DNA

DNA
De afkorting staat voor Deoxyribo Nucleid Acid (desoxyribonucleinezuur). DNA bestaat uit twee ketens van aan elkaar gekoppelde moleculaire bouwstenen. Er zijn vier van deze DNA-bouwstenen: adenine (A), cytosine (C), guanine (G) en thymine (T).

De twee ‘strengen’ zijn in DNA in de karakteristieke structuur van de wenteltrap of dubbele helix om elkaar heen gedraaid. De ketens zijn met elkaar verbonden via baseparen, die steeds twee tegenover elkaar liggende nucleotiden verbinden. Daarbij zijn alleen de combinaties cytosine-guanine en adenine-thymine mogelijk.

De erfelijke informatie ligt in het DNA besloten via de volgorde  van de vier nucleotiden. De biochemische machinerie van de cel gebruikt de informatie bij de bouw van eiwitten die allerlei biologische functies vervullen. Een betekenisvol stukje DNA dat op die manier is ‘af te lezen’ noemen we een gen. Een DNA molecuul bevat daarnaast vele opeenvolgingen van nucleotiden die zonder betekenis lijken te zijn.

Een individueel DNA-molecuul, dat miljoenen nucleotiden kan bevatten, heet een chromosoom. De verzameling van alle chromosomen samen wordt het genoom genoemd.
1 / 22
next
Slide 1: Slide

This lesson contains 22 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

DNA
De afkorting staat voor Deoxyribo Nucleid Acid (desoxyribonucleinezuur). DNA bestaat uit twee ketens van aan elkaar gekoppelde moleculaire bouwstenen. Er zijn vier van deze DNA-bouwstenen: adenine (A), cytosine (C), guanine (G) en thymine (T).

De twee ‘strengen’ zijn in DNA in de karakteristieke structuur van de wenteltrap of dubbele helix om elkaar heen gedraaid. De ketens zijn met elkaar verbonden via baseparen, die steeds twee tegenover elkaar liggende nucleotiden verbinden. Daarbij zijn alleen de combinaties cytosine-guanine en adenine-thymine mogelijk.

De erfelijke informatie ligt in het DNA besloten via de volgorde  van de vier nucleotiden. De biochemische machinerie van de cel gebruikt de informatie bij de bouw van eiwitten die allerlei biologische functies vervullen. Een betekenisvol stukje DNA dat op die manier is ‘af te lezen’ noemen we een gen. Een DNA molecuul bevat daarnaast vele opeenvolgingen van nucleotiden die zonder betekenis lijken te zijn.

Een individueel DNA-molecuul, dat miljoenen nucleotiden kan bevatten, heet een chromosoom. De verzameling van alle chromosomen samen wordt het genoom genoemd.

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Ik wil mijn volledige DNA kennen
JA
NEE

Slide 2 - Poll

Bevragen: waarom wel, waarom niet? 
Er zijn talloze goede redenen om het wel of niet te weten. Er zijn heel wat mensen, ik ben nu op mijn gemak en wil het zo houden. 
Zijn sowieso goeie argumenten voor en argumenten tegen. Maar ergens in de komende jaren gaan wij allemaal die keuze moeten maken. Want iemand zal ons die vraag stellen de komende jaren. 

We staan wel aan het begin, maar we weten toch al iets! Je krijgt met andere woorden wel al dingen te horen. 

Bijvoorbeeld ziekte van Huntington: je merkt weinig tot niets tot je 30 à 35 bent, dan ga je langzaam beginnen aftakelen, je gaat moeilijker wandelen, praten. De ziekte heeft ook effect op de hersenen, mensen vervreemden van hun omgeving en sterven 10 à 15 jaar later. Er is geen enkele remedie op dit moment. 

Misschien mutatie in Bracca 1 gen: 85 % kans op borstkanker voor ze 60 wordt.
Angelina Jolie. 

Preventieve operatie beide borsten laten verwijderen en laten herstellen. Overlevingskans gestegen van 15% naar 95 % kans. 

Om maar duidelijk te maken dat er grote pro's en grote contra's zijn bij elke vraag die we stellen. 


Ik wil mijn volledige DNA kennen
JA
NEE

Slide 3 - Poll

Nu we nieuwe informatie kregen gaan we nog eens stemmen. Wie wil zijn volledige DNA kennen? 

Mensen die veranderen? 
PROFICIAT. Van mening veranderen op basis van nieuwe informatie is een gigantisch talent. Het is een talent dat verloren gaat in deze samenleving. 

Verander gerust van mening! 
Geef jij je DNA aan je dokter
JA
NEE

Slide 4 - Poll

Mag je dokter dat opslaan in je medisch dossier? 

Hoe weet ik dat de computer van mijn dokter veilig is.
Waarom die vraag: voor de meeste van ons zal het de huisarts zijn die ons een DNA test voorstelt. ALs dat maar 50 euro kost is dat een zeer nuttige aanvulling voor je medisch dossier dat uw huisarts dat mss wel zal willen doen. Misschien zal ook je ziekenfonds dat voorstellen, of wie weet zelfs korting geven. 

Wat zal je huisarts nog doen met je DNA, zo goed als zeker ergens in de nabije toekomst, hij/zij zal kijken welke medicatie er voor u werken en voor u niet. Er zijn redelijk wat pillen op de markt die niet voor iedereen werken. (vooral bètablokkers, bloedverdunners en dat soort medicatie) op basis van uw DNA. 
Een dokter zal ook kunnen zien welke dosis van een medicijn het beste voor uw werkt. Verschillende mensen hebben een verschillende dosis nodig voor dezelfde werking. (cfr. straks samen op casé, we geven iedereen 5 duvels en zien wat er gebeurt.) Hetzelfde gebeurt met medicatie, wordt nu volop voorbereid met grote onderzoeken. Nu: iedereen krijgt hetzelfde. 
Zou jij de politie toegang geven tot je DNA om misdaden op te lossen?
JA
NEE

Slide 5 - Poll

Stap verder: 
Wat zou je denken van: voor misdaadbestrijding DNA database aanleggen van de hele bevolking. 
Is voor ons al getest in Koeweit. Wet gestemd die zei dat de hele bevolking zijn DNA moest afstaan aan de overheid voor misdaadbestrijding. Toen dachten ze: hier komen ook toeristen, dus nieuwe wet. Iedereen die het grondgebied van Koeweit betreedt moet zijn DNA afstaan. Wet is gestemd in oktober 2016. Drie maand later is dat afgevoerd onder gigantisch internationale druk van privacycommisies. 
Adder: je kunt met een DNA code niet alleen identificeren voor een misdaad, je kunt ook gaan kijken naar de eigenschappen van een persoon. En op dit ogenblik zijn dat er nog niet zoveel, maar in de komende jaren worden er dat steeds meer. Wat zit er bijvoorbeeld in je DNA: je seksuele voorkeur zit voor stuk in je DNA. Hoe groot de genetische factor is is nog onduidelijk, waar het precies zit weten we nog maar een klein beetje. Er zijn 5 plaatsen bekend in het DNA die een invloed hebben op je seksuele geaardheid. Als we nog 10-15 jaar voortgaan is de kans groot dat we tegen dan een goeie inschatting kunnen maken van uw geaardheid. Homofilie is strafbaar in Koewiet... 

Wij hebben
Overheid is geen stabiel gegeven: dat verandert! Denk even aan de extreem andere overtuiging. Het is nooit vrijblijvend! 

Dat de politie DNA gebruikt voor misdaadbestrijding, goed plan. Doen we nu al Als je een ernstig misdrijf pleegt komt je DNA in een databank terecht en je hebt daar niets over te zeggen. Maar een databank voor iedereen is toch een ander gegeven. Wie kan daaraan, en wat doen we bij regiewissels. het is niet vrijblijvend! 

Om u te identificeren is uw DNA eigenlijk niet nodig. ALs er een databank is waar uw brief of zus in zit vinden ze u ook. Of een neef of nicht, of achter achter achter

Dat kan tot 8 generaties ver. 
Zelfs bederijven die dat aanbieden. (testen lezen niet uw volledige DNA, enkel om familiebanden te vinden)
... 
Hoe gaat dat, je spuwt in zo'n doosje. Mond goed spoelen. stuur je op naar labo en dan volgt de analyse. 
Erfelijkheidsleer veel ouder dan jaar 2000
Oude Grieken, waarom lijken kinderen op hun ouders. 

Slide 6 - Slide

Oude Grieken geloofden op een bepaald moment dat het zaad van de man een druppel van zijn hersenen waren die via de ruggengraat naar beneden gingen. 

Oude grieken geloofden ook op een bepaald moment dat de jongetjes uit de rechterteelbal kwamen en de meisjes uit de linker. 
Er zijn verhalen bekend van oude grieken die heel graag een zoontje wilden... Hoe graag? Heel graag. 
Linkerkant met stukje touw stevig afbinden was de voorgeschreven techniek. 
Jaren 1950
wat wisten ze toen, al die erfelijke informatie die kinderen meekrijgen van hun ouders zit op één of andere manier opgeslagen op een molecule en die molecule zit in de kern van elke cel van ons lichaam. Ons lichaam bestaat uit biljoenen cellen, dat zijn hele kleine dingen. puntje op mijn hand van ongeveer vierkante mm, onder dat puntje zitten ongeveer 15.000 huidcellen, in elke cel zit een volledige kopie van mijn DNA. Als je uit 1 cel de DNA streng eruit haalt en die volledig openrolt dan is die 2 m lang. In 1 vierkante mm huid zit met andere woorden 30 km DNA opgeslagen. Zit geweldig compact opgerold, die 2 meter wordt heel compact opgerold in 46 propjes, dat zijn de chromosomen. Stel dat je alle cellen van je lichaam openrolt dan kan je daarmee 200 keer naar de zon en terug. Zoveel DNA zit er in elk van ons. Wat wisten ze toen nog niet, HOE die molecule er UITZAG. De vorm achterhalen van een molecule is belachelijk moeilijk omdat ze zodanig absurd klein zijn. In een glas zit 1 quadriljoen H2O molecules. Een quadriljoen is een getal dat ons geen hol zegt, het is te groot. Verhaal Julius Caesar.    (23 messteken, 2 l bloed, 1 liter water, 1 liter water sterfbloed van caesar verspreid over de hele aarde)
Egaal verdeeld over de hele aarde, stel dat dat zo is. Wat is de kans dat er hier een H2O molecule van Caesar bij is. 5000 per glas water! KORTSLUITING
Veel meer molecules in een glas water dan er glazen water zijn op de hele wereld. 
In de jaren 50 wilden ze dus de vorm achterhalen. Je kan daar geen foto van nemen, niet onder de microscoop zien, het is te klein. Wat kan je wel doen; Rotgendifractiepatroon van maken. Je kristalliseert de molecule, dan stuur je ene bundel röntgenstralen door de molecule, door de interne vorm ervan gaat die bundel openspatten in verschillende richtingen. Die bundels vang je op op een fotografische plaat. En met heel veel wiskundige berekeningen  en kennis van kristallografie kun je iets opmaken over de vorm van de molecule. Het RDP van de molecule van DNA is gemaakt in de jaren 50 en het is één van de beroemdste foto's. Foto 51, zo heet het. Het was daarna eer race tegen de klok want iedereen wist de eerste die de vorm van de molecule kan achterhalen wint zo goed als zeker de Nobelprijs. Engeland: universiteit van Cambridge. Stukjes metaal gaan zoeken en uitgeslepen in bepaalde vormen. ATGC daarvan wisten ze al wat de vorm er van was. ze waren aan het kijken hoe passen die in elkaar in een grote structuur. 28 februari 1953! Alles klopt perfect.

Slide 7 - Slide

DNA is rechtsdraaiend.
Van beneden naar boven moet voorste streng van links naar rechts gaan. 

Wellicht beroemdste molecule ter wereld. Zelfs emoji op telefoon. Bijna feestje beginnen bouwen tot ze zagen dat het linksdraaiend was. Gecorrigeerd intussen. 
De dokter mag mijn DNA profiel bewaren
JA
NEE

Slide 8 - Poll

This item has no instructions

Mag de overheid een databank aanleggen van het DNA van de bevolking?
JA
NEE

Slide 9 - Poll

This item has no instructions

Zou jij je DNA op het internet zetten?
JA
NEE

Slide 10 - Poll

This item has no instructions

Zou jij je DNA profiel op een beschermde server zetten?
JA
NEE

Slide 11 - Poll

This item has no instructions

Mag de kok van een restaurant jouw DNA inkijken?
JA
NEE

Slide 12 - Poll

This item has no instructions

Zou jij het DNA van je pasgeboren baby laten testen of niet
JA
NEE

Slide 13 - Poll

This item has no instructions

Zou jij alle talenten van je pasgeboren kind willen kennen?
JA
NEE

Slide 14 - Poll

This item has no instructions

Moeten we baby's testen op aanleg voor antisociaal gedrag?
JA
NEE

Slide 15 - Poll

This item has no instructions

Wil jij het volledige DNA van je kind kennen na twaalf weken zwangerschap?
JA
NEE

Slide 16 - Poll

This item has no instructions

Is het uitlezen en selecteren van IVF embryo's een goed idee?
JA
NEE

Slide 17 - Poll

This item has no instructions

Mogen Belgische ouders via PGD het geslacht of de oogkleur van hun kind kiezen?
JA
NEE

Slide 18 - Poll

This item has no instructions

Wil jij dat we een mammoet klonen?
JA
NEE

Slide 19 - Poll

This item has no instructions

Myfriendagain.com

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Slide 21 - Video

This item has no instructions

Slide 22 - Slide

This item has no instructions