Formuleren 3 vwo: foutieve samentrekking en foutieve inversie

Formuleren
1 / 27
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3,4

This lesson contains 27 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Formuleren

Slide 1 - Slide

Formuleren
Doelen:
- leesbare zinnen kunnen schrijven
- stijl: je kunt duidelijk en mooi schrijven
- je oefent met het herkennen en verbeteren van fouten

Slide 2 - Slide

Formuleerfouten H. 5

  • Foutieve samentrekking
  • Onjuiste inversie

Slide 3 - Slide

Wat gaat er mis?

Slide 4 - Slide

Vorige week
Vragen over:
1. correcte samentrekking
2. correcte inversie

Slide 5 - Slide

Foutieve samentrekking
Samentrekken is hartstikke handig, maar het kan ook fout gaan.
Samentrekking op verschillende niveaus:
1. woorddelen: voor- en nadelen
2. woorden: oude [...] en nieuwe spullen
3. zinsdelen: Jayden zit op de bank en Nour [...] op een stoel.
    - bij zinnen met en of maar
Samentrekken = weglaten

Slide 6 - Slide

Samentrekkingen: voorwaarden
1. Betekenis van de weggelaten woorden is hetzelfde
Fout: Ze maakte eerst zichzelf en daarna de bedden op.

Samentrekking = ze + opmaken
Werkwoord = opmaken, twee betekenissen, dus fout.
Verbeteren: samentrekking ongedaan maken
Ze maakte eerste zichzelf op en daarna maakte ze de bedden op

Slide 7 - Slide

Samentrekkingen: voorwaarden
2. De vorm / het getal is hetzelfde. (Enkelvoud / meervoud)
Fout: De huizen worden gesloopt en de flat gerenoveerd. 

Samentrekking = worden
Fout in getal: de huizen worden / de flat wordt
Verbeteren: samentrekking ongedaan maken
De huizen worden gesloopt en de flat wordt gerenoveerd.

Slide 8 - Slide

Samentrekkingen: voorwaarden
3. De grammaticale functie is hetzelfde
Fout: Ik heb die auto gekocht en bevalt mij goed. 

Samentrekking = die auto
Die auto = lijdend voorwerp in zin 1 en onderwerp in zin 2. 
Verbeteren: samentrekking ongedaan maken
Ik heb die auto gekocht en die auto (of deze) bevalt mij goed.

Slide 9 - Slide

Samentrekkingen: stappenplan
  1. Maak de zinnen 'volledig' door de samentrekking ongedaan te maken. Maak er twee losse zinnen van.
  2. Stel nu vast wat is samengetrokken.
  3. Controleer of de samentrekking correct of incorrect is. Check op getal (vorm), betekenis en grammaticale functie.
  4. Verbeter incorrecte samentrekkingen. 

Slide 10 - Slide

Voorbeeld
Onze buurman werd bij zijn pensionering benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau en door de gemeente het ereburgerschap aangeboden. 
1. samentrekking ongedaan maken. 
Onze buurman werd bij zijn pensionering benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Onze buurman werd door de gemeente het ereburgerschap aangeboden. 

Slide 11 - Slide

Voorbeeld
 2. Vaststellen wat is samengetrokken
Onze buurman werd bij zijn pensionering benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau en onze buurman werd door de gemeente het ereburgerschap aangeboden. 

Samentrekking = onze buurman werd

Slide 12 - Slide

Voorbeeld
 3. Controle op betekenis, vorm (getal) en grammatiale functie
Onze buurman werd bij zijn pensionering benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau en onze buurman werd door de gemeente het ereburgerschap aangeboden. 
Betekenis = hetzelfde
Vorm = gelijk
Grammaticale functie = niet hetzelfde
Zin 1 = Onze buurman werd (ow + pv)
Zin 2 = onze buurman werd (mv + pv)

Slide 13 - Slide

Voorbeeld
3. Controle op betekenis, vorm (getal) en grammatiale functie
[...] en onze buurman werd door de gemeente het ereburgerschap aangeboden. 
Grammaticale functie = niet hetzelfde
Zin 1 = Onze buurman werd (ow + pv)
Zin 2 = onze buurman werd (mv + pv)
Tip: zet de zinnen in de hoofdzinvolgorde (= OW, PV + de rest)
Het ereburgerschap werd door de gemeente (aan) onze buurman aangeboden.

Slide 14 - Slide

Voorbeeld
4. Verbeteren
Onze buurman werd bij zijn pensionering benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Onze buurman werd door de gemeente het ereburgerschap aangeboden. 

Onze buurman werd bij zijn pensionering benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau en (aan) onze buurman werd door de gemeente het ereburgerschap aangeboden. 

Slide 15 - Slide

Sinterklaas had acht bier en een mijter op.
A
foutieve samentrekking
B
goede samentrekking

Slide 16 - Quiz

De docent leidde het nieuwe onderwerp in en de leerlingen om de tuin.
Tekst
A
foutieve samentrekking (grammaticaal verschil)
B
goede samentrekking
C
foutieve samentrekking (betekenisverschil)
D
geen samentrekking

Slide 17 - Quiz

In de toetsweek worden er lange en korte toetsen afgenomen.
A
goede samentrekking
B
foutieve samentrekking

Slide 18 - Quiz

Jouw idee in de ideeënbus vond de jury het origineelste en zal spoedig gerealiseerd worden.
A
foutieve samentrekking
B
goede samentrekking

Slide 19 - Quiz

Verbeter de zin:
De pinksterdagen worden zonnig en gaan we buiten doorbrengen.

Slide 20 - Open question

Slide 21 - Video

Inversie
Normale zinsvolgorde (OPA):
Onderwerp - Persoonsvorm - Ander zinsdeel

vb. De leerlingen (O) wisten (P) niet wat inversie was (A)

Wanneer het onderwerp achter de persoonsvorm staat, heet dat inversie:

vb. Nu weten (P) de leerlingen (O) wat inversie is (A)

Slide 22 - Slide

Correcte inversie
Vanmorgen (A) kocht (P) Erik (O) een brood bij de bakker (A)

Een brood (A) kocht (P) Erik (O) vanochtend bij de bakker

Bij de bakker (A) kocht (P) Erik (O) vanochtend een brood

Slide 23 - Slide

Foutieve inversie
Als het onderwerp achter de persoonsvorm wordt geplaatst, maar er wordt niks voor gezet:

Op het eindexamen (A) ging (P) het (O) fout (A) en moest (P) hij (O) het hele jaar opnieuw doen (A)


Slide 24 - Slide

Slide 25 - Video

Goed of fout?
''Vroeger at ik graag appels en plukte ik ze zelf.''
A
Goed
B
Fout

Slide 26 - Quiz

Wat ga je deze week doen
  • Je maakt de opdrachten bij formuleren in de Classroom.

Slide 27 - Slide