Wetgeving crisissituaties

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Wet- en regelgeving  ten aanzien van crisissituaties 

Wat is het verschil tussen
drang en dwang

Doel van deze les 

Na deze les kunnen jullie uitleg geven over de volgende wetten

•  de wet zorg en dwang 
• de wet verplichte zorg geestelijke gezondheidzorg
• TBS 

Meer informatie over deze wetgeving mbt GGZ staat in Zorgpad - branches - GGZ - Crisissituaties

Wetten 

Vroeger was er de Wet Bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BoPZ)

sinds 1 januari 2020 is er gekozen voor onderscheid van zorgvragers in de volgende 2 wetten

Wet zorg en dwang

De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een 

• verstandelijke beperking 
• mensen met een psychogeriatrische aandoening  (zoals dementie).

de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wvggz geldt voor zorgvragers bij wie een psychische stoornis leidt tot gedrag dat ernstig nadeel veroorzaakt voor henzelf of voor anderen.

Wet Zorg en Dwang en WvGGZ.
Wat weet je al?
Waar denk je aan? Welke vragen heb je?

Wat is onvrijwillige zorg volgens jou?

De Wzd onderscheidt de volgende negen categorieën onvrijwillige zorg:

• Medische handelingen en therapeutische maatregelen
• Beperken van de bewegingsvrijheid
• Insluiten
• Uitoefenen van toezicht op betrokkene
• Onderzoek aan kleding of lichaam

• Onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen
• Controleren op de aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen
• Beperken van de vrijheid om het eigen leven in te richten
• Beperken van het recht op het ontvangen van bezoek. 

Wat herkennen jullie uit de BPV?

Voorbeelden van onvrijwillige zorg

• Iemand met dementie. Deze zorgvrager mag niet van het terrein van de zorginstelling af, want hij zou verdwalen.
  
• Iemand die nog thuis woont en zichzelf verwaarloost. Hij zal tegen zijn wil moeten douchen.
  
• Mensen met een verstandelijke beperking die zichzelf soms systematisch verwonden. Zij moeten ’s nachts in een speciale bedstee met zachte wanden slapen. Die bedstee is afgesloten.
  
• Mensen die geen remmingen kennen bij het eten of drinken. De koelkast moet dan op slot om gezondheidsschade te voorkomen.

Stappenplan

Het stappenplan in de Wet zorg en dwang (Wzd) regelt de stappen die de zorgverantwoordelijke moet zetten bij de beoordeling of onvrijwillige zorg noodzakelijk is. 

In het stappenplan staat ook welke deskundigen de zorgverantwoordelijke daarbij moet betrekken.

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De Wvggz kent twee procedures om te komen

 tot verplichte zorg:

1. een zorgmachtiging via de rechter
   
2. een crisismaatregel via de burgemeester

De zorgmachtiging via de rechter

De zorgmachtiging is een machtiging van de rechter 

waarmee verplichte zorg toegepast kan worden bij 

iemand met een psychische stoornis die ernstig nadeel 

tot gevolg heeft.

Wat vind jij een ernstig nadeel om de WvGGZ toe te passen?

WvGGZ omschrijft ernstig nadeel als 

‘het bestaan van of het ernstig risico op’:

• levensgevaar voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig lichamelijk letsel voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade voor de cliënt of iemand anders;
  
• ernstige verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang van de cliënt of iemand anders;
  
• ernstig verstoorde ontwikkeling van de cliënt of iemand anders;
  
• bedreiging van de veiligheid van de cliënt al dan niet doordat hij onder invloed van een ander
  raakt
• de situatie dat de cliënt met hinderlijk bedrag agressie van anderen oproept;
  
• de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.
  

Crisismaatregel via de burgemeester

• Een crisismaatregel is een beslissing van de burgemeester. Regelen van verplichte zorg  in een crisissituatie waarin snel ingegrepen moet worden vanwege onmiddellijk dreigend ernstig nadeel. 
• De burgemeester baseert zich op een medische verklaring van een psychiater. 
• Een crisismaatregel is maximaal drie dagen geldig. Daarna beslist de officier van justitie over de voortzetting van de crisismaatregel.
  

Terbeschikkingstelling (tbs)

 

Het is een behandelmaatregel die de rechter oplegt aan mensen die een zwaar misdrijf hebben gepleegd en die lijden aan een persoonlijkheidsstoornis en/of een ernstige psychiatrische stoornis

strokenspel

Hoe denk jij over onvrijwillige zorg?

strokenspel

Ronde 1:

Verdeel de stroken onder de personen in je subgroep

Ga na voor jezelf: welke vorm van zorg voelt voor mij als onvrijwillig? Wat voelt voor mij als lichtste en zwaarste vorm. Leg de stroken individueel op volgorde van zwaar naar licht.

Bekijk de lijst van stroken van je subgroepleden. Bevraag elkaar waarom er voor een bepaalde volgorde is gekozen

strokenspel

Ronde 2:

Kom in je subgroep met elkaar tot een top 10 van onvrijwillige zorgmaat regelen. 

Bekijk onder welke categorie de maatregelingen vallen