Welvaartsbegrip dat rekening houdt met externe effecten.
Slide 7 - Slide
Alternatieven BBP:
Het groene bbp
HDI (Human Development Index
VN-geluksindex
Slide 8 - Slide
Groene BBP
Milieuvervuiling is een negatief extern effect. bbp corrigeert dit.
groene bbp = bbp - kosten van weer ongedaan maken van de milieuvervuiling die ontstaan is dor het bbp.
nadeel: vet ingewikkeld en volledig objectief
Slide 9 - Slide
HDI:
Human Development Index. kijkt naar 3 onderdelen:
Aantal jaren op school
levensverwachting in jaren
BBP
Als we landen met elkaar willen vergelijken zegt dit veel meer over welvaart dan alleen het BBP toch?
Slide 10 - Slide
Nee, de hoogte van het BBP is dusdanig van invloed op de andere factoren (gezondheid en onderwijs) dat de landen op volgorde van BBP nauwelijks een ander beeld geeft dan wanneer we de landen op volgorde van HDI zetten.
Bij welke landen zal de hoogte van het BBP afwijken van de hoogte van de HDI?
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Slide
De VN-geluksindex
'Gewoon' een enquête houden onder bevolkingen om te vragen hoe gelukkig ze zijn.
Niet objectief.
Slide 13 - Slide
Verdeling van welvaart
Welvaart is in geen enkel land gelijk verdeeld (gelijk niet verwarren met eerlijk) - Gelijk is objectief - Eerlijk is subjectief
Slide 14 - Slide
Hoe gelijk verdeeld?
Gebruik maken van de Lorenzcurve
Slide 15 - Slide
Hoe doet Nederland het eigenlijk op het gebied van ongelijkheid?
Slide 16 - Slide
Inkomensongelijkheid
Worldbank 2024
Slide 17 - Slide
Vermogen relatief ongelijk verdeeld in Nederland
Slide 18 - Slide
Slide 19 - Slide
Box 3
Vermogen wordt belast in box 3, maar is dit terecht?
Vrijwel alleen in Nederland op deze manier
gebruikt.
Thomas Piketty: rendement op vermogen is
structureel groter dan is dan economische
groei (bbp)
Dit leidt volgens hem tot een steeds grotere
ongelijkheid.
Slide 20 - Slide
Herverdelen welvaart
Inkomen naar belastingen is gelijker verdeelt. Doordat:
mensen met een hoger inkomen zowel relatief als absoluut meer (inkomens)belasting betalen (box 1)
uitkeringen
toeslagen Hierna: secundair inkomen
Slide 21 - Slide
hoe werkt deze inkomensbelasting?
Eerst het belastbare loon bepalen door belastingvrije voet en aftrekposten er vanaf te halen.
Vervolgens door verschillende belastingschijven halen.
Slide 22 - Slide
Hoe werkt dit?
Belastingvrije voet bijvoorbeeld: €5.000
Hypotheekrenteaftrek bijvoorbeeld: € 2.000
Inkomen voorbeeld:
€50.000
Hoe hoog is het netto-inkomen?
Slide 23 - Slide
Gemiddeld en marginaal
Gemiddeld belastingtarief is de belasting gedeeld door totaal inkomen *100%
Marginaal belastingtarief: het percentage dat iemand betaald over zijn laatstverdiende euro.
Slide 24 - Slide
Nivelleren en denivelleren
Nivelleren: mensen met een hoog inkomen betalen relatief meer belasting, waardoor secundaire inkomens dichter bij elkaar liggen dan primaire inkomens.