Par. 3.4 Westerse wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Begintaak

Leg in je eigen woorden uit wat AFZETGEBIED betekent. 

Op je wisbord.

3 minuten.

Zelfstandig en in stilte.

Weet je het niet? Kijk op par. 3.4 (blz. 49).

Eerder klaar? Lees par. 3.4.

2B: begin hier!
2C: begin bij dia 2!

Programma

1. Voorkennis;

2. Leerdoelen;

3. Zelfstandig werken;

4. Filmpje kijken.

Wat is de schoolstrijd?

1. De strijd om het openen van bijzonder onderwijs
2. De strijd om het sluiten van bijzonder onderwijs
3. De strijd om het recht op subsidie voor bijzonder onderwijs
4. De strijd om het recht op subsidie voor openbaar onderwijs

Gelijke rechten voor vrouwen en opheffing van achterstanden:

1. Feminisme
2. Emancipatie
3. Socialisme
4. Gelijktrekking

Confessionelen zijn de ....

1. liberalen & protestanten
2. protestanten & katholieken
3. katholieken & socialisten
4. socialisten & liberalen

Wat is de industriële revolutie?

1. De overgang van jagen en verzamelen naar de landbouw
2. De trek van het platteland naar de stad
3. De overgang van werken met de hand naar werken met machines
4. Grote groepen arbeiders die in fabrieken werken.

Leerdoelen

Ik kan uitleggen: 

- Waardoor koloniale wereldrijken ontstonden;

- Hoe het imperialisme plaatsvond in Azië;

- Hoe het imperialisme plaatsvond in Afrika;

- Hoe Nederland zijn koloniale rijk uitbreidde.

Lezen!

Je gaat §3.4 voor jezelf in stilte lezen...

Dit doe je met markeerstift. 

Je gaat het volgende markeren tijdens het lezen:

• Kenmerkende aspecten;
• Jaartallen incl. gebeurtenissen;
• Begrippen.

Klaar? 

Schrijf op papier een begrippenlijst (begrip + definitie)!

Industriële Revolutie

1750-1900

• Door de komst van de machines verandert de manier waarop mensen produceren: van handmatig naar machinaal;
• De verandering noemen we de Industriële Revolutie;
• Door de toename van de productie en de komst van nieuwe producten nam de vraag naar grondstof toe.

Waar komen de grondstoffen vandaan?

• Afrika en Azië (tropische gebieden). 
• Met name tussen 1870 en 1910 breidden Europese landen hun kolonies enorm uit. Dit heet modern imperialisme.

Waarom?

1. Het blanke superioriteitsgevoel.
2. AFZETGEBIED= Europeanen verkochten er hun industrieproducten. De gebieden leverden veel winst op.
3. De industriële revolutie (hierdoor waren Europese landen verder ontwikkeld).

Wat is modern imperialisme?

1. Veel grond in Europa veroveren
2. Veel kolonies stichten in Zuid Amerika
3. Veel grond veroveren en besturen in Afrika en Azie
4. Veel handelen met kolonies

Gevolgen van het Modern Imperialisme

• Gevolg is dat er Europeanisering plaatsvond in die gebieden;
• Dat is de verspreiding van de Europese cultuur (zoals de taal).

Imperialisme in Afrika

Imperialisme in Afrika

• Europese landen wilden kolonies ten zuiden van de Sahara;
• Europese vertegenwoordigers kwamen in 1878 bij elkaar in de Conferentie van Berlijn = Afrika werd verdeeld door de Europese landen;
• Rechte grenzen.

Modern imperialisme in Afrika

   (Conferentie van Berlijn 1878)

Wanneer was de Conferentie van Berlijn?

1. 1875
2. 1876
3. 1877
4. 1878

Gevolgen Modern Imperialisme

• Bestuur landen in handen van Europeanen;
• Vaststellen van grenzen leidde (nog steeds) tot conflicten;
• Ontelbare doden door o.a. geweld, dwangarbeid, hongersnoden;
• Culturele veranderingen door invloed van westerse cultuur en wetenschap;
• Economische uitbuiting.

Noem zoveel mogelijk gevolgen van het modern imperialisme.

Imperialisme in Azië

• Westerse mogendheden hadden in de 19e eeuw kolonies in Azië;
• Vooral Groot-Brittannië breidde zijn gebieden uit;
• Ook Fransen, Nederlanders en Amerikanen veroverden gebieden in Azië;
• China was geen kolonie, maar kwam wel onder de invloed van Europese landen te staan.  Door geweld en dreigement kregen Europeanen 

INVLOEDSSFEREN.

Japan 

Japan was het enige Aziatische land met industrie en daardoor werd het geen kolonie van een Europees land, maar werd zelf een imperialistische mogendheid die Korea inlijfde. 

Wat is een invloedssfeer?

1. Een leider met veel invloed op het land
2. Gebied waar een land invloed heeft
3. Een gebied waar een ontzettend gezellige sfeer is
4. Gebied waar een land geen invloed heeft

Nederlands-Indië

In de 19e eeuw breidden Nederlanders hun gebieden in Indonesië steeds verder uit.

Ze noemden hun kolonie Nederlands-Indië.

Het Nederlandse wereldrijk

• De verovering van Nederlands-Indië gebeurde met veel geweld;
• Tussen 1874 en 1914 voerde het Nederlands-Indische leger op Noord-Sumatra een guerrillaoorlog: een oorlog tegen strijdtroepen die zich onder de bevolking verschuilden en kleine aanvallen uitvoerden. 

Atjehoorlog

Het Nederlandse wereldrijk

• Geheel Indonesië werd een kolonie;
• Ze dwongen de bevolking om onder andere suiker, tabak en koffie te verbouwen en aan Nederland te leveren;
• Nederland had ook kolonies in Amerika: Suriname en de Nederlandse Antillen.

Wat is een guerilla-oorlog? Gebruik 'strijdtroepen' en 'verschuilden' in je antwoord.

Multatuli

geschreven door: 

Eduard Douwes Dekker.

Over de slechte behandeling van de Indonesische mensen. 

Aan de slag!

Je maakt:

SAMEN MET DOCENT: 4 - 5 - 8 - 9.

Alleen: 1 - 2 - 3 - 6 - 7.

Klaar?

1. Nakijken;

2. Oefenen op Noordhoff!

Doelencheck!

Schrijf in je aantekeningenschrift:

1. Welke motieven speelden een belangrijke rol bij het modern imperialisme?

2. Hoe vond het modern imperialisme plaats in Afrika?

3. Hoe vond het modern imperialisme plaats in Azië?

Antwoorden (kijk of het in de buurt komt)...

1. Motieven waren: het blanke superioriteitsgevoel, de afzetgebieden (waar de Europeanen hun      industrieproducten verkochten) leverden veel winst op, de industriële revolutie (hierdoor                waren Europese landen verder ontwikkeld).

2. Europese landen wilden kolonies ten zuiden van de Sahara, 

     1878 = Conferentie van Berlijn, waarbij Afrika wordt opgedeeld (in rechte grenzen, als een               taart).

3. Westerse mogendheden hadden in 19e eeuw kolonies in Azië. Vooral GB breidde zijn                         gebieden uit. Ook FR, NL en VS veroverden gebieden in Azië.

     China = geen kolonie, maar was wel geëuropeaniseerd. Door geweld en dreigement kregen           Europeanen invloedssferen.