3.23 tot en met 3.27

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.23 tot en met 3.27

Lesdoelen

Aan het einde van de les

• Relatie tussen de rentestand en bestedingen uitleggen. 
• Relatie tussen de rentestand en ontwikkeling inflatie uitleggen. 
• Relatie tussen rentestand en werkgelegenheid uitleggen. 
• Relatie tussen rentestand en wisselkoersverandering uitleggen. 
• Verklaren dat de ECB streeft naar prijsstabiliteit. 
• Uitleggen hoe de centrale bank de rente gebruikt om inflatie te beperken. 

Leg uit waarom lenen een voorbeeld is van ruilen over tijd.

Houden landen zich aan het verdrag?

Nee. 

Convergentie --> landen groeien op economisch gebied naar elkaar toe. 

Divergentie --> landen groeien op economisch gebied uit elkaar. 

Landen worden door elkaar beïnvloed --> daarom is het verdrag nodig. 

Het stabiliteits- en groeipact

Duitsland en Frankrijk norm overtreden -> Boetes zijn niet opgelegd --> andere landen gingen de norm ook overtreden. 

Gevolg

• Staatsschuld is niet meer houdbaar. 
• Hoge rentes betalen
• Belegger vrezen dat hun schuld niet wordt terugbetaald --> hogere rentes --> hoger tekort.

ECB

Europese Centrale Bank

• Geeft bankbiljetten uit. 
• Zorgt voor giraal geldverkeer en houdt toezicht op banken. 
• Is de bank van de banken. 
• Monetair beleid -->  handhaven van prijsstabiliteit (koopkracht).

De ECB verhoogt de rente.
Wat gebeurt er met de inflatie?

1. De inflatie blijft gelijk
2. De inflatie stijgt
3. De inflatie daalt
4. er is deflatie

ECB en rente

ECB verhoogt rente --> rente op de geldmarkt stijgt --> minder lenen en meer sparen. 

De bestedingen nemen af --> de productie daalt --> de bezettingsgraad daalt --> maximale productiecapaciteit wordt niet bereikt -->

Minder kans op inflatie. 

ECB en de rente

Andersom werkt het als volgt

ECB -> Rente verlagen-> Lenen aantrekkelijk, sparen niet aantrekkelijk -> Consumenten gaan meer uitgeven en dus minder sparen -> Meer vraag -> betekent stijging van de inflatie

Wanneer zal de ECB de rente verhogen?

1. Laagconjunctur
2. Hoogconjunctuur

Rente en wisselkoers

• Rente in eurozone stijgt --> trekt buitenlandse beleggers aan --> vraag naar euro stijgt --> wisselkoers euro stijgt. 
• Rente in eurozone stijgt --> beleggingen uit eurozone in buitenland daalt --> aanbod van euro's op de valutamarkt daalt --> wisselkoers stijgt. 

Landen met hoge schulden kunnen via de ECB lenen tegen een lagere rente. Wat voor probleem kan hier ontstaan?

Leg uit wat er met de reele waarde van schulden gebeurt bij deflatie

Aan de slag!

Maken opgave 3.16 tot en met 3.22