VWO 5 HS 9.3+9.4

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

HS 9

Intertemporele ruil

9.3: Huren of Kopen

9.4: Oudedagsvoorziening

1) Upload (een foto van) je antwoorden op de volgende vragen op Classroom:

9.1, 9.3, 9.6

9.7 + 9.8 + 9.9 + 9.10 + 9.12

2) Doe de Edpuzzle opdracht op Classroom.

3) Doe de matchingsopdracht

4) Doe 9.14 + 9.16 + 9.19

Terwijl....

1) Ik heb aanhaaltoetsen nagekeken & hier liggen.

2) Ik heb cijfers aangepast voor een aantal. Bijlage kan je inzien. Ik roep mensen 1 bij 1 bij me.

9.4

Oudedagvoorziening

Geschiedenis

Tot de 2e wereldoorlog waren kinderen verplicht voor hun bejaarde ouders te zorgen, maar "op 14 augustus 1941 formuleerden de geallieerden in het Atlantic Charter de idealen van de vrije wereld, waaronder ‘vrijwaring van gebrek’. 

Dit werd uiteindelijk de verzorgingsmaatschappij zoals wij die kennen.

Oudedagsvoorziening

1) AOW - algemene ouderdomswet. Iedereen tussen 15 en 65 bouwt 2% per jaar recht op als je in NL woont. 

70% van minimumloon en daarmee geindexeerd (gaat mee met zelfde percentage).

Betaald dmv omslagstelsel. De werknemers betalen premie en dat wordt omgeslagen naar gepensioneerden. Ik betaal nu en later betalen anderen voor mij - ook ruilen over de tijd ;-)

Bedrijfspensioenen

2) Bijna alle werknemers sparen verplicht bij een pensioenfonds voor hun bedrijfstak. Grootste deel betaalt werkgever!

Die beleggen het zodat je uiteindelijk tot max 70% van gemiddelde salaris uitkomt (middelloonstelsel).

De franchise is het deel van je inkomen waar je AOW voor krijgt en daar betaal je geen premies voor bedrijfspensioen over.

Eigen besparingen

3) Voor aanvulling op 1e twee pijlers (of als ZZP'er en je geen bedrijfspensioen hebt) sparen mensen zelf via bv:

- spaarrekening

- beleggen

- investeren in onroerend goed

Problemen bij AOW

Vergrijzing - door meer ouderen en minder jongeren daalt het aantal mensen met een baan (a) en stijgt het aantal inactieven met recht op uitkering (i).

De i/a ratio stijgt dus - oftwel er moet per actieve meer betaald worden voor de inactieven.

Oplossingen: langer doorwerken (i↓ en a↑)

premies↑

pensioenen ↓

Problemen bij bedrijfspensioen

Geld wordt belegd maar beleggingen kunnen ook minder waard worden!

Dekkingsgraad = huidige waarde van de belegde middelen / contante waarde van toekomstige verplichtingen * 100%

DNB houdt toezicht op de pensioenfondsen.

Pensioenakkoord 2019

https://www.youtube.com/watch?v=gRTyV-YURDE

https://www.youtube.com/watch?v=2HOn97_LHRI

https://www.abp.nl/over-abp/financiele-situatie/dekkingsgraad/factoren-die-de-dekkingsgraad-beinvloeden.aspx

https://www.abp.nl/over-abp/financiele-situatie/actuele-financiele-situatie/

Oefenen

Alle vragen - deze paragraaf is erg belangrijk!!!