H1 Wat is politiek? + H2 Rechtsstaat, democratie en dictatuur 2223

Planning
  • Werkwijze Maatschappijkunde
  • Uitleg H1
  • Zelfstandig werken
1 / 39
next
Slide 1: Slide
MaatschappijleerMiddelbare schoolvmbo tLeerjaar 3,4

This lesson contains 39 slides, with text slides and 6 videos.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

Planning
  • Werkwijze Maatschappijkunde
  • Uitleg H1
  • Zelfstandig werken

Slide 1 - Slide

Maatschappijkunde =Maatschappijleer 2.0! 

Wat heb je elke les bij je  > 
Eindexamenkatern Politiek, een schrift + pen, je laptop. 
Let op! Bij je hebben = in de klas. Niet in je kluisje! 

Wat doen we in de lessen? 
We volgen de actualiteit > we starten elke les met nieuws/actualiteit 
Je krijgt uitleg, we oefenen met de examenstof. 

Het SE cijfer van dit jaar staat LOS van je cijfer van vorig jaar. Je krijgt 4 SE's en actualiteitentoetsen (ca 


Noteer 11 november maar vast in je agenda. Dan gaan we naar De Tweede Kamer in Den Haag! 

Slide 2 - Slide

Wat is nodig voor een goede les?

  • Je meldt je aan bij LessonUp (code zgxet ) en www.eindexamensite.nl
  • Je maakt de verplichte opgaven uit de studiewijzer
  • Op de Eindexamensite  oefen je wekelijks met de stof.
  • Je hebt boeken/pen ed mee in de les! 
Werk je liever zelfstandig aan MasK? Je mág de uitleg volgen. Voorwaarde is wel dat je stil/zelfstandig aan de slag gaat. 

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Maatschappijkunde M4
Politiek
 

Slide 5 - Slide

Politiek 
Wat leer je deze les?  
H1  De maatschappij en de Politiek
  • Wat is politiek?
  • Wat is de rol van politiek bij maatschappelijke problemen? 

Slide 6 - Slide

Wat is politiek? 
Politiek = Het maken van regels en het nemen van besluiten die te maken hebben met het besturen van een land, een provincie of een gemeente.  

Politici vertegenwoordigen de bevolking en nemen politieke besluiten.

Slide 7 - Slide

Politici, bestuurders en ambtenaren
Politici/bestuurders vertegenwoordigen dus de bevolking 

Hierbij worden zij ondersteund door ambtenaren >  Alle personen werken voor de overheid en die politici ondersteunen bij het maken van plannen en de uitvoering hiervan. 
De overheid >  Alle ambtenaren en politici samen.
Het geheel van deze afspraken en regels = overheidsbeleid. 
Tweede Kamerleden zijn politici. Noem nog twee voorbeelden van politici.  

Slide 8 - Slide

Politieke niveaus in de landelijke politiek
1. Het land (nationaal bestuur)
2. Provincie (provinciaal)
3. Gemeente (lokaal bestuur)

Politici zijn onze volksvertegenwoordigers en houden zich bezig met het algemeen belang.

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Video

De politiek bemoeit zich alleen met zaken die van algemeen belang zijn > dus als er veel mensen er voordeel aan hebben of gebruik van maken.

In Nederland helpt de overheid burgers als dat nodig is = verzorgingsstaat

Zaken die voor veel mensen spelen of van belang zijn komen op de politieke agenda.
algemeen belang: milieu
algemeen belang: goed onderwijs
Algemeen belang: goede gezondheidszorg 
Algemeen belang: veiligheid 
Algemeen belang: goede ouderenzorg 
algemeen belang: weinig files. goede snelwegen
De rol van de politiek bij maatschappelijke problemen
Bedenk drie voorbeelden van zaken die van algemeen belang zijn.

Slide 11 - Slide

Kenmerken van maatschappelijke problemen
  • Het gaat om een sociaal probleem. Veel mensen hebben er last van.
  • Er zijn veel verschillende meningen over.
  • Het vraagstuk krijg (veel) aandacht in de media
  • De overheid/politiek kan het probleem samen met burgers en organisaties oplossen. 

 
Let op!  Bij Analyse Maatschappelijk Vraagstuk kan je de kenmerken van een AMV herkennen en benoemen. 

Slide 12 - Slide

Waarden


Normen
De principes of uitgangspunten die je belangrijk vindt in het leven
De regels die bepalen hoe jij en anderen zich moeten gedragen. 

Slide 13 - Slide

Je hebt ergens voordeel aan. Bijvoorbeeld dat de prijzen van mobiele telefoons omlaag gaan.
Verschillende groepen hebben verschillende belangen. 
bijvoorbeeld de organisatie van ee festival en de bewoners die in de buurt wonen. 

Wat zouden de botsende belangen kunnen zijn?
Bedenk een belangentegenstelling op het gebied van parkeren in de binnenstad
Een tweede reden waarom mensen verschillend denken over oplossingen voor een maatschappelijk probleem zijn belangentegenstellingen.

Slide 14 - Slide

Macht = de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden. Hierbij maak je gebruik van machtsmiddelen = middelen waarmee je gedrag van anderen kunt beïnvloeden.
Belangrijke machtsmiddelen zijn: 
  • functie/beroep
  • kennis/vaardigheden
  • contact invloedrijke personen,
  • contact met media/
  • aantal mensen dat iets wil/macht van getal
  • geld
  • overtuigingskracht/ gezag.
  • deel uitmaken van adviesorganen
Hoe zorg je dat de overheid jouw belangen behartigt?
MACHT EN MACHTSMIDDELEN

Slide 15 - Slide

Politiek probleem

Als de politiek zich gaat bemoeien met het maatschappelijk probleem is het een politiek probleem geworden.  Denk bijvoorbeeld aan stikstofcrisis.

  • Politici gaan dan plannen, wetten en regels maken
  • Politici gaan in gesprek met belanghebbenden (boeren, belangengroepen)
  • Door informatiecampagnes kunnen mensen bewust gemaakt worden/ geïnformeerd worden.

Slide 16 - Slide

Danny's wereld
We kijken een aflevering van Danny's wereld. 
Waar let je op tijdens het kijken:

  • Waarom is 'de vluchtelingencrisis' een maatschappelijk probleem? 
  • Waarom is de situatie in Ter Apel een politiek probleem?
  • Welke belangen en belangentegenstellingen zie je in de aflevering?
  • Welke waarden (en normen)  hoor je bij de twee vrouwelijke 'demonstranten?'

Wat vind jij belangrijk? 

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Link

Aan de slag! 
H1 De maatschappij en de politiek 
Verplicht 
H1: Lezen blz 6 t/m 8
Opgave: 9, 10, 12, 13, 15 en 16 + maak  blz. 14 of 15  

Keuze
actualiteiten bijhouden, ook deze deeltaak een actualiteitentoets

Je meldt je aan bij LessonUp  




  • Kijk het  journaal, lees NOS/Nu.nl en/of NOS Stories/ NOS op3
  • Lees alvast H2

timer
15:00

Slide 19 - Slide

Maatschappijkunde M4
Politiek
 
Klascode LessonUp zgxet

Slide 20 - Slide

Planning

  • Uitleg H2
  • Zelfstandig werken
  • Oefenen met Eindexamensite of Quizlet
Werk je liever zelfstandig aan MasK? Je mág de uitleg volgen. Voorwaarde is wel dat je stil/zelfstandig aan de slag gaat. 

Slide 21 - Slide

Politiek
Wat leer je deze les? 
H2 Rechtsstaat, democratie en dictatuur
  • Wat is een rechtsstaat?
  • Wat is een parlementaire democratie?
  • Wanneer is een land een dictatuur? 
 
 
Klascode LessonUp zgxet

Slide 22 - Slide

Wat is een rechtsstaat? 
Een rechtsstaat is een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de overheid zijn vastgelegd.

Kenmerken  een rechtsstaat:
  • Er is een grondwet waarin de rechten en plichten van burgers  staan beschreven.
  • De grondrechten staan beschreven, dit zijn de belangrijkste rechten die in onze samenleving gelden. Artikel 1 is het belangrijkste grondrecht. 
  • Alle burgers worden beschermd tegen te grote overheidsmacht en willekeur. Dit heet rechtsbescherming. 

Slide 23 - Slide

Wat is een rechtsstaat? 
  • Een rechtsstaat kent een onafhankelijke rechterlijke macht. Een rechter kan dus ook beslissingen tégen de overheid of een bestuurder nemen. 
  • Er is een democratie. Burgers hebben invloed op de manier hoe het land wordt bestuurd en op besluiten van de politiek

In een rechtsstaat heeft een burger rechten en plichten. 
Rechten => wat je mag doen of waar je recht op hebt
Plichten => wat je moet doen (bijvoorbeeld naar school, belasting betalen) 
1. Nederland is een rechtsstaat. Waaruit blijkt dit? 
2. Waarom mag de politie niet zomaar jouw huis doorzoeken?  

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Video

Democratie 
Democratie => Het volk heeft invloed op politieke besluiten

De naam democratie komt van de Griekse woorden: 
démos (=volk) en kratein (=regeren)  ofwel 'het volk regeert'
ofwel er mag gestemd worden! 

Slide 26 - Slide


  • Direct (je stemt voor of tegen een voorstel. Bv stemmen bij  een referendum)
  • Indirect (via een volksvertegenwoordiging. Je  kiest  partij of persoon die jou vertegenwoordigt)


 
Directe en indirecte democratie
In Nederland bepalen wij door middel van verkiezingen wie ons vertegenwoordigt in het parlement = parlementaire democratie 

Slide 27 - Slide

Wat moet je weten over de parlementaire democratie? 
  • Je kan vijf kenmerken van een parlementaire democratie beschrijven en uitleggen.
  • Je kan de Trias Politica beschrijven en de werking uitleggen. 

Slide 28 - Slide

Kenmerken parlementaire democratie
  1. Er zijn vrije en geheime verkiezingen en er is algemeen kiesrecht
  2. De politieke macht ligt, namens de burgers, bij hij het parlement (Eerste en Tweede Kamer) 
  3. Elk besluit wordt genomen met een meerderheid van de stemmen
  4. Er is een grondwet
  5. Er is sprake van 'scheiding der machten" ofwel een Trias politica



1. Wat wordt bedoeld met vrije en geheime verkiezingen? 
2. Wat is het doel van de Trias Politica? 

Slide 29 - Slide

Trias Politica
(scheiding der machten)











Slide 30 - Slide

Scheve machtsverhoudingen
Volgens de Trias Politica zou de wetgevende macht in Nederland dus bij het parlement liggen. In Nederland hebben ministers, naast uitvoerende macht,  ook wetgevende macht. Hierdoor hebben ministers in praktijk meer macht dan het parlement. 

De minister is uiteindelijk verantwoordelijk hoe beleid en wetten worden uitgevoerd. 

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Video

Wanneer is een land een dictatuur? 
Een dictatuur is een land waar de macht in handen is van één persoon, één partij of een kleine groep mensen. 

Kenmerken van een dictatuur:
  • Eén persoon of partij heeft de macht
  • Er is geen democratie of rechtsstaat > machtsovername is vaak met geweld (leger) tot stand gekomen
  • De bevolking heeft geen (politieke)grondrechten > 
  • Er is geen vrije pers
  • De (geheime) politie (of het leger) speelt een grote rol. 
  • De bevolking wordt onderdrukt. 

Slide 33 - Slide

Dictator Loekasjenko
We kijken een aflevering van NOS op 3

Welke kenmerken van een dictatuur zie je terug in deze aflevering?  

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Video

Slide 36 - Video

Aan de slag! 
H2 Rechtstaat, democratie en dictatuur

Verplicht
H2 Lezen blz 16/ t/m 19
Examenopgaven H1 en H2 (blz 28 en 29) + nakijken

Keuze:  
Maak opgave 14, 15, 16, 18, 20, 21
Oefen met Quizlet H1 en H2, oefen met de uitleg van examenvragen uit de LessonUp.

timer
15:00
Eindexamensite.nl?  Klascode saivl Oefen Nederland als Parlementaire Democratie

 
Klascode LessonUp zgxet

Slide 37 - Slide

Slide 38 - Link

Slide 39 - Video