B04 - Planten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Wat is het nut van planten?

Planten

Boek 4A - Bladzijde 8

Anatomie van een plant

1. Bladeren

Bladzijde 8

Doorsnede van een blad

Weefsel met bladgroenkorrels

Opperhuid

Opperhuid

Bladgroenkorrels

In de bladgroenkorrels vindt fotosynthese plaats

Maak de onderstaande reactievergelijking voor fotosynthese af door de juiste onderdelen op de juiste plekken te zetten.

+ water +

(gas)

(energievorm)

+

Koolstofdioxide

Zonlicht

Zuurstof

Glucose

Bladeren hebben huidmondjes

Regelen gaswisseling en vochthuishouding

Stel: de huidmondjes van een plant gaan dicht. Wat voor invloed heeft dit op de fotosynthese?

1. Dit heeft geen invloed
2. Er vindt meer fotosynthese plaats
3. Er vindt minder fotosynthese plaats

Fotosynthese

2. Wortels en stengels

Bladzijde 13

Transport in een plant

Transport vindt plaats via houtvaten

en bastvaten.

Houtvaten en bastvaten

Houtvaten bestaan uit resten van dode cellen. Transporteren water met mineralen omhoog.

Bastvaten zijn levende cellen. Transporteren water met glucose naar de rest v.d. plant.

Wortels

Opname van water en mineralen, opslag van stoffen, en stevigheid

Opname van water gaat automatisch en veroorzaakt worteldruk: druk van water vanuit de wortels.

Hout- en bastvaten in stengels

Vaten in een blad

Aan welke zijde zullen bladluizen voornamelijk zitten: de boven- of onderkant van een blad?

(Bovenkant)

(Onderkant)

Watertransport in houtvaten

Twee componenten

Worteldruk → opwaartse kracht

Verdamping →aanzuigende kracht

 

3. Fotosynthese en verbranding

Bladzijde 19

Tafelsuiker is een organische stof. Koolstofdioxide is een anorganische stof. Welke stof bevat meer energie?

1. Tafelsuiker
2. Koolstofdioxide

Addendum: welke stof is door een organisme gemaakt?

Organische en anorganische moleculen

Organische stoffen

Anorganische stoffen

• Bevatten veel energie
• Zijn door organismen gemaakt
• Complexer en vaak grotere stoffen

• Bevatten weinig energie
• Komen voor in de levenloze natuur
• Kleine, eenvoudige stoffen

Fotosynthese

Wat gebeurt er met de stoffen vóór de pijl?

Verbranding

Op welke manier lijkt verbranding op fotosynthese?

Planten doen ook aan verbranding

4. Glucose als grondstof

Bladzijde 23

Glucose als bouwsteen

Glucose is een bouwsteen voor...

• ... andere koolhydraten
• ... eiwitten*
• ... vetten

* i.c.m. nitraat uit de bodem

Assimilatie

Het maken van nieuwe moleculen

Wat is de beste omschrijving voor de stofwisseling in een organisme?

1. Alle verbrandingsreacties
2. Alle assimilatiereacties
3. Alle verbrandings- en assimilatiereacties

5. Voortplanting

Bladzijde 26

Hoe plant een plant zich voort?

Geslachtelijke voortplanting

• Geslachtscellen
• Bevruchting
• Genetische variatie

Ongeslachtelijke voortplanting

• Geen geslachtscellen
• Geen bevruchting
• Geen genetische variatie

Een kweker en zijn bloem

Een kweker heeft een plant met prachtige bloemen. Hij wil meer van deze plantjes. Welke manier van voortplanten kan hij het best gebruiken: geslachtelijke of ongeslachtelijke?

Ongeslachtelijke voortplanting

Knolgewassen

Bolgewassen

Uitlopers

Wortelstokken

Een stekje: ook ongeslachtelijke voortplanting

Bloemen

Hoe verloopt geslachtelijke voortplanting bij planten?

De stamper en de meeldraden

Elk zaadbeginsel bevat een eicel.

Het vruchtbeginsel wordt na de bevruchting een vrucht.

Elke stuifmeelkorrel bevat een zaadcel.

Niet alle bloemen hebben beide geslachten

6. Bestuiving, bevruchting en verspreiding

Bladzijde 33

Welke plant is een insectenplant? En welke is een windplant?

Geslachtelijke voortplanting

1. Bestuiving
2. Bevruchting
3. Verspreiding van vruchten en zaden 

Leg m.b.v. de afbeelding uit wat bestuiving is.

Bestuiving of geen bestuiving?

Bevruchting

Na de bestuiving:

• Stuifmeelbuis groeit naar zaadbeginsel toe
• Zaadcel gaat via de buis naar een zaadbeginsel toe
• De zaadcel smelt met de eicel samen

Vruchten onstaan uit bloemen

Verspreiding van vruchten

De levenscyclus van een plant

7. Ontkieming, groei en ontwikkeling