5.7 Fossielen

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Argumenten voor evolutie

Leerdoel

• 10 Je kunt beschrijven hoe fossielen zijn ontstaan.
  

Fossielen tonen aan dat er vroeger organismen leefden die nu niet meer bestaan.

Fossielen

zijn versteende overblijfselen van organismen of afdrukken van organismen in gesteenten.

Fossiel in barnsteen

Fossiel gevonden in ijslaag

Fossilisatie

Het dode dier wordt bedolven door zand of klei. Als dit snel gebeurt krijgen bacteriën niet de kans om het lijk af te breken. Er komen meer lagen zand of klei over de eerste laag heen en na een lange tijd versteent de eerste laag door de druk van de andere lagen.  

Dood en bederf                 Snel bedolven                     Mineralisatie                Erosie/blootstelling

Reconstructie

Meestal vinden mensen alleen fossielen van delen van organismen. Fossielen van complete organismen zijn zeldzaam.

Zachte delen verrotten vaak te snel om te veranderen in fossielen (fossiliseren). Harde delen, zoals botten of schelpen, verrotten niet snel. Van schelpdieren worden dan ook veel meer fossielen gevonden dan van wormen. Uit de fossielen die gevonden worden  proberen ze een beeld te maken van hoe het dier eruit gezien zou hebben. Dit heet een reconstructie.

Gesteentelagen

Gesteentelagen zijn lagen zand/klei die over elkaar heen worden afgezet en verstenen. 

De oudste gesteentelagen liggen het diepst.

Fossielen komen in deze gesteentelagen voor. Hoe hoger (dichterbij de oppervlakte) ze liggen hoe jonger ze zijn. 

Soms vind je ze alleen in één gesteentelaag en daarna niet meer. Dit betekent dat dat dier is ontstaan (eerst was het er niet) en daarna verdwenen. Dit is een belangrijk argument voor de evolutietheorie. 

Aan het werk! Bio!

Wat? 5.7 Fossielen- opdrachten 1 t/m 5.

Waar? In Magister.me in de studiewijzer mens en natuur. 

Klaar? Test jezelf. 

Niet af? Dan is het Huiswerk!!!