6.5 Heel Holland zakt

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Weekplenda

Week 7	Week 10
H6 §5	H6 §1 t/m 5 herhalen Rep H6 §1 t/m 5

6.5 Heel Holland zakt

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je uitleggen:

Wat de oorzaken, gevolgen en oplossingen zijn van bodemdaling in het veengebied en in Noordoost-Groningen.

Benodigde voorkennis 

Je weet waarom Nederland te maken heeft met bodemdaling in veen gebieden.
Je weet waar de veengebieden liggen en waarom.

En nu aan de slag!

• Ga naar LessonUp.
• Zoek de presentatie van 6.5 in gedeelde lessen.
• Klik op de link in de volgende dia en maak vervolgens de vragen die daarna volgen.

Werk in tweetallen + overleg zachtjes met elkaar!

www.klimaateffectatlas.nl

www.klimaateffectatlas.nl

- klik linksboven op droogte

- klik landschapstypen aan

- klik op het rondje rechts , nu 

   krijg je de legenda 

   landschapstypen

- klik recht op bodemdaling 

   2016-2050 

Is er een verband tussen landschapstypen en bodemdaling? 

Licht jullie antwoord toe!

........................................................................................................................................................................................................................................

Toelichting

Ja.

Bodemdaling komt vooral voor in veengebieden, veenkoloniën en klei waaronder IJsselmeerpolders en Rivierenland.

www.klimaateffectatlas.nl

- klik linksboven op droogte

- klik topografie aan

- klik op het middelste vak 

   recht paalrot aan 

Wel verband kunnen jullie ontdekken?

Paalrot komt vooral voor in ..................................................................................................................

Antwoord

Paalrot komt vooral voor in steden in het westen en noorden van Nederland, Laag-Nederland.

www.klimaateffectatlas.nl

- klik linksboven op droogte

- klik topografie aan

- klik in het vak rechts op 

   bodemdaling 2016-20250 

   aan 

Verklaar de sterke bodemdaling in Noordoost-Groningen.

..............................................................................................................................................................................

Antwoord

De bodemdaling wordt veroorzaakt door gaswinning.

En verder

Lees Aardgaswinning en bekijk de afbeeldingen Bodemdaling in Nederland, 2002 - 2050 en Aardgaswinning en aardbevingen in 6.5.

Bodemdaling  aardgaswinning

Welke verbanden laten de afbeeldingen zien, als je kijkt naar de aardgaswinning?

Bodemdaling in Nederland, 2002-2050: ..................................................................................................................

Aardgaswinning en aardbevingen: 

..................................................................................................................

Antwoord

Aardgaswinning + bodemdaling: de bodem daalt 10 tot 30 meter tot 2050.

Aardgaswinning + aardbevingen: veel aardbevingen in de gaswinningsgebieden, vooral in het centrum.

Nederland ligt hoog in de IJstijd en Scandinavie laag!

nederland ligt hoog in ijstijd

scandinavië ligt laag in ijstijd door druk van landijs

Nederland ligt nu laag en Scandinavie hoog!

Dikke pakket landijs is scandinavië smelt dus gaat omhoog. 

Nederland gaat omlaag

wetenschap.infonu.nl

normale situatie veengronden

inpolderen veengronden, gevolg veenoxidatie

Oplossing `stad op palen`

• Vroeger hout, nu beton
• Hoe zwaarder de gebouwen hoe dieper de palen.

originele stoep 20 cm hoger

hele gebouwen zakken in

Op welke grond kan je het beste bouwen?

En nu aan de slag!

Maak van 6.5 de opdrachten in

Learnbeat.

Werk in tweetallen + overleg zachtjes met elkaar!

www.dekennisvannu.nl

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je uitleggen:

Wat de oorzaken, gevolgen en oplossingen zijn van bodemdaling in het veengebied en in Noordoost-Groningen.

Wat is geen oorzaak van bodemdaling?

1. Zware gebouwen bouwen.
2. Delfstoffen winnen.
3. Polders leegpompen.
4. Het Wipwap effect.

Hoe noem je het proces van bodemdaling in veenpolders?

1. inwinning
2. inwendig
3. instening
4. inklinking

Waarom zorgt veen voor bodemdaling?

1. Het reageert met zuurstof en krimpt.
2. Alle bovenstaande antwoorden zijn juist.
3. Het water wordt eruit gepompt.
4. Het deukt in.

Wat gebeurt er met huizen op palen als je het grondwater verlaagd?

Is inklinking en compactie hetzelfde? Leg uit!

www.bnnvara.nl

www.npostart.nl