6.2 De hervorming van de kerk OOW

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Programma

• Terugblik
• Uitleg 6.2
• Aan de slag
• Wat heb je geleerd? 

Na de vorige les weet je:

• Waarom en hoe er in Amerika koloniën gesticht werden

• Hoe wereldhandel ontstond

6.2 

De hervorming van de kerk

Deze les leer je:

• uitleggen wat de gevolgen waren  van de nieuwe manier van denken voor de christelijke kerk
• uitleggen wie Maarten Luther en Johannes Calvijn waren

Kritiek

De wereld veranderd:

• Er wordt een nieuw continent ''ontdekt'' door de Europeanen.

• Zeemonsters worden niet gevonden en je kunt niet van de wereld afvallen.

• Er werden fouten ontdekt in de Bijbel

protestanten

• Het moet anders! --> protestanten

1. Zelf de Bijbel lezen.
2. Afschaffen van bijgeloof
   (bv. aflaten en heiligen)
3. Geestelijke niet meer
   in grote luxe laten leven.

monnik Maarten Luther (Duitsland)

Johannes Calvijn (Frankrijk)

01:39

Voor Maarten Luther was er maar 1 kerk? Welke was dat?

1. Lutherse kerk
2. pinkstergemeente
3. protestantse kerk
4. katholieke kerk

04:29

Maak de zin af.
De leider van de katholieke kerk woont in Rome en noemen we de ....

04:57

Waarom raakte Maarten Luther teleurgesteld in de kerk?

1. de armen werden niet goed geholpen
2. de paus leefde in rijkdom
3. monniken trouwden met nonnen
4. de paus riep op tot geweld

06:29

Maarten Luther had kritiek op de verkoop van aflaten. Wat is een aflaat?

1. de leiders van de katholieke kerk
2. een brief waarmee een heilige wordt gesteund
3. een brief waarmee jouw zonder werden vergeven
4. heilig water wat je kon drinken

07:17

Hoeveel stellingen timmerde Maarten Luther op de kerkdeur?

1. 65
2. 75
3. 85
4. 95

11:08

Welke keizer had beloofd Maarten Luther te laten gaan?

1. Karel V
2. Karel de Grote
3. Augustus
4. Constantijn

Luther

Vereren van heiligen

Eenvoudige aankleding

Zelf de bijbel lezen

Katholieken

Protestanten

Paus

Veel luxe

Luther en Calvijn zijn allebei

1. Protestants
2. Christelijk
3. Hervormers

In Nederland had ... meer volgers

1. Luther
2. Calvijn

Waaraan stierven de meeste inheemse volkeren in Amerika?

1. Oorlog
2. Ziektes
3. Slavernij
4. Discriminatie

Welke gevolgen van de ontdekkingsreizen waren door de Europeanen bedoeld en welke waren onbedoeld?

Bedoeld

Niet bedoeld

Verspreiding van het Christendom in nieuwe gebieden.

De verspreiding van ziektes over de wereld

Het veroveren van grote gebieden in Amerika

Het verkrijgen van meer macht voor Europeanen

Een kolonie is...

1. Een gebied van een land dat ergens anders ligt.
2. Een gebied in een land.
3. Een land zonder grenzen.
4. Een rijk land.

Wat is wereldhandel?

1. De hele wereld verkopen
2. De handel in specerijen
3. Handel over land
4. Handel tussen verschillende continenten

Aan de slag

• Maken 6.2             vraag 1 t/m 7

bladzijde 142 + 143

Programma

• Terugblik
• Uitleg 6.2
• Aan de slag
• Wat heb je geleerd? 

Na de vorige les kan je:

• uitleggen wat de gevolgen waren  van de nieuwe manier van denken voor de christelijke kerk
• uitleggen wie Maarten Luther en Johannes Calvijn waren

6.2 

De hervorming van de kerk

Na de les weet je:

• Waarom er een nieuwe kerk ontstaat.

• Welke gevolgen de uitvinding van de boekdrukkunst had.

De hervorming van de kerk

• De paus was niet blij met de kritiek van Luther en Calvijn.

• De paus noemde hen en hun volgelingen ketters. Luther werd zelfs uit de christelijke kerk gezet.

• De volgelingen begonnen hun eigen kerken.

• Deze verandering noemen we de hervorming.

Katholieken: christenen die trouw bleven aan de paus

Protestanten: Christenen die ideeën van Luther en Calvijn overnamen

Een grote verandering

• ca. 1450: uitvinding boekdrukkunst 

• Twee voordelen: goedkoper en sneller dan schrijven!

• Meer mensen kunnen boeken kopen

• Ideeën konden sneller verspreid worden

hetklokhuis.nl

Luther wilde de bestaande kerk ....................     aar een (1).........................van de bestaande kerk. Maar de beweging leidde tot de (2)..................... De roomse kerk viel uiteen in (3)........................(christenen die trouw bleven aan de paus in Rome) en (4)..........................(christenen die naar Luther en andere hervormers luisterden).

Vul de woorden in op de juiste plek

Reformatie

protestanten

Katholieken

Verbeteren

Maak de juiste combinaties

Katholieken

Hervorming/Reformatie

Protestanten

Ketters

Christenen die trouw aan de paus bleven

Katholieken die de kerk verlieten en hun eigen geloof oprichtten

Naam van Christenen die niet Katholiek bleven

Scheldnaam voor mensen die niet-Katholiek leefden

Welke hervormingen wilde Luther in de kerk? Sleep de juiste 2 hervorming er naartoe. 

Hervormingen die Luther wilde in de kerk.

Christenen moesten naar priesters luisteren in plaats van zelf de bijbel lezen.

Gelovigen moesten aflaten kopen om in de hemel te komen. 

De kerk moest weer net zo eenvoudig worden als in de begintijd van de christelijke religie.

Gelovigen moesten niet langer heiligen vereren.

Protestantse Kerk

Katholieke Kerk

Verering van heiligen

Zelf de bijbel lezen

Maarten Luther

Veel goud in de kerk

Hervorming of reformatie

Heeft de paus

Welke uitspraken over Columbus zijn juist?

Juist

Onjuist

Columbus geloofde dat je Azië kon bereiken door naar het westen te varen.

Columbus maakte vier ontdekkingsreizen: drie naar Amerika en een naar Azië.

Columbus’ succes zorgde ervoor dat veel Spanjaarden naar de Nieuwe Wereld reisden.

Columbus voer als eerste Europeaan naar Brazilië.

Columbus werkte als kapitein voor de koning en koningin van Portugal.

Indianen heten Indianen omdat:

1. Je zo hun naam uitspreekt in hun eigen taal
2. De Europeanen dachten dat het inwoners waren van India
3. Omdat de mensen uit India heel erg op hen leken
4. Omdat ze in Dianen wonen. In Dianen.

Na de komst van de Spanjaarden stierf wel driekwart van de Indianen. Wat zijn de 3 juiste oorzaken:
a. de Spanjaarden vermoorden Indianen
b. de Indianen pleegden massaal zelfmoord
c. de indianen moesten slavenarbeid verrichten voor de Spanjaarden
d. de indianen waren bang voor de paarden van de Spanjaarden
e. de indianen kregen Europese ziekten

1. A, C en E
2. C, D en E
3. B, A en E
4. B, D en C

Wie was de uivinder van de boekdrukkunst?

1. Johannes Gutenberg
2. William Shakespeare
3. Desiderius Erasmus
4. Albrecht Durer

Wat is geen gevolg van het ontstaan van de boekdrukkunst?

1. De ideeën van Maarten Luther en Calvijn werden sneller verspreid.
2. Veel mensen konden zelf een bijbel kopen.
3. Veel mensen gingen het Katholieke geloof volgen.
4. Er konden nu sneller veel boeken worden gedrukt.

Waarom was de uitvinding van de boekdrukkunst zo belangrijk?

1. De invloed van de kloosters nam af.
2. Is niet belangrijk, want de kunst bestond al lang.
3. het analfabetisme nam toe
4. Ideeën werden snel verspreid

Wat is het grootste gevolg van de opkomst van de boekdrukkunst?

1. Reisverhalen die werden gedeeld
2. De hervorming (opkomst protestantisme)
3. Wetenschap werd belangrijker
4. Meer mensen leerden lezen

Aan de slag

• Maken 6.2             vraag 7 t/m 10

bladzijde 144 + 145

Nu weet je:

• Waarom er een nieuwe kerk ontstaat.

• Welke gevolgen de uitvinding van de boekdrukkunst had.