5.4 De Nederlandse Opstand gwp

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

de Nederlandse Opstand

Wat is de beeldenstorm?

1. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de katholieke kerk.
2. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de protestante kerk.
3. Het neerzetten van velen beelden in de katholieke kerk.
4. Een storm die alles verwoestte in de Nederlanden.

Lesdoel opstand

Je beschrijft de oorzaken van het uitbreken van de Opstand in de Nederlanden, o.a. aan de hand van:

De vervolging van ketters

De centralisatiepolitiek van Karel V

Raad van Beroerten

Je beschrijft het verloop van de opstand van de Nederlanden tegen Spanje, o.a. aan de hand van:

 watergeuzen 1572

Pacificatie van Gent 1576

Unie van Utrecht 1579

Plakkaat van Verlatinge

Moord op Willem van Oranje 1584

Val van Antwerpen 1585

Erkenning soevereiniteit door Engeland en Frankrijk 1596

 Vrede van Münster 1648 

Wat is de beeldenstorm?

1. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de katholieke kerk.
2. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de protestante kerk.
3. Het neerzetten van velen beelden in de katholieke kerk.
4. Een storm die alles verwoestte in de Nederlanden.

Erfopvolging

• 14de: Bourgondiërs verwerven Nederlanden
• Na de plotselinge dood van Karel de Stoute (1477) aast Lodewijk XI op de Nederlanden
• Om sterker te staan trouwt Maria van Bourgondië met Maximiliaan van Habsburg
• Hun zoon Filips de Schone trouwt met Johanna, de Spaanse kroonprinses
• Zoon Karel V verenigt alle gebieden  in één groot rijk

Het Habsburgse Rijk

• Maria van Bourgondië
• Maximiliaan van Oostenrijk 

• Ferdinand van Aragon
• Isabella van Castilië 

Wat is de beeldenstorm?

1. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de katholieke kerk.
2. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de protestante kerk.
3. Het neerzetten van velen beelden in de katholieke kerk.
4. Een storm die alles verwoestte in de Nederlanden.

De Nederlanden rond 1550

- onderdeel van het Habsburgse Rijk

- geleid door keizer Karel V

- zeventien gewesten met eigen wetten 

Gewesten werken samen in de Staten-Generaal

- Belastingen voor de vorst

- Advies aan de vorst

Karel V landsheer 1515-1555

- versterkt centraal bestuur (centralisatiepolitiek)

- vervolging protestanten

Voor wie is dat een probleem? (en dus onvrede)

- groeiende macht en vervolgingen is bedreiging van de privileges van de bestuurders van steden 

- vervolgingen voor  protestanten

Wat is de beeldenstorm?

1. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de katholieke kerk.
2. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de protestante kerk.
3. Het neerzetten van velen beelden in de katholieke kerk.
4. Een storm die alles verwoestte in de Nederlanden.

Wie zou er waarschijnlijk eens zijn geweest met de Nederlandse opstand?

1. Luther
2. Calvijn

Wat is een andere naam voor de Nederlandse Opstand?

1. Negentigjarige Oorlog
2. Zeventigjarige Oorlog
3. Tachtigjarige Oorlog
4. Zestigjarige Oorlog

Wat is geen oorzaak van de Nederlandse opstand?

1. Nederlandse burgers willen stemrecht.
2. Er is honger in de Nederlanden.
3. De adel heeft minder macht.
4. Ketter vervolgingen.

Wat was de beeldenstorm?

1. Vernielingen in de katholieke kerk
2. Beelden vernielen in de storm
3. De katholieke kerk slopen1
4. Storm vernielen met beelden

Wie volgde Karel V op?

1. Margaretha van Parma
2. Calvijn
3. Fillips II
4. Francis de V

Is Karel V voor of tegen centralisatie?

1. Voor
2. Tegen

Wat is de beeldenstorm?

1. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de katholieke kerk.
2. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de protestante kerk.
3. Het neerzetten van velen beelden in de katholieke kerk.
4. Een storm die alles verwoestte in de Nederlanden.

npo.nl

Val van Antwerpen (1585)

Gevolgen;

- Het zuiden in handen van de Spanjaarden

- Rijke protestantse kooplieden vluchten naar 

Amsterdam!

Sleep de gebeurtenis naar het juiste jaartal!

1566

1568

1572

1581

1588

Begin van de opstand

De Beeldenstorm

Filips wordt afgezet als vorst

De noordelijke gewesten roepen de Republiek uit

Inname van Den Briel

Successen voor de opstandelingen

Spaanse successen

1572

inname van Den Briel

1576

Pacificatie van Gent

1578

Alteratie van Amsterdam

1581

Plakkaat van Verlatinghe

1579

Unie van Utrecht

1584

moord op Willem van Oranje

1585

Val van Antwerpen

1588

uitroeping van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

1579

Unie van Atrecht

1588

Spaanse Armada wordt verslagen

Op het plaatje zie je een....

1. republiek
2. monarchie
3. koninkrijk
4. dictatuur

De Opstand begon in

1. 1566 met de Beeldenstorm
2. 1600 met de slag bij Nieuwpoort
3. 1572 met de verovering van Den Briel
4. 1568 met de slag bij Heiligerlee

Welke protestantse leider had het meeste succes in de Nederlanden?

1. Calvijn, want volgens hem was de vorst belangrijk.
2. Calvijn, want het volk mocht in opstand komen tegen vorst.
3. Luther, want volgens hem was de vorst belangrijk.
4. Luther, want het volk mocht in opstand komen tegen vorst.

Het aanbieden van het smeekschrift is een onderdeel van ...

1. de politieke oorzaken van de Opstand
2. de economische oorzaken van de Opstand
3. de godsdienstige oorzaken van de Opstand
4. de directe aanleiding van de Opstand

Wat zien we op de afbeelding?

1. Spaanse soldaten
2. Hagenpreken
3. De opstand
4. De beeldenstorm

Bij de alteratie van Amsterdam....

1. Sloot de stad zich aan bij de opstand
2. Werd de stad katholiek
3. Verloor Amsterdam de vrije handel
4. Werden daarna de katholieken opgehangen

In 1588 worden de gewesten van de Unie van Utrecht onafhankelijk. Hoe heet deze nieuwe staat?

1. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
2. De Republiek der Nederlanden.
3. Het koninkrijk der Zeven Verenigde Nederlanden.
4. Unie van Utrecht

De Republiek werd uitgeroepen in

1. 1581
2. 1576
3. 1578
4. 1588

Wat is geen oorzaak van de Nederlandse opstand?

1. Nederlandse burgers willen stemrecht.
2. Er is honger in de Nederlanden.
3. De adel heeft minder macht.
4. Ketter vervolgingen.

Wat is de beeldenstorm?

1. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de katholieke kerk.
2. Het vernielen van beelden en kostbaarheden van de protestante kerk.
3. Het neerzetten van velen beelden in de katholieke kerk.
4. Een storm die alles verwoestte in de Nederlanden.