4.3 Vruchtbaar worden

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Basisstof 3: Vruchtbaar worden

Maar eerst:

HERHALING Bs. 2

Hypofyse

Hormoon

Hormoon

Bloed

Wat regelen de geslachtshormonen?

1. Primaire geslachtskenmerken
2. Secundaire geslachtskenmerken
3. Tertiaire geslachtskenmerken
4. Puberteit

Wat is het vrouwelijk geslachtshormoon?

1. Testosteron
2. Oestrogeen
3. Adrenaline
4. Progesteron

Het mannelijk geslachtshormoon is...

1. Testosteron
2. Oestrogeen
3. Progesteron
4. HCG

Leerdoelen vandaag

•  Je kunt uitleggen hoe zaadcellen en eicellen worden gevormd.
• Je kunt de menstruatiecyclus beschrijven.

Vruchtbaarheid

• Eicellen en zaadcellen zijn de geslachtscellen van de mens. 
• Uit deze cellen kan een nieuw mens ontstaan. 
• Je bent vruchtbaar vanaf het moment dat je geslachtscellen produceert (bv. eisprong)
• Vanaf het moment dat je vruchtbaar bent, kun je je dus voortplanten.

Vorming zaadcellen

In de zaadbal worden de zaadcellen geproduceerd. 

De zaadblaasjes en de prostaat voegen vocht toe aan de zaadcellen. Dit vocht bevat ook voedingsstoffen.

Rijping eicel

De eicellen vormen zich in de eierstokken. 

Elke maand komt er eentje vrij, dat noem de ovulatie of eisprong. De eicel blijft in de baarmoeder maar 12 tot 24 uur in leven.

De zaadcellen zwemmen naar de eicel toe m.b.v. hun zweepstaart

Bevruchting

Menstruatie

• De wand van de baarmoeder bestaat uit een dikke laag spieren en is van binnen bekleed met baarmoederslijmvlies.
• Het slijmvlies bevat veel bloedvaten.
• Als een eicel niet bevrucht is, laat het baarmoederslijmvlies gedeeltelijk los. Hierbij komt ook bloed vrij.
• Dit afstoten van een deel van het baarmoederslijmvlies heet menstruatie of ongesteld zijn. 

Progesteron = voorbereiding wand baarmoeder op innesteling foetus

LH = zorgt voor vrijkomen van de eicel tijdens ovulatie en voorbereiden baarmoeder op zwangerschap

FSH = controle van eicellen / groei / menstruatiecyclus

Oestrogeen = regelen vrijkomen van eicel en voorbereiden van de wand van de baarmoeder

Menstruatiecyclus

Grootste kans op zwanger worden tussen dag 13 en 15

Eicel leeft 24-48 uur

Menstruatiecyclus

Ongesteld worden

3-4x/dag

vervangen

Elke 4 uur vervangen

10-12 uur te gebruiken

Ongesteld worden

- De meeste meisjes worden tussen hun 10de en 16de voor het eerst ongesteld. In het begin is de cyclus vaak onregelmatig. 

- Gemiddeld tussen de 40 en 60 jaar worden er steeds minder geslachthormonen aangemaakt. Een vrouw komt dan in de overgang.  

- Uiteindelijk rijpen er geen eicellen meer en kan de vrouw niet meer zwanger worden. Ze wordt ook  niet meer ongesteld, dit noem je de menopauze.

Aan de slag

Thema 4 - BS3 lezen

Opdr. 1 t/m 8 maken

Opdracht 5 hoeft niet