HAVO 5 Thema 2 DNA B4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Thema 5 DNA

B4 Genexpressie

Leerdoelen B4

• Je kunt verschillende manieren van genregulatie beschrijven bij prokaryoten
• Je kunt verschillende manieren van genregulatie beschrijven  bij eukaryoten
• Je kunt beschrijven wat het belang is van genexpressie voor zelfregulatie en zelforganisatie van een organisme

Repressie prokaryoten 

(lactose niet aanwezig)

Genexpressie prokaryoten 

(lactose wel aanwezig)

Termen van B4

Genregulatie:        het aan- of uitzetten van een gen

Genexpressie:      wanneer een gen aan staat, kan door transcriptie RNA

                                      ontstaan en door translatie een eiwit

Structuurgenen: genen in prokaryoten die de informatie bevatten voor

                                      vorming van eiwit

Regulatorgenen: genen die ervoor zorgen dat de juiste genen op het juiste moment en de juiste plaats tot expressie komen

- repressor (prokaryoot)

- activeren of remmen m.b.v. eiwitten (eukaryoot)

Het aan- en uitzetten van een gen

1. genexpressie
2. genregulatie

wanneer een gen aan staat, kan door transcriptie RNA ontstaan en door translatie een eiwit

1. genexpressie
2. genregulatie

Wat zijn regulatorgenen?

Wat zijn structuurgenen?

Maak nu opdracht 18 

Antwoorden Opdracht 18

a. Negatieve terugkoppeling  

b. E. coli verspilt zo geen bouwstoffen en energie aan de synthese van   

     overbodige eiwitten.  

c. De repressor wordt dan inactief doordat deze loslaat van het DNA-

     molecuul. Hierdoor kan RNA worden gevormd.  

d. De structuurgenen staan dan uit.  

e. De structuurgenen worden actief als de gastheer voedsel heeft gegeten 

    dat weinig of geen tryptofaan bevat. Dan maakt de bacterie het aminozuur 

    zelf.

Genregulatie en celdifferentiatie in embryonale stamcellen

Regulatie van de genexpressie ontwikkeling van een fruitvlieg

regulatie embryonale ontwikkeling

Maak nu opdracht 19 t/m 21 

de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van omkeerbare veranderingen in de activiteit van genen, die niet het gevolg zijn van vernaderingen in de nucleotidenvolgorde van het DNA noemen we:

Genregulatie

1. Door voorkómen van vorming RNA 

2. Door DNA opgewonden te houden (gebeurt ook o.i.v. eiwitten)

3. Door methylering (wordt doorgegeven aan kinderen en diens kinderen etc. ----> andere genexpressie

1. Door voorkomen vorming RNA of eiwitsynthese

2. Door het DNA opgewonden te houden 

(of zelfs strakker op te rollen)

3. Door DNA-methylering

Maak nu opdracht 22 t/m 24

Oefen daarna de Flitskaarten en check de leerdoelen 

met de Test Jezelf