4.2 Reactievergelijkingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H4.2 reactievergelijkingen

Na deze les...

... kun  je een reactieschema  opstellen.

... kun je van een reactieschema een reactievergelijking maken

... kun je een reactievergelijking kloppend maken

Weet je nog? (1/2)

Index: Kleine getalletje in de molecuulformule -> 2 in SO₂ 

_{Coëfficiënt: getal voor de molecuulformule, 5 in 5 NaCl} 

_{Atomen zijn alleen, behalve sommige atomen, die zijn altijd met z'n tweeën: 
Claudia Fietst In Haar Onderbroek Naar Breda}

Weet je nog? (2/2)

SO₂

1 molecuul

2 atoomsoorten

• 1 x S
• 2 x O

3 SO₂

3 molecuul

2 atoomsoorten

• 3 x S
• 6 x O

Hoe schrijf je 12 watermoleculen in formuletaal?

Hoeveel waterstofatomen zitten er in 12 watermoleculen?

1. 6
2. 12
3. 24
4. 36

Reactieschema

Een chemische reactie kun je verkort weergeven in een reactieschema, waarin je de namen en de toestandsaanduidingen van de beginstoffen voor de pijl en van de reactieproducten achter de pijl plaatst.

Toestandsaanduidingen: gas (g), vast (s), vloeibaar (l) en opgelost (aq)

Reactieschema

Begin: Methaan en Zuurstof

Eind: Koolstofdioxide en Water

Reactieschema

Verbranding van methaan

Begin: Methaan en Zuurstof

Eind: Koolstofdioxide en Water

Methaan(g) + Zuurstof(g) --> Koolstofdioxide(g) en Water(l)

Geef het reactieschema (in woorden) van de volgende reactie: Bij het ontleden van water ontstaan waterstofgas en zuurstofgas

Reactievergelijking

Reactieschema = woorden

Reactievergelijking = molecuulformules

In een reactievergelijking is er voor en na de pijl een gelijk aantal atomen van elke soort aanwezig.

Je noemt dat een kloppende reactievergelijking.

schrijf de volgende reactie op in formuletaal: water --> zuurstof + waterstof

Vul het juiste getal in op de ....

2 NH₃ --> N₂ + .... H₂

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Stappenplan

Deel 1

• Schrijf het reactieschema op in woorden
• Vervang de woorden door symbolen
• Schrijf van elk soort atoom het aantal op, voor de pijl
• Schrijf van elk soort atoom het aantal op, na de pijl

Deel 2

• Pas het aantal atomen aan door de coëfficiënt te veranderen
• Controleer of voor en na de pijl evenveel van elk  atoomsoort aanwezig is.

Reactievergelijking (Deel 1)

Verbranding van Methaan

Reactieschema:

Reactievergelijking:

Methaan(g) + Zuurstof(g)  -->  Koolstofdioxide(g) en Water(l)

CH₄ (g) + O₂ (g)  -->  CO₂ (g) + H₂O (l)

Regels kloppend maken

• Voor en na de pijl moeten van elke atoomsoort evenveel atomen zijn 
• Aan de moleculen zelf mag je niets veranderen (de index verandert niet) 
• Let op !! Als je op een half getal uitkomt voor de moleculen, doe je alle getallen (coëfficiënten) keer 2 
• Let op !! Uiteindelijk moeten de coëfficiënten de kleinst mogelijke hele getallen zijn. 

CH₄ (g) + O₂ (g)  -->  CO₂ (g) + H₂O (l)

Reactievergelijking (Deel 2)

... CH₄ + ... O₂  -->  ... CO₂ + ... H₂O

C: 

H: 

O:

C: 

H: 

O:

Reactievergelijking (Deel 2)

CH₄ +  2 O₂  -->  CO₂ + 2 H₂O

C: 1

H: 4

O: 2 4

C: 1

H: 2 4

O: 3 4

phet.colorado.edu

Maak de reactievergelijking kloppend:

.. Al(s) + .. O₂ (g) --> .. Al₂O₃

maak de reactievergelijking kloppend:

C₂H₆ + ... O₂ --> .. CO₂ + ... H₂O