§2.2 Politiek in Athene

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

§ 2.2 Politiek in Athene

Andere beroemdheden

Sleep de onderdelen van de polis naar de juiste plek

Acropolis

Agora

Platteland

Haven

Stadsmuur

Stad

Tempel

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Op welke manieren een stadstaat bestuurd kan worden

- Hoe de Atheense democratie werkt en hoe deze verschilt met de Nederlandse democratie

- Hoe de democratie in de Griekse stadstaten verdwijnt

Wat noemen we de manier waarop een land of stad besluiten neemt?

1. Polis
2. Politiek
3. Paleis
4. Politie

Monarchie

• Aan het begin waren de meeste poleis een monarchie
• Dit betekent dat een koning alle macht heeft
• Zijn macht wordt geërfd door zijn kinderen
• Vaak krijgt de koning hulp van een raad van ouderlingen

Aristocratie

• Na een tijd willen de rijke burgers ook wat te zeggen hebben
• Zij hebben de wapens en zetten de koning aan de kant
• Deze aristoi nemen dan met elkaar de beslissingen
• Ook zij krijgen nog advies van een raad van ouderlingen

Aristocratie

Aristos (ἄριστος) = beste

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Aristocratie= de beste heersen

Tirannie

Soms lukt het een aristocraat om alle macht te krijgen

Vaak lukt dit met geweld

Hij wordt dan een tiran met alle macht voor zichzelf

Leg uit wat het verschil is tussen een tiran en een koning

In een woonwijk moet de snelheidslimiet omhoog naar 50 km/u

Eens

Oneens

Vliegen moet duurder worden. Dan wordt er minder gevlogen en dat is beter voor het milieu

Eens

Oneens

Leerlingen hoeven maar 4 dagen in de week naar school

Eens

Oneens

Democratie

• De gewone burgers van Athene moeten ook het leger in
• Daarom willen zij meebeslissen over de polis
• Iedere mannelijke burger van 18+ krijgt daarom stemrecht
• Athene wordt zo een democratie

Democratie

Demos (δῆμος) = volk

Kratein (κρατεῖν) = heersen

Democratie = het volk heerst

Filmpje

Griekse bestuursvormen

Hold your horse(s)!

Oligarchie

• De polis wordt bestuurd door een paar mensen.
  
  
• Oligos betekent weinig.
  
  
• Het gaat niet om of je van adel bent, maar om je bezit.

Sparta

• Een groepje mannen is de baas (oligarchie)

• Oorlog en het leger zijn belangrijk

• Kinderen krijgen een zware, Spartaanse opvoeding

• Er zijn slaven

De Atheense democratie

Wie besluit in Athene over oorlog en vrede?

1. 10 generaals
2. Rechters
3. Raad van 500
4. Volksvergadering

Hoeveel mensen hebben de dagelijkse leiding?

1. 10
2. 50
3. 500
4. 6000

Wie bereiden de wetten voor?

1. Rechters
2. Volksvergadering
3. Raad van 500
4. Dagelijkse leiding

Wie keuren wetten goed of af?

1. Rechters
2. Volksvergadering
3. Raad van 500
4. Dagelijkse leiding

Hoe lang hebben de generaals de macht over het leger?

1. 1 maand
2. Een half jaar
3. 1 jaar
4. 5 jaar

Hoe verschilt de Atheense democratie met de Nederlandse?

Atheense democratie

Nederlandse democratie

Politici hebben de politiek als beroep

De burgers mogen zelf over wetten stemmen

Vrouwen mogen niet meedoen in de politiek

Politici hebben naast politiek nog een ander beroep

Vrouwen mogen wel meedoen in de politiek

Iedere 4 jaar komt een nieuwe regering

Iedere maand komt een nieuwe regering

De burgers kiezen wie over de wetten stemmen

Aan de slag

Lees 'Het einde van de democratie' op bladzijde 77

Maak daarbij opdracht 9, 10 & 11

Vat samen!

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maak opdracht 1 t/m 5 en 8 t/m 12 van § 2.2