7.3 Krachten en beweging

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

7.3 Kracht en Beweging

Filmpje intro krachten

filmpje intro krachten

lesdoelen

In eerste deel van de uitleg (vandaag) 

• je kunt een krachtenpijl tekenen
• je herkent voortstuwende en tegenwerkende krachten bij een beweging en kunt deze benoemen

In tweede deel van de uitleg (volgende les)

• je leert welk effect deze krachten samen hebben op de beweging van het voorwerp bepaalt de nettokracht.
• Je leert uitleggen wat het effect van de nettokracht is op een beweging.

Stukje herhaling van vorig jaar

Krachten tekenen

Hoe moest dat ook al weer?

Kracht

De voortstuwende kracht op de auto is 1600 N. 

Teken deze kracht volgens de bijbehorende schaal.

aangrijpingspunt bepalen

1

Richting bepalen

2

Grootte bepalen:

1  cm  = 400 N

? cm  = 1600 N

? cm = 1600 : 400 = 4 cm

3

Aangrijpingspunt en richting - 2

1

2

Aangrijpingspunt en richting - 3

1

2

Welke uitwerkingen kunnen krachten hebben?

Voortstuwende en tegenwerkende krachten

Er zijn voortstuwende krachten

- zwaartekracht

- kracht van een motor

- spierkracht

en er zijn tegenwerkende krachten

- Wrijving

- Luchtweerstand

- Rolwrijving

- Remkracht

Voortstuwende en 

tegenwerkende krachten

Door voortstuwende krachten gaat een voorwerp vooruit

Tegenwerkende krachten zorgen voor afremming

Luchtwrijving

Ontstaat doordat je lucht steeds opzij moet duwen

Je kan luchtwrijving verminderen door:

- je stroomlijn te verbeteren

- je frontale oppervlak kleiner te maken

De wielen zorgen ook voor wrijving: de ROLWRIJVING

Voortstuwen en tegenwerken

voortstuwende kracht is groter dan de tegenwerkende kracht

⟹ 

snelheid wordt groter

versnelling is positief

voortstuwende kracht is even groot als tegenwerkende kracht

⟹

snelheid is constant

geen versnelling

voortstuwende kracht is kleiner dan de tegenwerkende kracht

⟹

snelheid neemt af

versnelling is negatief

Filmpjes krachten

Filmpje kracht 1

Filmpje kracht 2

https:

Je gaat nu zelf de filmpjes in deze LU bekijken, daarna ga je

opdracht 49 t/m 61 maken.

de rest volgt na de volgende uitleg.

Deel 2 

7.3 Kracht en beweging

Planning voor vandaag

• herhalen theorie van gisteren
• uitleg nieuwe theorie
• uitleg practicumboekje
• werken aan practicumboekje of huiswerk maken
• herhaling leerdoelen

Lesdoelen van de vorige les:

• je kunt een krachtenpijl tekenen
  
• je herkent voortstuwende en tegenwerkende krachten bij een beweging en kunt deze benoemen
• je weet welk effect deze krachten samen hebben op de beweging van het voorwerp 

Stukje herhaling:

Welke 3 eigenschappen
heeft een kracht?

Hoe teken je een kracht?

1. van links naar rechts
2. als een pijl
3. een puntje
4. geen idee

Voortstuwende kracht

Wrijvingskracht

Spierkracht

Tegenwerkende kracht

Weerstand

Wat is het gevolg van de krachten? Sleep het juiste resultaat naar het juiste plaatje.

Remmen

Versnellen

Vertragen

De snelheid verandert niet

Als de nettokracht kleiner is dan nul, vertraag je.

1. waar
2. niet waar

Welke wrijvingskracht is het grootst bij parachutespringen?

1. Luchtweerstand
2. Rolweerstand

Welke wrijvingskracht is er tussen de banden en het wegdek?

1. Rolwrijving
2. Luchtwrijving
3. Remwrijving

De kruk die je net op tafel hebt gezet valt weer naar beneden... Dit is:

1. Veerkracht
2. Wrijvingskracht
3. Zwaartekracht
4. Spierkracht

Nieuwe lesdoelen

Vorige les

• je herkent voortstuwende en tegenwerkende krachten bij een beweging.
• je leert welk effect deze krachten samen hebben op de beweging van het voorwerp 

Deze les 

• je kunt de nettokracht bepalen en berekenen
• Je leert uitleggen wat het effect van de nettokracht is op een beweging.

Nettokracht

Nettokracht (F_netto) is de optelsom van alle krachten samen

Evenwicht: 

F_netto = 0 N

De nettokracht wordt ook wel 

somkracht of resultante genoemd.

Nettokracht bepalen

• Tel alle krachten naar rechts bij elkaar op.
• Tel alle krachten naar links bij elkaar op.
• Haal dit van elkaar af. 
• Is één van de krachten groter? Dan zal het naar die kant gaan bewegen.

Hetzelfde geldt voor krachten naar onder en boven!

Nettokracht bepalen

Krachten in tegenovergestelde richting trek je van elkaar af. 

F_netto  = F₁ - F₂

Krachten in dezelfde richting tel je bij elkaar op. 

F_netto  = F₁ + F₂

Krachten in dezelfde richting tel je bij elkaar op. Krachten in tegenovergestelde richting trek je van elkaar af

F_netto  = F₂ + F₃ - F₁

De resultante bepalen

De resultante is de optelsom van alle krachten, ook wel nettokracht of somkracht genoemd.

Nettokracht

Nettokracht = 0

evenwicht

Geen verandering

Nettokracht = groter of kleiner dan 0

Verandering van beweging

Om te onthouden 

• Om in beweging te komen is kracht nodig.
• Wrijvingskrachten werken een beweging tegen.
• Rolwrijving en luchtwrijving zijn wrijvingskrachten.

Om te onthouden 

• Als de krachten tegengesteld zijn, vind je de nettokracht door de grootte van de krachten van elkaar af te trekken.

• Een voorwerp gaat versnellen als de nettokracht groter is dan nul en werkt in de richting van de beweging.
• De snelheid verandert niet als de nettokracht nul is.
• Een voorwerp vertraagt als de nettokracht kleiner is dan nul. De nettokracht werkt dan tegen de beweging in.
  

Filmpje resultante

Nettokracht

Nettokracht is het gevolg van alle krachten samen

Practicumboekje krachten

Huiswerk

Lees de theorie van 7.3 en maak de opdrachten.

Maak de opdrachten van het werkboekje,

Practicum 1 gaan we volgende week doen dus die nog even overslaan!

Lesdoelen gehaald?

• kunt de nettokracht bepalen en berekenen
  

• Je kunt uitleggen wat het effect van de nettokracht is op een beweging.