10.5 Van zweetvoeten naar ananas

Planning

  • Welkom en studiewijzer
  • Lezen 10.5 pag 70, 71 en 72 tot naamgeving
  • 27 samen maken
  • Aan de slag: 28, 29 en 30. 
  • Einde les: TOETS bespreking 
1 / 22
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

This lesson contains 22 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

Planning

  • Welkom en studiewijzer
  • Lezen 10.5 pag 70, 71 en 72 tot naamgeving
  • 27 samen maken
  • Aan de slag: 28, 29 en 30. 
  • Einde les: TOETS bespreking 

Slide 1 - Slide

Alkaanzuur
alkaan met deze zijgroep: 

bijvoorbeeld butaanzuur
de C van de zuurgroep telt mee bij de langste keten
zuurgroep
4           3            2            1
let op
de C zuurgroep krijgt vrijwel altijd positie '1'
dus je telt vanaf de 'zure' C

Slide 2 - Slide

sleep de juiste naam bij de juiste structuur
methaanzuur
butaanzuur
ethaanzuur
hexaanzuur

Slide 3 - Drag question

Carbonzuren
  • Als de zuurgroep niet in de hoofdketen kan, dan wordt de naam "carbonzuur"
  • Vb: benzeencarbonzuur


Sterk of zwak? 

Slide 4 - Slide

Aminozuren
20 verschillende aminozuren
  • 8 kan je lichaam zelf maken
  • 12 moet je uit je eten halen. Deze 12 heten essentiële  aminozuren.

Van losse aminozuren kun je 
nieuwe eiwitten maken.
Zie BiNas 67

Slide 5 - Slide

Esters zijn koolstofverbindingen met de karakteristieke COCO-groep die je hieronder ziet afgebeeld.  Zowel links van het linker C-atoom als rechts van het rechter C-atoom kunnen nog restanten van koolstofketens zitten.
Esters komen ook in de natuur voor. Deze verbindingen zijn vaak (mede) verantwoor-delijk voor de geur, smaak en kleur van groenten, fruit en bloemen.  Ook een medicijn als aspirine en een alternatieve brandstof als biodiesel zijn esters.



Slide 6 - Slide

Esters
  • Zorgt voor de geur- en smaakstoffen in fruit
  • Karakteristieke groep -> 
  • Kan het maken uit een carbonzuur en een alcohol

Slide 7 - Slide

Ester vorming 
Een ester wordt gevormt door een alcohol 
te laten reageren met een carbonzuur.
Ethaanzuur + ethanol --> ester + water

Slide 8 - Slide

Estervorming
  • Ethaanzuur + ethanol geeft een ester
  • Is een evenwichtsreactie 

  • Reactie naar links: hydrolyse

Slide 9 - Slide

Naamgeving esters
De stam van een ester is altijd de kant met de C=O
Deze stof heet 2-propylmethanoaat

Slide 10 - Slide

Naamgeving esters
  • Deel van alcoholgroep = zijgroep, achtervoegsel -yl
  • Deel van zuurgroep = hoofdketen, achtervoegsel -oaat
  • Voorbeeld: methylethanoaat

Slide 11 - Slide

met welk zuur heeft
methanol gereageerd
om deze ester te vormen?
methanol?
meth = ...C en waar stond -ol voor? welke soort stoffen kunnen emt elkaar reageren om een ester te vormen?
A
propanol
B
propaanzuur
C
D

Slide 12 - Quiz

welke ester wordt gevormd uit de reactie tussen ethaanzuur en ethanol?
A
B
C
D

Slide 13 - Quiz

Wat is de naam van deze ester?
A
ester van methanol en ethaanzuur
B
ester van ethanol en butaanzuur
C
ester van butanol en ethaanzuur
D
ester van propaan-1-ol en ethaanzuur

Slide 14 - Quiz

Maken 27
Schrijf mee!

Slide 15 - Slide

Aan de slag

Maak 28, 29 en 30. 


Slide 16 - Slide


Toets bespreken

Slide 17 - Slide

Planning
  • Vragen over 27 t/m 30? 
  • Aan de slag t/m 34.  
  • Esters maken filmpje
  • Huiswerk 

Slide 18 - Slide

De ester van butaanzuur en methanol ruikt naar Ananas, teken de structuurformule van deze ester!

Slide 19 - Open question

Slide 20 - Video

Geef de reactievergelijking in structuurformules voor de verestering van butaan-2-ol en methaanzuur.

Slide 21 - Open question

Aan de slag

Maak 31 t/m 34. 

Einde van de les: CHECK!

Slide 22 - Slide