10.1 Opgroeien

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2,3

 opgroeien

Leerdoelen

- Je kunt de levensfasen en een aantal kenmerken daarbij noemen.

- Je kunt uitleggen dat je lichaam verandert door hormonen en hoe hormonen werken.

- Je kunt beschrijven hoe je groeit

Wat is de juiste volgorde van levensfasen.

1. Baby, peuter, kleuter, kind, adolescent, puber, volwassene, ouder
2. Baby, kleuter, peuter, kind, puber, adolescent, volwassene, ouder
3. Baby, peuter, kleuter, kind, puber, adolescent, volwassene, ouder
4. Baby, kleuter, peuter, kind, adolescent, puber, volwassene, ouder

Welke hormonen kennen jullie al?

Levensfasen

Ontwikkeling

In elke levensfase ontwikkelt er zich van alles. Deze ontwikkelingen kun je onderverdelen in 2 groepen:

• Lichamelijke ontwikkeling 

 - Vanaf je 30ste veroudering van jouw huid

- Vanaf je 20ste verdwijning van kraakbeen

- Tot je 20ste ontwikkeling van spieren

• Geestelijke ontwikkeling

Ontwikkeling

• Geestelijke ontwikkeling

Je verstand verandert, het leren met je hersenen. 
- Als baby leer je gezichten herkennen                  - Een peuter leert praten

- Je wordt steeds zelfstandiger. 

Welke lichamelijke ontwikkeling hoort er bij een kleuter?

1. Veters strikken
2. Leren lopen
3. Leren zitten
4. Leren rennen

Welke geestelijke ontwikkeling hoort er bij een puber

1. Leren praten
2. Emoties een naam geven
3. Seksuele voorkeur ontwikkelen
4. Leren fietsen

1. Vanaf welke leeftijd begint de huid te verouderen?

2. Vanaf welke leeftijd verdwijnt het kraakbeen uit de botten?

3. Wat heeft dit voor gevolgen?

4. Tot welke leeftijd neemt de ontwikkeling van spieren toe?

1. Vanaf welke leeftijd begint de huid te verouderen?

2. Vanaf welke leeftijd verdwijnt het kraakbeen uit de botten?

3. Wat heeft dit voor gevolgen?

4. Tot welke leeftijd neemt de ontwikkeling van spieren toe?

1. In welk jaar groei je het meest? Hoe komt dit?

2. Op welke leeftijd beginnen jongens en meisjes gemiddeld met de groeispurt?

3. Bij wie duurt de groeispurt langer?

4. Bij wie is de groeispurt intensiever?

1. In welk jaar groei je het meest? Hoe komt dit?

2. Op welke leeftijd beginnen jongens en meisjes gemiddeld met de groeispurt?

3. Bij wie duurt de groeispurt langer?

4. Bij wie is de groeispurt intensiever?

0

Braindump

•  Lees: Waardoor verander je? Blz. 103 (2 min)
•  Sla je boek dicht
•  Schrijf in je schrift alles wat je hebt onthouden van wat je net hebt gelezen (1.30 min)
• Vergelijk nu wat je hebt opgeschreven met wat er in het boek staat. Klopt alles wat je hebt opgeschreven? 

Hormonen

Veel processen in ons lichaam worden gestuurd door hormonen.

Hormonen= regelstoffen in ons lichaam

Bijvoorbeeld voor: groei, voortplanting, emoties, en herstel.

Hormonen worden gemaakt in hormoonklieren en worden vervoerd door het bloed.

De hypofyse

De hypofyse is de belangrijkste hormoonklier uit ons lichaam!

Hij stuurt andere klieren aan en maakt het groeihormoon

Waardoor groei je?

Je groeit door groeihormonen uit de hypofyse

1. hypofyse maakt groeihormoon
2. groeihormoon komt via bloed in al je organen
3. De cellen in je bot reageren op het hormoon: Ze gaan sneller delen. Cellen worden groter= celgroei

Groei

De meeste nieuwe cellen ontstaan in het uiteinde van je botten, in de groeischijven. 

Botgroei

Waar? Uiteinden van de pijpbeenderen, kaak, heupen, wervelkolom

Wat? Kraakbeencellen zitten in groeischijven. 

Wat gebeurt er als je stopt met groeien? Groeischijven waren van kraakbeen, worden van been

Er zijn verschillen tussen jongens en meisjes als het gaat om welke botten doorgroeien. Jongens krijgen (een) bredere ...(1)... en meisjes krijgen (een) bredere ...(2)....

1. 1. heupen 2. borstkas
2. 1. borstkas 2. heupen
3. 1. dijbenen 2 enkels
4. 1. enkels 2. dijbenen

Welke lichamelijke ontwikkeling hoort er bij een kleuter?

1. Veters strikken
2. Leren lopen
3. Leren zitten
4. Leren rennen

Welke geestelijke ontwikkeling hoort er bij een puber

1. Leren praten
2. Emoties een naam geven
3. Seksuele voorkeur ontwikkelen
4. Leren fietsen