Lezen hfst 5 VWO 1 en instructie toetsen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Lezen Hoofdstuk 1 t/m 5

1. Herhaling lezen: 

• Onderwerp van de tekst
• Deelonderwerpen
• Inleiding, slot en hoofdgedachte
• Tekstverbanden en signaalwoorden
• Het doel van een tekst

2. Belangrijke informatie over de toets en weebly

Belangrijke informatie!

In de toetsweek krijgen jullie de toets over hoofdstuk 5.

Vrijdag 11 juni neem je je leesboek naar school en kun je aan je boekverslag werken. 

Vrijdag 18 juni lever je je boekverslag in.

Beoordeling:

Onvoldoende=4

Voldoende=6

Goed=8

Boekverslag

Boekverslag schrijven eerste jaar

1. Zakelijke gegevens
   
2. Flaptekst 
3. Eerste zinnen
4. Samenvatting
5. Personages
6. Voorbeeld
7. Titelverklaring 
8. Slotzinnen 
9. Beoordeling

Je kunt met één woord of met een paar woorden zeggen wat het onderwerp is, bijvoorbeeld: 

vriendschap, voetbal of het ontstaan van een file. 

Als je weet wat het onderwerp van een tekst is, dan begrijp je de tekst beter als je hem helemaal gaat lezen.

Om het onderwerp te vinden, hoef je een tekst niet helemaal te lezen. Je leest de tekst alleen oriënterend, dat wil zeggen: je bekijkt de tekst en je leest de eerste alinea. 

Zo vind je het onderwerp van een tekst

1. Bekijk de tekst:

• Kijk naar de titel.
• Kijk naar de illustraties .
• Kijk naar eventuele tussenkopjes.
• Let op anders gedrukte woorden.

2. Lees de eerste alinea.

3. Geef antwoord op de vraag: waarover gaat deze tekst?

Globaal lezen

Ga na welke alinea’s over hetzelfde aspect van het onderwerp gaan. Lees daarvoor de tekst globaal: je leest dan vooral de eerste en laatste zinnen van alle alinea’s.

Zoekend lezen 

Als je alleen iets wilt opzoeken in de tekst, kun je ook zoekend lezen. Tussenkopjes helpen je bij het zoeken, net als anders gedrukte woorden (vet, cursief, onderstreept) en opvallende tekens (bolletjes, nummers, sterretjes).

Een tekst is vaak verdeeld in een inleiding, een middenstuk (kern) en een slot. 

In het middenstuk: staat de meeste informatie over het onderwerp. In dit deel vind je de deelonderwerpen: verschillende aspecten (kanten, delen) van het onderwerp. 

Bij het onderwerp politiek passen bijvoorbeeld de deelonderwerpen partijen, verkiezingen en Tweede Kamer.

Soms bestaat een deelonderwerp uit één alinea, soms vormen enkele alinea’s samen een deelonderwerp. In dat laatste geval staat er dan weleens een tussenkopje boven het tekstgedeelte.

Deelonderwerpen over puppies

Zo vind je deelonderwerpen:

Globaal lezen

Ga na welke alinea’s over hetzelfde aspect van het onderwerp gaan. Lees daarvoor de tekst globaal: je leest dan vooral de eerste en laatste zinnen van alle alinea’s.

Zoekend lezen 

Als je alleen iets wilt opzoeken in de tekst, kun je ook zoekend lezen. Tussenkopjes helpen je bij het zoeken, net als anders gedrukte woorden (vet, cursief, onderstreept) en opvallende tekens (bolletjes, nummers, sterretjes).

Precies lezen

De hoofdgedachte van een tekst = één volledige zin, die het belangrijkste samenvat wat in de tekst over het onderwerp gezegd wordt. 

Bijvoorbeeld bij ‘verjaardagen’ kan de hoofdgedachte zijn: 
Wereldwijd bestaan er veel verschillende verjaardagstradities.  

De hoofdgedachte staat meestal in de inleiding of in het slot. Het kan zijn dat je de hoofdgedachte daar letterlijk vindt, maar soms moet je zelf een zin formuleren. Die zin moet antwoord geven op de vraag: wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd? 

Om te bepalen wat de hoofdgedachte van een tekst is, moet je de tekst precies lezen. Je leest de tekst dan nauwkeurig van het begin tot het eind.

Tekstverbanden

Als je tekstverband aanbrengt, zorg je voor samenhang in een tekst. Voor logica in de volgorde van de ene zin naar de andere en de ene alinea naar de andere. Zo begrijpen lezers sneller waar de tekst over gaat. Je brengt het verband dus aan tussen zinnen en tussen alinea’s.

Jan gaat binnenkort werken. 

Hij is klaar met zijn studie. Hij vond het studentenleven mooi. 

Er breekt een tijd aan van minder lol en meer structuur. 

De ex-student zal zijn studievrienden minder zien. 

We zullen hem niet zo vaak in de kroeg aantreffen. 

Er gaat veel veranderen in zijn leven.

Jan gaat binnenkort werken want hij is klaar met zijn studie. 

Hij vond het studentenleven mooi, maar nu breekt een tijd aan van minder lol en meer structuur. 

Ook zal de ex-student zijn studievrienden minder zien. 

We zullen hem vast niet meer zo vaak in de kroeg aantreffen. 

Kortom, er gaat veel veranderen in zijn leven.

Want, geeft een reden aan. Je kunt hier ook ‘namelijk’ gebruiken.

Maar, geeft een tegenstelling aan, net als bijvoorbeeld ‘echter’.

Ook duidt op een opsomming, net als en.

Vast niet meer geeft een min of meer logisch gevolg aan.

Kortom, vat de tekst heel mooi samen. ‘Al met al’ was een mooi alternatief geweest

Je kunt het aanbrengen van tekstverband vergelijken met het bouwen van een muur. Als je stenen alleen maar op elkaar stapelt, valt het bouwwerk bij het eerste zuchtje wind om. 

Wanneer je specie gebruikt, komt er verband tussen de stenen. De muur kan stormkracht 10 met gemak weerstaan.

We hebben Jan genomen vanwege zijn kennis van de markt. Bovendien heeft hij ervaring als leidinggevende.

1. Opsommend verband
2. Chronologisch verband
3. Tegenstellend verband
4. Toelichtend verband

De jongens in mijn klas leggen de lat niet al te hoog. Neem bijvoorbeeld Lex. Hij gaat altijd voor een 5,5.

1. Opsommend verband
2. Chronologisch verband
3. Tegenstellend verband
4. Toelichtend verband

We begonnen met een handjevol mensen. Daarna meldden zich een aantal vrijwilligers. Nu is ons gebouw al te klein.

1. Opsommend verband
2. Chronologisch verband
3. Tegenstellend verband
4. Toelichtend verband

Ik ben van mening dat we met dit product moeten stoppen, maar daar denkt mijn zakenpartner anders over.

1. Opsommend verband
2. Chronologisch verband
3. Tegenstellend verband
4. Toelichtend verband

Welke tekstdoelen zijn er?

Tekstdoelen - tekstsoort- tekstvorm 

1. Informeren - informerende tekst - nieuwsbericht, 

instructie, verslag, studieboek

2.Overtuigen - betogende tekst - recensie, column, ingezonden brief 

3. Activeren: activerende tekst - dat je iets wel of niet gaat doen- reclametekst, advertentie, uitnodiging

4. Amuseren - amuserende tekst - gedicht, strip, mop, roman

Tekstdoel =

1. Voor wie de tekst bedoeld is.
2. Dat ik -u- en -jij- gebruik in mijn tekst.
3. Dat wat de schrijver met zijn tekst wil bereiken.
4. Waar de tekst vandaan komt.

Wat is het belangrijkste tekstdoel van een stripboek.

1. Amuseren
2. Informeren
3. Overtuigen
4. Overhalen/activeren

Wat is het belangrijkste tekstdoel van een nieuwsbericht.

1. Amuseren
2. Informeren
3. Overtuigen
4. Overhalen/activeren