9.8 Verzet tegen kolonialisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Pak je boek en werkboek

lezen par. 9.8

maken 1 t/m 7, 10 t/m 15

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je vertellen:

• hoe het nationalisme in Europese koloniën ontstond   
• hoe nationalisten in verzet kwamen tegen het kolonialisme   
• welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op het nationalisme 

Ontstaan van nationalistisch verzet tegen West-Europese imperialisme was onbedoeld gevolg van koloniale bestuur: (ethische politiek)

- opleiden inheemse elites voor bestuur, hierdoor maakten studenten kennis met westerse waarden als vrijheid en gelijkheid.

- Studenten leerden nationalisme kennen, zij vertelden hierover waardoor onderdanen in de  kolonie zichzelf gingen zien als één volk.

 

Binnen koloniën streefden nationalistische bewegingen naar autonomie: zelfbestuur.  

Na de Eerste Wereldoorlog ontstond streven naar volledige onafhankelijkheid. 

In India verzet tegen Britten: 

Gandhi combineerde nationalisme met traditionele hindoewaarden > tientallen miljoenen aanhangers 

Gandhi riep op tot non-coöperatie: niet samenwerken. Een vorm van geweldloos verzet. 

Gewelddadig verzet van hindoes en moslims 

 

In Indonesië weigerde Soekarno samenwerking met Nederlanders: 

Indonesiërs één volk met eigen natiestaat 

1933 Nederland grijpt hard in: politie met ruime bevoegdheden en censuur 

1945-1949 Politionele acties om orde en rust te herstellen

1942: Indonesiërs begroetten Japanse bezetters als bevrijders. Japan:  liet Soekarno anti-Nederlandse propaganda maken en beloofde Indonesië onafhankelijkheid. 

Soekarno weerde alles wat Nederlands was uit Indonesische samenleving 

 

India bleef onder Brits gezag: 

1942 Gandhi wilde onafhankelijkheid > arrestatie Gandhi > gewelddadigheden 

 

Na de Eerste Wereldoorlog namen Groot-Brittannië en Frankrijk het  bestuur van Arabische delen van Ottomaanse rijk over > grootste omvang koloniale rijken, maar ook onbeheersbaar: 

• opdeling Arabisch wereld langs rechte lijnen, geen rekening houden met tegenstellingen sjiieten en soennieten 

1920 - opstanden in nieuwe staat Irak, Irakees nationalisme: moslims mochten niet worden bestuurd door niet-moslims 

1922 – nationalistische opstand in Egypte, Britten verklaren land onafhankelijk, wel veel Britse rechten 

1932 – Irak werd onafhankelijk, Britse greep op militaire vliegvelden en olie-industrie 

verzet in Arabische delen

Geheim verdrag Sykes-Pikot veroorzaakt veel problemen:

1920 - opstanden in nieuwe staat Irak, Irakees nationalisme.

1922 – nationalistische opstand in Egypte.

1932 – Irak werd onafhankelijk,