H3: grammatica en formuleren over verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 3 grammatica en formuleren: verwijswoorden

Doel

* Ik kan/weet de juiste verwijswoorden te gebruiken

* Ik herken de fouten met verwijswoorden en ik kan het        verbeteren.

verwijzing > antecedent

De vereniging voor autisme vraagt haar leden om een gift, die gebruikt zal worden voor reclamedoeleinden.
Naar welk antecedent verwijst "die"

1. reclamedoeleinden
2. leden
3. gift
4. autisme

Tomatensap is het enige wat ik echt niet drink op feestjes.
Naar welk antecedent verwijst 'wat'?

1. het enige
2. drink
3. tomatensap
4. feestjes

H3 gaat over: verwijswoord pers.vnw of aanwijzend.vnw

Het antecedent kan mannelijk, vrouwelijk of onzijdig zijn.

Het - woorden zijn onzijdig. Maar ook namen van landen, provincies, steden, clubs en verkleinwoorden.

De -  woorden kunnen mannelijk en vrouwelijk zijn.

Vrouwelijke achtervoegsels

Er staat een overzicht van die suffixen (uitgangen)  op pagina 92! Neem die even voor je.

Omdat de bibliotheek gaat verbouwen stuur ... al ... leden een brief

1. hij/ zijn
2. het/ zijn
3. hij/ haar
4. ze/ haar

In maart mag de bevolking ... stem uitbrengen voor een nieuw parlement

1. zijn
2. haar

Marc laat ... brommer ieder jaar nakijken om ... in topconditie te houden.

1. haar/ haar
2. zijn/ hem
3. zijn/ die
4. zijn/ het

                        H3 Formuleren

                       * dat / wat

                       * wie of waar..?

                       * hen of Hun

verwijswoorden: dat of wat?

Dat verwijst naar iets het woorden:  Het bedrag dat ik aan je overmaakte.

Wat verwijst naar iets onbepaalds: Alles wat je me beloofde.

           Overtreffende trap: Het beste wat mij kan overkomen

           hele zin: Veel mensen gingen op het ijs, wat  veel

                              ongelukken veroorzaakten.

Wie of waar...?

• Naar personen refereer je met (voorzetsel) + wie 
• Naar objecten en dieren daar/waar + voorzetsel (over/van)

Voorbeeld:

De vriendin op wie ik sta te wachten.

De bus, waarop ik sta te wachten.

hen/ hun? 

Grammaticaal onderscheid hen/hun:

• hen is een lijdend voorwerp, dat ook combineert met een vz.
• Hun is een meewerkend voorwerp; combineert niet met vz.
• Hun is een bezittelijk voornaamwoord.
• Gebruik Hun NOOIT ALS ONDERWERP!
  HUN HEBBEN DAN GEDAAN! / ZIJ HEBBEN DAT GEDAAN!
  

hen/ hun: voorbeeld

Correct: 

• Ik geef mijn Lego aan hen.  
• Ik geef hun mijn Lego.
• Het is nu hun Lego.
• En omdat zij niks kregen, neem ik hen mee op reis. 

Wanneer heb je die mooie motorboot van ... overgenomen?

1. hen
2. hun
3. het
4. zij

Els en Ada vinden het heel jammer dat Tamar ... niet met wiskunde helpt.

1. hen
2. hun
3. het
4. zij

Bij ... nieuwe werkgever moet Nora veel overwerken, ... haar slecht bevalt

1. zijn, dat
2. haar, dat
3. haar, wat
4. zijn, wat

De bibliotheek organiseert vaak leuke activiteiten voor [zijn] leden.
Klopt de verwijzing?

1. De verwijzing is correct
2. haar
3. hun
4. het

De hond is voor veel mensen een kameraad [met wie] ze een hechte band opbouwen.

Klopt de verwijzing?

1. De verwijzing is correct
2. waarop
3. waarmee
4. op wie

weektaak

Hoofdstuk 3 grammatica zinsdelen: opdr. 1, 2 en 3

Hoofdstuk 3 formuleren: opdr. 1, 2 en 3