7.8 energie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

schrift + boek/laptop

antwoord werkblad

stappenplan eutrofiëring

1. Er is eutrofiëring: teveel mineralen in het water

2. Door deze mineralen kunnen algen snel vermenigvuldigen: waterbloei

3. De laag algen blokkeert de doorgang van zonlicht naar planten op de bodem, waardoor de bodemplanten niet aan fotosynthese kunnen doen. 

4. De bodemplanten gaan dood en worden afgebroken door reducenten, die hierbij zuurstof verbruiken.

5. Zonder zuurstof gaan de vissen ook dood. 

Waardoor kan eutrofiëring ontstaan?

eutrofiëring    hoeveelheid mineralen in het water                                     neemt sterk toe            waterbloei

waterbloei sterke algengroei 

                        in het water

sterfte                reducenten ruimen op

zuurstofarm water                 sterfte

In de loop van jaren treedt in een bepaald meer eutrofiëring op. Hierdoor nemen cyanobacteriën en algen sterk in aantal toe ten koste van vele onderwaterplanten, met als gevolg dat het water troebel wordt. Noem twee activiteiten van de mens die tot eutrofiëring leiden.

Waarom neemt door eutrofiëring de biodiversiteit in een ecosysteem af? Geef twee redenen.

voor meer info lees vraag 39 in het examen!

Leg het verschil uit tussen veredeling en genetische modificatie.

veredeling individuën met gunstige eigenschappen laten voortplanten (selectie)

genetische modificatie met behulp van DNA-recombinant-technieken eigenschappen van organismen veranderen 

Leg uit dat het middel voor runderen niet dodelijk is en voor gieren wel.

7.8 energie

planning

los het op!

nieuwe doelen

Wat vind je van de speech van Greta?

1. Ben zelf niet zo met het klimaat bezig.
2. Ik ben het helemaal eens!
3. Beetje overdreven gebracht.
4. Het heeft geen zin om er iets aan te doen. Het is een natuurlijk proces.

planning

korte termijn

* 30 juni uiterlijk inleveren verslag PO ecologie

* woensdag 1 juli 12.15 - 12.45 begrippen SO H7

lange termijn

* maandag 6 juli SE H4 t/m H7

* september: eind PO!

LEERDOELEN

7.8

* je kent de oorzaken en gevolgen van de  klimaatverandering en mogelijke oplossingen daarvoor

* je kunt het verschil tussen het broeikaseffect en het versterkt broeikaseffect uitleggen

broeikaseffect net als een broeikas houden de gassen in de atmosfeer de                                        warmte vast van de zonnestraling

Noem een verschil tussen het natuurlijke broeikaseffect en het versterkt broeikaseffect.

broeikaseffect

versterkt broeikaseffect

Geef de formule van een stof die een bijdrage levert aan het versterkt broeikaseffect.

broeikasgassen: natuurlijk proces?

Leg uit waardoor het gebruik van fossiele brandstof wel bijdraagt aan het versterkt broeikaseffect en het gebruik van bio-ethanol uit planten niet. (2p)

Behalve het feit dat verbranding van fossiele brandstoffen zorgt voor een versterkt broeikaseffect, zijn er ook nog andere nadelen van het gebruik van fossiele brandstoffen.
Noteer een ander nadeel.

oorzaken (versterkt) broeikaseffect

invloed van de mens                           broeikasgassen

uitstoot fabrieken en auto's            CO2 koolstofdioxide    

koeien + permafrost                            CH4 methaan                  

meer verdamping                                 H20 (g) waterdamp         

Noem drie gevolgen van het versterkt broeikaseffect.

gevolgen versterkt broeikaseffect

• klimaatverandering: stijging gemiddelde temperatuur               leidt tot woestijnvorming
• klimaatzones schuiven op 
• extremer weer: hittegolven, orkanen, meer verdamping             leidt tot meer neerslag
• stijging van de zeespiegel: zeewater zet uit, gletsjers en poolijs smelten               

Welke oplossingen ken je tegen het versterken van het broeikaseffect?

https:

https:

enkele vragen over de stikstofkringloop

Pak je boek er bij op blz. 160.

stikstof in stalmest

??

stikstof beschikbaar voor planten

??

De processen die nodig zijn
(voor de kortste route!):

1. ammonificatie door rottings/urobacteriën
2. ammonificatie door anaerobe bacteriën
3. dissimilatie door dieren
4. nitrificatie door nitriet- en nitraatbacteriën