Les 53 en 54

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Lesplanning

• Oefenen voor het proefwerk van a.s. woensdag.

Wat moet je leren?

* Les 53: hoe vind je de betekenis van moeilijke woorden

* Les 54: Hoe gebruikt een schrijver retorische vragen en ironie

* Les 66: Hoe lees je moeilijke teksten

* Les 67: Hoe maak je een samenvattingsopdracht

Moeilijke woorden in een tekst

Lesdoel

Je leert op welke manieren je de betekenis vindt 

van moeilijke woorden

Hoe achterhaal jij de betekenis van een moeilijk woord in een tekst?

Betekenis achterhalen

1. Begrijp je de tekst nog als je het moeilijke woord weglaat?
2. Lees terug of vooruit.
3. Is het een samenstelling van twee of meer woorden? Weet je wat die woorden los betekenen?
4. Bekijk de afbeelding bij de tekst.
5. Zoek het woord op in een (online) woordenboek.

Hoe kun je de betekenis van het woord 'decennia' achterhalen?

Retorische vraag en ironie

Lesdoel

Je leert wat een retorische vraag en ironie is.

‘Laat jij de hond even uit?’

‘Laat jij de hond even uit?’

Het is meer een mededeling dan een vraag. Er wordt geen antwoord op verwacht. Degene die de vraag stelt trekt hiermee de aandacht.

Retorische vraag

vraag waarop geen antwoord wordt verwacht

 'Een gloednieuwe telefoon, wie wil dat nou niet?'

• aandacht trekken
• geschreven als vraagzin, met vraagteken
• bij uitspreken klinkt uitroepteken
• meer mededeling dan vraag

Is dit een retorische vraag:
Weet u de weg naar het station?

1. Ja
2. Nee

Is dit een retorische vraag:
Kun je niet een beetje uit je doppen kijken?

1. Ja
2. Nee

Is dit een retorische vraag:
Wat zijn de voordelen van een elektrische fiets?

1. Ja
2. Nee

Ironie

Ironie

De schrijver zegt het tegenovergestelde van wat hij bedoelt = ironie

Ironie

• lichte vorm vorm van spot
  
• schrijver zegt tegenovergestelde van wat hij bedoelt
  

‘Goh, precies op tijd!’ (als iemand te laat is)

'Ik hoop dat je het niet erg vindt dat ik alvast ben begonnen.' (als iemand te laat komt in de klas)

Lees je in deze zin ironie:
'Jippie! Vandaag les over ironie'

1. ja
2. nee

Lees je in deze zin ironie:
Vandaag gaat de les over tekstsoorten

1. ja
2. nee

Lees je in deze zin ironie:
Handig van jou om geen sleutel mee te nemen.

1. ja
2. nee

Lesdoel 

Je leert wat je kunt doen om een moeilijke tekst beter te begrijpen

Tekst makkelijker maken

Bekijk de tekst op de volgende pagina.

Hoe zou je deze tekst makkelijker kunnen maken?

Tekst makkelijker maken

• Achterhaal betekenis van moeilijke woorden.
  Lees terug of vooruit

• Maak lange zinnen korter. 
  
  
• Maak van een lange zin meerdere korte zinnen.

Maak deze zin korter:
De man, die zojuist voor mij uit de trein stapte, hielp mij met mijn koffer.

De klanten van de supermarkt klaagden over de kwaliteit van het fruit en stapten naar de bedrijfsleider om hun verhaal te doen, maar dat werd niet door iedereen gewaardeerd.

Samenvatting maken

Samenvatting maken

Samenvatting maken