Hfdst 5 Het nieuws

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

5 Het nieuws

5.1 Hoe wordt het nieuws gemaakt?

5.2 Nepnieuws

nieuws maken

Een redactie is een groep mensen die de inhoud van een krant of programma bepalen. 
Een redactie verzamelt nieuws door 

• zelf op zoek te gaan naar nieuws 
• persberichten van organisaties/bedrijven/gemeenten
• berichten van persbureaus kopen (bedrijven die nieuws verzamelen via hun journalisten) 
• tips of informatie van personen (anonieme bronnen) 

Hoe werken redacties?

• zelf op zoek naar nieuws - specialisme
• persberichten
• persbureaus
• tips of informatie 

Selectie maken..... selectie criteria

Bij het maken een selectie (= keuze) welk nieuws er wel en niet wordt uitgezonden stellen journalisten zichzelf de volgende vragen: 

1. Hoe actueel is het (= is het van NU)?
   
2. Hoe bijzonder is het?
   
3. Hoe dichtbij is het ?
4. Wat is de belangstelling van de lezers/kijkers?
5. Wat is de identiteit van de krant/omroep?
6. Welke waarden en normen heeft de journalist zelf?
   

5.2 Nepnieuws

Nieuws waarvan de maker weet dat het niet waar is

nepnieuws

nieuws waarvan de makers weten dat het niet waar is 

Begrippen

Objectief: een beschrijving van gebeurtenissen die klopt met de werkelijkheid en is niet gekleurd is door een mening.

Subjectief: een beschrijving van gebeurtenissen die gekleurd is door een mening.

5.2 Hoe herken je 'nepnieuws?"

Journalistieke normen

Scheiden van feiten en meningen

Hoor en wederhoor toepassen

Controleren van feiten met andere bron

Een objectieve 

informatiebron!

+

+

=

Objectief of subjectief 

Of nieuws feiten bevat of vooral meningen, noemen we ook wel objectief en subjectief nieuws. Dit hangt af van of er bronnen zijn geraadpleegd, of er hoor en wederhoor is geweest en of de nieuwsbron vermeld is.

• Duidelijke meningen in een bron? Geen bronvermelding? Pas op: Misschien wel nepnieuws! 

Objectief is hoe het feitelijk verlopen is/ zonder oordeel

Subjectief: Hoe iemand ergens over denkt.

Hoe herken je nepnieuws? 

Hoe je kunt controleren of nieuws betrouwbaar is?

1. Zijn feiten en meningen gescheiden. 

Om nieuws zo objectief mogelijk te brengen moeten media feiten en meningen van elkaar onderscheiden. 

Dat maakt het nieuws betrouwbaar en zorgt ervoor dat mensen alleen feiten krijgen te zien en horen. 

Woorden en beelden kiezen 

of

'Avondklok- het lijkt wel oorlog '

'Avondklok ingevoerd'

Bronnen

Een bron is degene die de journalist informatie geeft. 

'één bron is geen bron' 
Een journalist moet altijd meerdere bronnen hebben. 

De theorie van de selectieve perceptie:

In hoofdstuk 4 ging het over de selectieve perceptie van journalisten bij het geven van informatie.

Deze theorie gaat juist over de macht van de mediagebruikers zelf.

Het referentiekader bepaalt welke informatie wel of niet bekeken wordt. 

Kritisch lezen en kijken

Journalisten en redacties zijn bijna nooit helemaal objectief, blijf dus zelf altijd goed opletten.

• Realiseer je dat journalisten en redacties nooit helemaal objectief zijn. 
• Hou rekening met wie het zegt en waarom ze dat zeggen (mening, reclame, belangen, type programma).
• Volg altijd meerdere nieuwsbronnen

Hoe herken je nepnieuws?