keuze uit lichtinval 
• Verwerk dit in je 1e schets 
• Verander de voorstelling; compositie; licht en kleur en maak een tweede schets

 opdracht 4 schetsen

eindopdracht 

kies uit je 2 schetsen 1 uit of een combinatie van twee schetsen. 

Voorstelling kan realistisch uitgewerkt worden; of meer gestileerd. 

 Materiaal is vrij (schilderen; aquarel; tekenen, digitaal tekenen) 

Laat je inspireren door de voorbeelden of zoek zelf naar andere voorbeelden van stillevens. 

 

Vanitas 

Vanitasstilleven is een bijzonder stilleven.

 Hierin wordt verwezen naar de tijdelijkheid van het bestaan. Objecten die met de dood te maken hebben worden gecombineerd met dingen die het leven prettig maken.