7.1 elektriciteit maken

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

7.1 Elektriciteit maken

Elektriciteit

Elektriciteit maken

Energiebronnen leveren elektrische energie. 

Een elektrische energiebron noem je ook wel een spanningsbron. 

Batterijen en Accu's

Batterijen en accu's maken energie door middel van een chemisch proces. 

Bij een chemisch proces reageren stoffen op elkaar. Zijn deze stoffen op? Dan stopt ook het proces en wordt er geen energie meer gemaakt. Dan zijn de batterijen leeg. 

Dynamo en generator

Een dynamo en generator maken door middel van beweging elektriciteit.  

Een elektriciteitscentrale maakt elektriciteit met behulp van een generator. 

Elektriciteit

Elektriciteitscentrale

1. Water wordt heet gemaakt
2. Er ontstaat stoom
3. Stoom gaat naar turbine
   (soort wiel met schoepen)
4. Stoom laat schoepen van turbine
   draaien
5. Turbine gaat draaien
6. Turbine is verbonden met generator
   
7. Generator is een grote dynamo
8. Generator gaat draaien en levert elektrische stroom

De generator

Boven in een windmolen zit een heel grote dynamo. 

Zo’n grote dynamo noem je een generator. 

Een generator geeft elektriciteit met een hoge spanning. 

Door de wind draaien de wieken van de windmolen. 

Als de wieken draaien, maakt de generator elektriciteit, net als de dynamo op je fiets.

Generator

Hoe maakt een generator elektriciteit?

• In een dynamo draait een magneet rond binnen een spoel
• Als de magneet in de spoel beweegt, maakt de dynamo elektriciteit
• Een dynamo maakt meer elektriciteit als:
  - de spoel meer windingen heeft
  - de magneet sneller in de spoel beweegt
  
• Een generator werkt net zo als een dynamo (bewegingsenergie)

Aan de slag 

blz 136

opgave 1 t/m 10

Wat is GEEN spanningsbron?

1. Batterij
2. Stopcontact
3. Accu
4. Stekker

Wat zijn voorbeelden van spanningsbronnen

1. Een waterkoker
2. het stopcontact
3. een batterij
4. Een spannende film

Welke van deze spanningsbronnen geeft 230V?

1. Stopcontact
2. Batterij
3. Accu
4. Generator

Hoe noemen we de energie die in een batterij zit?

1. Elektrische energie
2. Zonne-energie
3. Bewegingsenergie
4. Chemische energie

Energiebronnen

Er zijn verschillende energiebronnen, waaronder:

• Fossiele brandstoffen
• Kern energie
• Zonne energie
• Wind energie
• Water energie

• Aardolie
• Steenkool
• Aardgas

Fossiele brandstoffen

Fossiele brandstoffen

Voordelen: makkelijk te vervoeren en verbranden. 

Nadelen: versterkt het broeikaseffect, geeft luchtvervuiling, raakt op. 

Kernenergie

Voordelen: geen luchtvervuiling

Nadelen: gevaarlijk afval, gevaarlijk om mee te werken. 

Groene energie

• Zonne energie
• Wind energie
• Water energie

Groene energiebronnen

Voordelen: geen afval

Nadelen: de installaties zijn vaak duur in aanschaf, ook is de energiebron niet altijd beschikbaar. 

Zonnepanelen

Windturbine

bewegingsenergie > elektrische energie

Binnen in een windmolen zit een generator. 

Aan de slag

bladzijde 138

opgave 11 t/m 16