Steunkousen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Steunkousen

Programma

• Lesdoelen
• Theorie
• Aantrekhulpmiddelen
• Quiz
• Protocol steunkousen
  
  
• Evt. 30 Seconds!
• Oefenen (vrijdag in PRAK les)

Lesdoelen

Je kunt vertellen....

• ... wat het doel is van het dragen van een steunkous.
• ... welke indicaties er zijn voor steunkousen.
• ... welke soorten steunkousen er zijn en wat de verschillen zijn.
• ... welke hulpmiddelen beschikbaar zijn voor het aan- en uittrekken.

Wat weet jij zelf al over steunkousen?

Indicaties

Steunkousen

Indicaties bij steunkousen

1. Spataderen (Varices).
2. Chronische Veneuze Insufficiëntie (CVI).
3. Diepe Veneuze Trombose (DVT).
4. Lymfoedeem.
5. Zwangerschap gerelateerde veneuze insufficiëntie.

Spataderen (varices) 

Spataders (varices) zijn oppervlakkige aders waarvan de kleppen niet goed werken. Het bloed kan niet goed terugstromen naar het hart en hoopt zich op in de kleinere aders, die vervolgens uitzetten. Dit is bijvoorbeeld zichtbaar in de benen.

Chronische veneuze insufficiëntie

Zuurstofrijk bloed gaat door slagaderen naar weefsels.

Zuurstofarm bloed gaat door aderen naar het hart.

Als de aderen dit niet meer goed doen, spreekt men van veneuze insufficiëntie (vene). Meestal zijn spataderen hiervan de oorzaak. 

Diep veneuze insufficiëntie

Trombose -> Stolselvorming

Meestal ontstaat een stolsel in een diepe ader van het been. We spreken daarom van ‘diepe veneuze trombose’. 

Lymfoedeem

Lymfoedeem is een abnormale ophoping van lymfevocht in een lichaamsdeel.

Het ontstaat als de lymfevaten het lymfevocht niet kunnen afvoeren, bijvoorbeeld als de lymfevaten beschadigd of niet aanwezig zijn. Of door een slechte functie van het lymfsysteem. Ook kan er teveel lymfevocht aangemaakt worden.

Zwangerschap gerelateerde veneuze insufficiëntie.

Tijdens de zwangerschap kunnen veneuze problemen ontstaan of verergeren.

De hormonale veranderingen tijdens je zwangerschap hebben invloed op de stevigheid en de elasticiteit van de aders, die de neiging hebben om uit te zetten.

andere factoren die veneuze insufficiëntie tijdens de zwangerschap kunnen verergeren: 

• verhoogde druk in het bekken
• verhoogd bloedvolume
• leeftijd (hoe ouder de vrouw, hoe hoger het risico)

0

Soorten:

Open of gesloten teen + lange kouse.

Verschillende 'klassen' kousen

Welke hoeveelheid druk er nodig is, hangt af van de klachten.

Hierbij is er ook nog een verschil tussen steunkousen en therapeutisch elastische kousen (TEK).

Steunkousen zijn elastische kousen in drukklasse 1 (lichte druk) en geven steun bij relatief lichte problemen. Deze kousen worden vaak niet vergoed door de zorgverzekeraar.

Therapeutisch elastische kousen (TEK) zijn verkrijgbaar in drukklasse 2, 3 en 4 en worden ingezet bij ernstiger klachten. Deze kousen worden vaak wel vergoed door de zorgverzekeraar. 

Meten = weten!

Aantrekhulpmiddelen

Ontwikkeling van nieuwe hulpmiddelen

Tijd voor een quiz!

10 vragen

Welke van de volgende aandoeningen is een veelvoorkomende reden om steunkousen te dragen?

1. Verbrande huid
2. Spierkrampen in de armen
3. Spataderen en oedeem in de benen
4. Allergieën

Wat betekent de compressieklasse van een steunkous?

1. De grootte van de kous
2. De mate van druk die de kous op het been uitoefent
3. De lengte van de kous
4. De kleur van de kous

Waarom is het soms moeilijk om steunkousen zonder hulpmiddel aan te trekken?

1. Omdat ze vaak te groot zijn.
2. Omdat de stof strak zit om de juiste druk te geven.
3. Omdat ze gemakkelijk kunnen scheuren.
4. Omdat de kousen geen rek hebben.

Welke hulpmiddelen kunnen verpleegkundigen gebruiken om het aan- en uittrekken van steunkousen te vergemakkelijken? (Meerdere antwoorden mogelijk)

1. Handschoenen met grip.
2. Gladde aantrekhulpen.
3. Voetcreme
4. Bloeddrukmeter

Wat is een belangrijk voordeel van het dragen van steunkousen voor mensen met spataderen?

1. Ze voorkomen volledig dat spataderen ontstaan.
2. Ze bevorderen de bloedcirculatie en verlichten pijn.
3. Ze verhogen de bloeddruk in de benen.
4. Ze maken de huid soepeler.

Wanneer wordt vaak aangeraden om steunkousen aan te trekken?

1. 's Avonds voor het slapen gaan
2. Vlak na het douchen
3. s Morgens, voordat men uit bed komt
4. Na een lange wandeling

Welke factor kan bijdragen aan het ontstaan van spataderen in de benen?

1. Te veel vitamine C in het dieet
2. Langdurig staan of zitten
3. Hoge bloeddruk in de benen
4. Vermoeidheid in de ochtend

Welke van de volgende situaties kan het risico op oedeem (vochtophoping) in de benen verhogen?

1. Regelmatig sporten
2. Langdurig stilzitten of bedlegerigheid
3. Koud weer
4. Weinig water drinken

Waarom is het belangrijk dat steunkousen een specifieke druk (compressieklasse) hebben?

1. Omdat deze druk de bloedsomloop stimuleert en vochtophoping vermindert
2. Omdat de kousen anders te los of te strak zitten
3. Omdat de druk helpt om spieren te versterken
4. Omdat een hogere druk automatisch beter is voor iedereen

Wat kan een reden zijn om steunkousen met een hogere compressieklasse te kiezen?

1. Voor lichte spataderen
2. Voor tijdelijke zwelling na een operatie
3. Voor ernstige vormen van chronische veneuze insufficiëntie of lymfoedeem
4. Voor jonge kinderen met spataderen

Villans Protocol

www.vilansprotocollen.nl

Lesdoelen behaald?

Je kunt vertellen....

• ... wat het doel is van het dragen van een steunkous.
• ... welke indicaties er zijn voor steunkousen.
• ... welke soorten steunkousen er zijn en wat de verschillen zijn.
• ... welke hulpmiddelen beschikbaar zijn voor het aan- en uittrekken.