Grammatica zinsdelen: Bijvoeglijke bepaling en de bijstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Leerdoel

Je leert wat een bijvoeglijke bepaling is

Je kunt aan het einde van de les de  bijvoeglijke bepaling benoemen in een zin.

Wat gaan we doen?

Uitleg over SO in week van 10 juni (Schrijven en formuleren): de sollicitatiebrief

Uitleg + oefening: Bijvoeglijke bepaling

Huiswerk volgende les: in Magister staat (naast de woordjes voor het dictee) §4.7: opgave 1, 2, 3, 4, 7, 8 en de Test jezelf Grammatica zinsdelen (dit laatste is online)

Bijvoeglijke bepaling

Bijvoeglijke bepaling: Extra informatie van een woord (de kern) binnen een zinsdeel.

Voorbeeld: De bekende regisseur van deze film/heeft/ al eerder/ twee hele mooie films /gemaakt.

Hoe noteer je de bijvoeglijke bepaling.

Schrijf het woord op en zeg waar het iets over zegt(de kern)

Voorbeeld: bijv. bepaling: bekende --> regisseur, van deze film --> regisseur.

Bijvoeglijke bepaling

De bijvoeglijke bepaling (bvb) is een deel van een zinsdeel, geen zelfstandig zinsdeel. Het komt alleen voor in zinsdelen met een zelfstandig naamwoord. De bijvoeglijke bepaling geeft extra informatie over dat zelfstandig naamwoord en het kan ervoor of erachter staan.

 

Jet (o) | koopt (wg) | een nieuwe gitaar. (lv)

zinsdeel met een zelfstandig naamwoord: een nieuwe gitaar

nieuwe = bijvoeglijke bepaling bij gitaar

Een bijvoeglijke bepaling kan een bijvoeglijk naamwoord zijn, maar ook een telwoord, aanwijzend of bezittelijk voornaamwoord, of een groepje woorden dat met een voorzetsel begint. Lidwoorden zijn géén bijvoeglijke bepaling.

Bijvoeglijke bepaling

Mijn jongste zusje (o) | speelt (wg) | op haar nieuwe gitaar. (bwb)

zinsdelen met een zelfstandig naamwoord: mijn jongste zusje, op haar nieuwe gitaar

mijn = bvb bij zusje

jongste = bvb bij zusje

haar = bvb bij gitaar

nieuwe = bvb bij gitaar

Soms staan er méér zelfstandige naamwoorden in een zinsdeel. Eén zelfstandig naamwoord is dan het belangrijkst: het kernwoord.

Hij (o) | is (ng) | een veelbelovend talent van het basketbalteam. (ng)

zinsdeel met een zelfstandig naamwoord: een veelbelovend talent van het basketbalteam

zelfstandige naamwoorden: talent, basketbalteam

talent = kernwoord

veelbelovend = bvb bij talent

van het basketbalteam = bvb bij talent

Mijn jongste zusje (o) | speelt (wg) | op haar nieuwe gitaar. (bwb)

zinsdelen met een zelfstandig naamwoord: mijn jongste zusje, op haar nieuwe gitaar

mijn = bvb bij zusje

jongste = bvb bij zusje

haar = bvb bij gitaar

nieuwe = bvb bij gitaar

Soms staan er méér zelfstandige naamwoorden in een zinsdeel. Eén zelfstandig naamwoord is dan het belangrijkst: het kernwoord.

Hij (o) | is (ng) | een veelbelovend talent van het basketbalteam. (ng)

zinsdeel met een zelfstandig naamwoord: een veelbelovend talent van het basketbalteam

zelfstandige naamwoorden: talent, basketbalteam

talent = kernwoord

veelbelovend = bvb bij talent

van het basketbalteam = bvb bij talent

Huiswerk

Maken: §4.7: opgave 1, 2, 3, 4, 7, 8 en de Test jezelf Grammatica zinsdelen (dit laatste is online)

SO: dictee, woordjes zitten in Magister