WEBB Europa 1.16 t/m 1.18

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Welkom

5 havo ECONOMIE  ||  2024-2025

Lesdoelen

Aan het einde van de les

• Productiviteitsverschillen tussen landen verklaren. 
• Uitleggen dat innovatie kan leiden tot een hogere arbeidsproductiviteit. 

Wat is geen oorzaak waarom landen zich specialiseren?

1. Natuurlijke omstandigheden
2. De kwantiteit aan producten
3. De kwaliteit van de producten
4. Stabiliteit

Wat is infrastructuur?

1. Alle export en import
2. De structuur van de handel
3. Het geheel aan wegen en transportlijnen
4. De uitvoer van alle mainports samen

Leg uit hoe een loonstijging via de loonkosten tot hogere inflatie kan leiden.

Leg uit hoe een loonstijging via de bestedingen de inflatie kan versterken.

Lesdoelen

Aan het einde van deze kan ik voorbeelden noemen van protectionistische maatregelen en uitleggen wat deze maatregelen inhouden.

Kan ik uitleggen waarom overheden protectionistische maatregelen nemen en wat hiervan de gevolgen zijn voor de consumenten. 

Leg uit wat het gevolg is van een stijging van de wisselkoers op de werkgelegenheid.

Vrijhandel en protectionisme

Vrijhandel leidt tot specialisatie en internationale arbeidsverdeling. 

Interne markt

Bijvoorbeeld; Europese Unie 

• Vrij verkeer van personen
• Vrij verkeer van goederen en diensten. 
• Vrij verkeer van kapitaal

Door vrijhandel wordt de concurrentie vergroot. Wat is hiervan de invloed op de welvaart van burgers?

Protectionisme

Tarifaire maatregelen:

• Invoerrechten (importheffingen).
• Exportsubsidies

Non-tarifaire maatregelen

• Invoercontigenten  (importquota) 
• Kwaliteiteseisen

Argumenten protectionistische maatregelen

Infant industry-argument

• Nieuwe industrieën in eigen land beschermen.

Werkgelegenheid
Antidumpingsargument

• Geen producten op de markt brengen onder de kost prijs.

Beschermen strategische sectoren. 

• Niet afhankelijk zijn van het buitenland. 

Belemmeren van de verkoop van producten om sociale of milieuredenen. 

Wat is een nadeel van protectionisme?

Vrijhandelsverdragen

EU vrijhandelszone --> ook met andere landen buiten de eu. 

• Afschaffen van importheffingen en importquota. 
• Harmoniseren van allerlei regels op het gebied van kwaliteitseisen van producten, testprocedures enzovoort. 
• Beschermen van investeringen van bedrijven. 

Waar leiden deze vrijhandelsverdragen tot?

Koppel de juist maatregelen aan de uitleg

Invoerrechten

Importquota

Exportsubsidie

Belasting op ingevoerde producten

Contingentering

Subsidie voor exporterende bedrijven

Maximum aantal

Importheffing

Lesdoelen

Aan het einde van de les

Voorbeelden noemen van protectionistische maatregelen en uitleggen wat deze maatregelen inhouden. 

Uitleggen waarom overheden protectionistische maatregelen nemen en wat hiervan de gevolgen zijn voor de consumenten. 

Aan het werk

Maken 1.13 t/m 1.18

Nakijken

• Wat heb je goed gedaan?
• Wat kun je beter doen?

Lees de tekst

• Onderstrepen
• Samenvatten

Wat zijn ook al weer de primaire inkomens?

Lesdoel

Aan het einde van deze les weet ik welke transacties geboekt worden op de lopende rekening van de

betalingsbalans (saldo lopende rekening, betalingsbalans).

Betalingsbalans

Op een betalingsbalans staan de geldstromen van en naar het buitenland als gevolg van handel. Als het geld het land uitgaat, staat het op de uitgavenkant. Als er geld het land inkomt, staat het op de ontvangstenkant.

Lopende rekening

De lopende rekening van de betalingsbalans bestaat uit twee deelrekeningen:

• De goederen- en dienstenrekening: een overzicht van alle exportontvangsten van en importuitgaven aan het buitenland.
• De inkomensrekening: een overzicht van alle ontvangen primaire inkomens (loon, rente, huur, pacht en winst) en inkomensoverdrachten van het buitenland en alle betaalde primaire inkomens en inkomensoverdrachten aan het buitenland. Inkomensoverdrachten zijn bijvoorbeeld het geven van ontwikkelingssteun of het ontvangen van EU-subsidies.

NL heeft een overschot op de lopende rekening, wat betekend dit?

Wat is de betalingsbalans?

1. Het overschot aan producten dat een land verkoopt
2. Een overzicht van de waarde van internationale transacties van een land
3. Het tekort aan producten dat een land koopt
4. Een balans van een bedrijf met betalingen

Betalingsbalans

Oefenen

Je krijgt een aantal internationale transacties. Per onderdeel geef je aan of dit inkomsten of uitgaves zijn voor de EU en kies je of dit goederen/diensten of inkomens zijn. 

Hoogoven een bedrijf uit Nederland voert ijzererts in

Een Nederlandse onderneming bouwt een haven in Saoedi Arabië

Nederlandse toeristen verblijven in het buitenland

Philips ontvangt dividend van een dochteronderneming in de VS

Saldo lopenderekening

Overschot

• Ontvangsten groter dan de uitgaves.
• Wordt gezien als concurrentiekracht.

Tekort

• Uitgaves groter dan de ontvangsten. 
  
  

Tegenover elk overschot staat een tekort. 

Als een land meer importeert dan dat er wordt geëxporteerd. Wat heeft een land dan op de betalingsbalans?

1. Overschot
2. Tekort

Verschillen tussen landen

Binnen de EU verschillen

• Nederland en Duitsland overschot.
• Zuidelijke landen te kort. 

Eigenlijk moeten er verschillen in keuzes gemaakt worden voor de lonen en inflatie.  NL/D willen hogere inflatie en hogere lonen, Zuiden wil lagere inflatie en hogere lonen. Maar er is maar centrale bank. 

Lesdoelen

Aan het einde van de les

Internationale transacties op een betalingsbalans registeren. 

Saldo lopende rekening van een betalingsbalans berekenen en interpreteren. 

Aan het werk

Maken 1.19 t/m 1.23

1.23 bespreken.

Nakijken

• Wat heb je goed gedaan?
• Wat kun je beter doen?

Lees de tekst

• Onderstrepen
• Samenvatten