8.3 Nederlands-Indie wordt Indonesie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Indonesische onafhankelijkheidsstrijd

Deze week staat de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd centraal (extra info: 8.3)

We blikken eerst kort terug op vorige week:

Ontstaan van de Koude Oorlog.

Korte uitleg+filmpje

Eigen keuze (3)

Overzicht dekolonisatie na WO II:

• Na WO II dekolonisatie, o.a. in:
• Korea (1945, Japan)
• Vietnam (1945, Frankrijk)
• India (1947, Engeland)
• Palestina > Israel (Wansee-conferentie)
• Filipijnen (1947, VS)
• Nederlands-Indië (1949, Nederland)
• Cambodja (1953, Frankrijk)


• Marokko (1956, Frankrijk)
• Afrikaanse koloniën (1960 >)

Situatie in de kolonie voor WO II

• Nederland al actief in Azie vanaf 1602 (VOC)
• relatie met Indonesie liep van handelspartner naar kolonie
• In de 19e eeuw verstevigde Nederland haar greep op de kolonie
• verzoeken om meer onafhankelijkheid werden afgewezen
• Soekarno, leider nationalisten, streed voor zelfstandigheid

Gevolgen WO II

Nederland wordt verslagen door Dld (mei 1940)

Nederlands-Indie wordt door Japan ingenomen (begin 1942)

Nederlanders in 

'Jappenkampen'

Houding van Soekarno mbt Japan

• Soekarno zegt steun toe:
• Hij hoopt hiermee onafhankelijkheid te krijgen
• Japan wil de grondstoffen (olie, voedsel) en
• traint Indonesische jeugd (Pemoeda's) ter voorbereiding op hun gevechten tegen de kolonisator 
• moment van machtsoverdracht wordt door de Japanners steeds uitgesteld totdat de Japanse verliezen toenemen (Amerika)

1945

• Japan zegt toe de macht op 17 augustus over te zullen dragen 
• 6 en 9 aug: atoombommen
• 15 aug: Japanse capitulatie
• Soekarno roept zelf de onafhankelijkheid uit
• Nederland is tegen

Houding Amerika:

• Amerika kiest zijde Soekarno omdat hij een bondgenoot is tegen communisme.
• Koude Oorlog speelt hier dus
• VS dringen aan op onderhandelingen
• Deze leidden tot niets
  

Politionele acties

• Militair ingrijpen in 1947 en '48
• Doel: orde en rust herstellen en de kolonie voor Nederland behouden.
• Amerika dwingt Ned om de macht over te dragen (Marshallplan intrekken)
• 1949: soevereiniteitsoverdracht:  De onafhankelijkheid is nu een feit.

Soekarno:

Collaborateur of

Verzetsheld? 

Dit heeft te maken vanuit welk perspectief je het bekijkt.

Voor wie was hij een held?

Voor wie een collaborateur?

Indische Nederlanders: Indo's

• Indonesiër met Nederlandse moeder of vader
• Niet meer veilig in Indonesië
• Moeten alles achterlaten in Indonesië
• Met name veel Molukkers werden in Nederland opgevangen in voormalige concentratiekampen; zij zouden terugkeren naar Indonesië als de situatie daar weer stabiel zou zijn. 

Optie 1

Bekijk het filmpje op de volgende dia (oortjes) en gebruik deze voor informatie voor je presentatie. Schrijf de belangrijkste gebeurtenissen op.

Optie 2

Bekijk het filmpje op de volgende dia (oortjes) en gebruik deze voor informatie voor je presentatie. Je gaat wat dieper in op de Molukse kwestie.

Republik Indonesia

De Nederlands-Indonesische Unie bestaat tot 1956. 

De Molukken wilden een eigen staat, maar daar was Soekarno het niet mee eens: hij maakte een eenheidsstaat.

Relatie met Nederland blijft moeilijk: 

veel discussies over o.a.: de Molukken, mensenrechten en ontwikkelingshulp.

Molukken

• Veel Molukkers in dienst van Nederlands leger K.N.I.L.
• Zij werden door Indonesiërs gezien als verraders
  
• Angst voor geweld tegen Molukkers
• Wens: REPUBLIK MALUKU SELATAN
  

Probleem......

• Indonesisch leger bezet Molukken
• Nederlandse regering bang voor Indonesische wraakacties
• Opdracht: 12.500 Molukse militairen en hun gezinnen voor een "tijdelijk" verblijf in Nederland. Zij bleven hopen dat er een eigen Molukse staat zou komen, en dat de Nederlandse regering daar bij zou helpen. 
  

Molukse kwestie

• Vanaf 1965: beter contact tussen Nederland en Indonesië
• Gevolg: Nederland steunt de Molukse onafhankelijkheid niet langer. Molukkers moeten dus maar in Nederland blijven. 
• Molukse jongeren komen in opstand.

1. Treinkaping bij De Punt (Drenthe) --> 8 doden
2. Gijzeling basisschool in Bovensmilde (Drenthe)
   

• Eis: de Nederlandse regering moet zich inzetten voor een vrije Molukse Republiek
  

In 1951 kwamen 12.500 Molukse KNIL-soldaten met hun vrouwen en kinderen op dienstbevel naar Nederland. De Ambonezen zouden een paar maanden blijven en zodra het mogelijk was terugkeren naar hun geboorteland. Lange leefden de Molukkers afgescheiden in barakkenkampen. Ze mochten niet werken, niet integreren en moesten zo min mogelijk in contact komen met Nederlanders ‘buiten’. 

Optie 3

Je maakt (als je achter loopt) eerst het doel van vorige week af (Koude Oorlog). Daarna start je met 8.3 (doorlezen en de achtergrond beschrijven).

Extra materiaal

Bekijk als extra achtergrondinformatie onderstaand filmpje