BS 1 Wat is gedrag MAX

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

BS 1: Wat is gedrag?

Leerdoelen

* Je kunt beschrijven wat gedrag is en hoe biologen gedrag 

   bestuderen.

Alles wat je doet, zoals lachen en naar iets kijken, is gedrag. Ook geluiden maken, slapen, geurstoffen afgeven en zelfs gewoon stilstaan zijn voorbeelden van gedrag.

Gedrag

Alles wat we doen is gedrag.
Een reactie op een prikkel,   noemen we een respons. 

Bijvoorbeeld: je hoort je telefoon overgaan en neemt vervolgens op. Het geluid is de prikkel, het opnemen de respons.

Van prikkel tot respons

Handelingen

Gedrag bestaat meestal uit een groot aantal handelingen.

Bijvoorbeeld: Als een hond bij zijn baas moet komen, zijn enkele handelingen nodig. De hond moet opstaan en lopen.
 

Als gedrag bestaat uit een serie handelingen in een vaste volgorde, spreek je van een gedragsketen. In een gedragsketen leidt iedere handeling tot een volgende handeling.

Gedragsketen

Studie van gedrag

De studie van gedrag noemen we Ethologie.

Je moet alles objectief bekijken en opschrijven = alleen feiten! Dit noemen we een observatie. 

Vb: "Hond beweegt zijn staart heen en weer" en niet "de hond is blij"... (dat maken we er zelf van)

We proberen gedrag beschrijven:

• Wat zien we?
  
• Hoe vaak zien we dit?

Ethogram

Als biologen gedrag van dieren bestuderen, kijken ze naar de handelingen die het dier uitvoert. 

Een lijst met handelingen heet een ethogram.

Voor iedere handeling wordt een afkorting bedacht, zodat die tijdens de observatie snel genoteerd kan  worden.

Protocol

Tijdens een observatie wordt gedurende een bepaalde tijd een lijst bijgehouden. In lijst geef je aan welke handelingen het dier na elkaar vertoont. Zo'n lijst noemen we een protocol.

In het protocol worden  de afkortingen uit het ethogram gebruikt.