HOFF 5.2 Nederland en Indië: 9-11

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3

5.2 Nederland en Indië:
1602-1949

• Deel 9 Het Indonesisch-Nederlands conflict
• Deel 10 Indonesië onafhankelijk
• Deel 11 De Molukse kwestie

De laatste paar weken

11-06: Week 22 en 23 doorspreken

13-06: Leerdoelen 9+10+11

voorbeeldvragen toets maken

18-06: Week 24 en 25 doorspreken

20-06: Leerdoelen 6.1+6.2

Laatste week: Oefenen/leren

Het Indonesisch-Nederlands conflict

Deel 9

Leerdoel!

Leerdoel #9:

5.2.9: Hoe ontstond en verliep na de Tweede Wereldoorlog het Indonesisch-Nederlands conflict?

Tussenperiode

• najaar 1945-voorjaar 1946: gezagsvaccuüm in Indonesië > onduidelijk wie de macht heeft > gewapende nationalistische jongeren kunnen hun gang gaan.

• Zeer gewelddadige (Bersiap)periode > duizenden vooral Nederlandse slachtoffers.
  
  
• Nederland stuurt onderhandelaars.

Akkoord van Linggadjati

• Wapenstilstand > stoppen van geweld tegen Nederlanders.

• Nederland erkent de Republiek Indonesië op Java, Sumatra en Madoera.

• Oprichting Verenigde Staten van Indonesië > verbintenis met Nederland in een Unie, Nederlandse kroon als staatshoofd.

• 15 november 1946

Nederland:
Verlies kolonie > rampzalig voor NL..
Wederopbouw > inkomsten nodig!

Indische nationalisten:

Niet akkoord met uitleg van afspraken > (guerrilla)strijd gaat gewoon door!

Linggadjati onacceptabel voor beide partijen

1e politionele actie 

juli 1947 - jan. 1948

• Operatie Product > herstellen van het Nederlands gezag.

• Keuze voor de naam 'politionele actie' en niet voor het woord 'militair', of 'oorlog': omstreden.
  Impliceert de inzet van 'politie', maar was daadwerkelijk een legeroperatie.

• Militair een succes, politiek niet:   veel kritiek uit het buitenland 

2e politionele actie 

december 1948 - jan. 1949)

• Operatie Kraai > vernietigen Republiek Indonesië en leiders gevangen nemen.

• Nederland wilde snel afrekenen met onrust in Nederlands-Indië: kostte teveel geld.

• Ook nu > militair een succes, politiek groeit de kritiek: op grote schaal zijn oorlogsmisdaden begaan.

5.2.9: Hoe ontstond en verliep na de Tweede Wereldoorlog het Indonesisch-Nederlands conflict?

5.2.9: Hoe ontstond en verliep na de Tweede Wereldoorlog het Indonesisch-Nederlands conflict?

aug 1945: Na de Tweede Wereldoorlog riep Soekarno de onafhankelijkheid van Indonesië uit.

1947-1949: Nederland erkende deze onafhankelijkheid niet en probeerde de controle over de kolonie terug te krijgen (Bersiap-periode en de twee Politionele Acties). 

Aan de slag

Maken opdrachten 23 t/m 30 via:

TVG > planner > 5.2

Indonesië onafhankelijk

Deel 10

Leerdoel!

Leerdoel #10:

5.2.10: Op welke manier kwam er een einde aan het Indonesisch-Nederlands conflict?

Indonesië wordt onafhankelijk

• Druk op Nederland inmens: VS dreigen met stopzetten van het Marshallplan-geld.
  

• Nieuwe onderhandelingen: Indonesië onafhankelijk én er komt een Nederlans-Indonesische Unie.

• 27 december 1949: Soevereiniteitsoverdracht/onafhankelijkheid 
  Nederland erkent Indonesië.

• Jaarlijks op 17 augustus wordt de onafhankelijkheid herdacht en gevierd in Indonesië. Nederland erkend die dag tot de dag van vandaag juridisch niet.

nos.nl

Republik Indonesia

Relatie met Nederland blijft echter moeilijk: 

Veel discussies over o.a.: de Molukken, mensenrechten, ontwikkelingshulp.

De Nederlands-Indonesische Unie bestaat slechts tot 1956.

Video

2020: Koning Willem-Alexander I biedt officieel excuses aan voor Nederlands militaire geweld tijdens onafhankelijkheidsstrijd.

5.2.10: Op welke manier kwam er een einde aan het Indonesisch-Nederlands conflict?

5.2.10: Op welke manier kwam er een einde aan het Indonesisch-Nederlands conflict?

Internationale druk: De Verenigde Naties en andere internationale actoren oefenden druk uit op NL.

Militaire patstelling: Nederland, kon de Indonesische nationalisten niet definitief verslaan.

Binnenlandse druk Nederland: De oorlog was kostbaar en leidde tot groeiende onvrede binnen NL zelf.

Economische overwegingen: De kosten van de oorlog en de noodzaak om de economie na WO II te herstellen.

> 1949: Onafhankelijkheid Indonesië

Aan de slag

Maken opdrachten 30 t/m 39 via:

TVG > planner > 5.2

De Molukse kwestie

Deel 11

Leerdoel!

Leerdoel #11:

5.2.11: Wat wordt er bedoeld met de Molukse kwestie?

De Molukkers

• Veel Molukkers in dienst geweest van Nederlands leger, het KNIL.
• Na onafhankelijkheid niet langer welkom in Indonesië
• Angst voor geweld tegen Molukkers, worden door Indonesiërs gezien als verraders.
• Wens is daarom: Nederland, help ons aan een eigen land:
  REPUBLIK MALUKU SELATAN (RMS)

Repatriëring en frustratie

Vanaf 1951 

• Leger ging over tot evacuatie van Molukkers die in Indonesië gevaar liepen.
• Molukkers in NL o.a. ondergebracht in kamp Schattenberg, voormalig Westerbork.
• Molukkers in militaire dienst kregen op staande voet ontslag na aankomst in de kampen. 
• NL overheid beloofde wel steun aan de stichting van Molukse staat (RMS). 
• Echter: NL overheid loste tot vandaag de dag de belofte van steun aan RMS niet in.
• 1e generatie Molukkers voelt zich verraden..
• 2e generatie voelt het verdriet van ouders..

Gevolg: 1977: Treinkaping bij De Punt (Drenthe)

Uitgelopen op twee gedode gijzelaars en zes van de negen Molukse kapers.

5.2.11: Wat wordt er bedoeld met de Molukse kwestie?

5.2.11: Wat wordt er bedoeld met de Molukse kwestie?

De Molukse kwestie verwijst naar de complexe en problematische situatie van de Molukse gemeenschap in Nederland, ontstaan door de gedwongen migratie van Molukse KNIL-militairen en hun families in 1951, hun strijd voor een onafhankelijke Molukse staat, en de daaropvolgende sociaal-eco. en politieke uitdagingen. De Molukkers dachten tijdelijk naar Nederland te gaan in afwachting van hun eigen staat (RMS), maar wachten daar nu al tientallen jaren tevergeefs op.

Aan de slag

Maken opdracht 40 via:

TVG > planner > 5.2

Zet de gebeurtenissen in de juiste volgorde

A. Bersiap Periode

B. Indië als wingebied voor aandeelhouders VOC

C. Japanse bezetting van Indonesië

D. Politionele Acties en Onafhankelijkheidsstrijd

E. Indonesië heet Nederlands-Indië en is een kolonie van Nederland.